Zmiany w szkołach. Sejmowa komisja przegłosowała nowelizację prawa oświatowego

Podczas wtorkowego posiedzenia sejmowej Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Obrony Narodowej posłowie przyjęli w pierwszym czytaniu rządowy projekt zmian w prawie oświatowym. Nowelizacja trafi teraz pod obrady Sejmu.

Projektowane zmiany mają m.in. wzmocnić uprawnienia kuratorów oświaty oraz wprowadzić odpowiedzialność karną dyrektorów szkół i przedszkoli za przekroczenie uprawnień lub niedopełnienie obowiązków w zakresie opieki i nadzoru nad dziećmi i młodzieżą. Dotychczas obowiązujące przepisy nie pozwalały na pociągnięcia do takiej odpowiedzialności osoby kierującej niepubliczną jednostką organizacyjną sprawującą opiekę lub nadzór nad małoletnim.

Według projektu kuratorzy oświaty będą mogli wzywać dyrektorów do wyjaśnienia przyczyn nierealizowania zaleceń wydanych przez kuratorium. Jeśli dyrektor szkoły lub placówki nadal nie będzie realizował zaleceń kuratora, ten drugi może wystąpić do organu prowadzącego o zwolnienie dyrektora bez wypowiedzenia, także w trakcie trwania roku szkolnego.

Nowelizacja ma wprowadzić także m.in. zmiany w zakresie dopuszczania stowarzyszeń i innych organizacji pozarządowych do prowadzenia zajęć w szkołach. Zgodnie z projektem ustawy dyrektor szkoły lub placówki będzie miał obowiązek uzyskać pozytywną opinię kuratora oświaty w zakresie organizacji zajęć w szkole przez stowarzyszenia i inne organizacje. Podczas obrad komisji dodano do projektu poprawkę, która wyłącza z tego wymogu organizacje harcerskie.

Posłowie opozycji nazywają nowelizację "lex Czarnek" i chcą jej odrzucenia w całości. Według opozycji ustawa redukuje samorządy do roli płatników za funkcjonowanie szkół. - Ta ustawa zabiera autonomię szkołom, rodzicom i dzieciom - mówiła podczas komisji posłanka Katarzyna Lubnauer z Koalicji Obywatelskiej.

Ustawę krytykują m.in. organizacje zrzeszające samorządy oraz Związek Nauczycielstwa Polskiego. Związek Powiatów Polskich wskazuje, że planowane zmiany naruszają normy konstytucyjne. Według Unii Metropolii Polskich (UMP) ustawa wprowadza nadzór kuratoriów nad samorządami, co jest - zdaniem UMP - niezgodne z ustawą zasadniczą.

Posłowie koalicji rządzącej argumentowali, że w polskim systemie oświaty za treści programowe odpowiada właściwy minister i "autonomia szkoły" nie ma oparcia w przepisach. Ustawa ma też chronić dyrektorów, którzy nie będą mogli być już zwalniani przez samorządy bez pozytywnej opinii kuratorium.

Minister Przemysław Czarnek w czerwcowym wywiadzie dla tygodnika "Sieci" wskazał na motywy, które stały za zaproponowanymi zmianami w prawie oświatowym, w szczególności za wzmocnieniem nadzoru kuratorskiego:

Ta ustawa daje większe bezpieczeństwo tym rodzicom, dla których jest ważny system wartości, który chcą przekazać. Będą mieć większą pewność, że za ich plecami nie będą przekazywane treści, których nie akceptują. Bez zgody kuratora nic poza podstawami programowymi przekazywane nie będzie - mówił minister.

Mamy dziś problem oderwania młodzieży od wartości i serwowania kłamstwa pod postacią prawdy, a zła pod płaszczykiem dobra. (...) Często się zastanawiam, dlaczego ludzie zamiast mówić prawdę, wolą wejść do szafy i siedzieć cicho. Jeśli przemilczymy zło, to ono będzie się rozprzestrzeniać, a zło rozprzestrzenia się dlatego, że ludzie dobrzy są bierni - mówił minister.