Zwolnienia lekarskie - na te schorzenia najczęściej idziemy na chorobowe. Czy symulujemy?

W 2022 roku zarejestrowano w Polsce 27 mln zaświadczeń lekarskich o czasowej niezdolności do pracy na łączną liczbę 288,8 mln dni – wynika z ostatnich danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. To o prawie jedną trzecią więcej niż rok wcześniej (20,5 mln w 2021 roku). Najczęstszą przyczyną nieobecności w pracy były:

• choroby układu kostno-stawowego, mięśniowego i tkanki łącznej (16,4% wszystkich nieobecności),
• ciąża, poród i połóg (15,7%),
• choroby układu oddechowego (14,2%),
• urazy, zatrucia i inne skutki działania czynników zewnętrznych (13,3%),
• zaburzenia psychiczne (10%).

Tymczasem w interesie pracodawcy jest, aby pracownik jak najkrócej chorował. Nie zawsze jednak da się sprawdzić, czy choroba jest prawdziwa, a L4 słusznie wystawione.

- Dane dotyczące absencji pracowników z powodu zwolnień lekarskich są alarmujące i powinny skłonić do działań przede wszystkim samych pracodawców. Przedsiębiorstwa ponoszą bardzo wysokie koszty związane z nieobecnością członków zespołu, zarówno bezpośrednie jak wypłata wynagrodzenia za pierwsze dni zwolnienia, jak i pośrednie związane z czasowym obsadzeniem wakatów - mówi Alina Smolarek, dyrektorka HR w Centrum Medycznym ENEL-MED.

Dodaje również, że troska o zdrowie staje się języczkiem u wagi coraz większej liczby firm w Polsce.

- Część pracodawców prześciga się od kilku lat w oferowaniu różnorodnych benefitów, stawiając na ilość pozycji do wyboru. Nie zawsze jest to właściwa strategia. Polacy są bowiem najbardziej przywiązani do podstawowych dodatków pozapłacowych. Aż 2 na 3 zapytanych przez nas pracowników nie wyobraża sobie nie mieć pakietów medycznych, dopiero na drugim i trzecim miejscu znalazły się dofinansowanie do wypoczynku i ubezpieczenie na życie. A jak wynika z naszego najnowszego raportu, możliwość korzystania z firmowego pakietu medycznego ma bezpośrednie przełożenie na absencję pracowników – mówi Alina Smolarek, dyrektorka HR w Centrum Medycznym ENEL-MED.

Niestety nie ma obecnie możliwości sprawdzenia na szerszą skalę, ile w tych L4 było wystawione słusznie.

W ciągu minionych 12 miesięcy pracownik w Polsce przebywał średnio 12 dni na zwolnieniu lekarskim. Niestety nie ma obecnie możliwości sprawdzenia na szerszą skalę, ile w tych L4 było wystawione słusznie.

• 6 na 10 Polaków choć raz było nieobecnych w pracy z powodu choroby,
• do 5 dni roboczych na L4 przebywało 16% zapytanych,
• od 6 do 14 dni - 23%,
• 15 dni lub więcej 22%.
• 40% pracowników nie skorzystało z takiej opcji w ciągu roku ani razu.

Duże znaczenie ma także rodzaj wykonywanej pracy. Średnia liczba dni na L4 w przypadku pracownika fizycznego wyniosła 16, podczas gdy wśród specjalistów wykonujących pracę umysłową ten wynik wyniósł 10 dni. Pracownicy fizyczni dłużej także „chorują”. Minimum 15 dni na zwolnieniu przebywało 27% z nich i 18% specjalistów.

Częściej nieobecne w pracy były kobiety (średnio prawie 15 dni w roku) niż mężczyźni (9,5 dnia), co w dużej mierze jest spowodowane sytuacjami związanymi z ciążą i porodem. Biorąc pod uwagę wiek, najzdrowsi wydają się być najmłodsi i jednocześnie najstarsi pracownicy (średnio 8 i 9 dni wolnych z powodu choroby w grupach wiekowych 18-25 lat oraz 56-65 lat). Wśród osób w wieku 36-45 lat ta średnia jest najwyższa i wynosi 14 dni.

Biorąc pod uwagę wielkość firmy, pracownicy tych największych częściej „chodzą na zwolnienie” niż ich koledzy z mniejszych organizacji. Średnio niecałe 11 dni pracownik małych i średnich firm przebywał na L4, podczas gdy w przypadku dużych przedsiębiorstw ten wynik wynosi 14 dni.

Badanie „Zdrowy pracownik 2023” zostało zrealizowane przez ICAN Institute na zlecenie Centrum Medycznego enel-med metodą CAWI w kwietniu 2023 roku.