Spis treści
Cracoviae Merenti to najwyższe odznaczenie Miasta Krakowa przyznawane przez Radę Miasta na wniosek Komisji Medalu. W skład Komisji Medalu wchodzili do tej pory: prezydent Krakowa, rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego i metropolita krakowski.
Grupa radnych złożyła projekt uchwały, by metropolitę zastąpił dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie. W uzasadnieniu zapisano, że zmiana ma na celu zapewnienie neutralności komisji w sprawach religii.
Lista zarzutów i wskazanie na abpa Marka Jędraszewskiego
W dyskusji podczas sesji szybko wynikło, że chodzi o osobę, która obecnie pełni obowiązki metropolity, czyli arcybiskupa Marka Jędraszewskiego.
- Słowami abpa Jędraszewskiego wielokrotnie byłem dotknięty osobiście i czułem namacalne ich skutki. Wielokrotnie uczestniczyłem w protestach i demonstracjach pod krakowską Kurią. Jest kilka powodów potrzeby zmiany w zakresie kapituły - mówił radny Grzegorz Garboliński z klubu Nowej Lewicy. - Nie ma obiektywnego powodu, dla którego przedstawiciel jakiegokolwiek z kościołów czy związków wyznaniowych miałby być jej członkiem. Automatycznie stałby się religijnym filtrem, przez który przepuszczane byłyby kandydatury do medalu
Dodał: - Przypomnę sytuację z zeszłej kadencji, kiedy abp Jędraszewski zablokował przyznanie medalu Tygodnikowi Powszechnemu. Medal Cracovia Merenti to medal świecki, nadawany w zamyśle bez klucza religijnego. Obecność abpa Jędraszewskiego w tej kapitule nie wnosi żadnej wartości dodanej. Medal to odznaczenie, które powinno krakowian łączyć. Wiemy, że abp Jędraszewski sukcesywnie od wielu lat ich dzieli.
Radny Garboliński przypominał też inne fakty, którymi starał przekonać pozostałych radnych do podjęcia uchwały ws. zmiany składu kapituły.
- Ta uchwała to będzie spóźnione oddanie sprawiedliwości wszystkim osobom, które przez abpa Jędraszewskiego były krzywdzone. Nie było w ostatnich latach tak szkodliwej osoby w debacie publicznej. Jego słowa dzieliły krakowian na lepszych i gorszych, wykluczały ich i dyskryminowały. Do części mieszkańców mówił „tęczowa zaraza” i porównywał ich do bolszewizmu. To mieszkanki naszego miasta zwolnił z pracy, tylko i wyłącznie dlatego, że samotnie, bez mężów wychowywały dzieci. To także o krakowskich kobietach mówił w kontekście polskich niepłodnych i mordujących dzieci matek. To także o krakowskich aktywistkach feministycznych mówił lewacka zaraza. Także krakowianek dotyczyła wypowiedź, że wolą bawić się, gdy powinny rodzić - mówił radny Garboliński. - Za te słowa nie przeprosił. Nie przeprosił też za jawne zaangażowanie w politykę i poparcie dla polityków Prawa i Sprawiedliwości. Jeszcze jako biskup pomocniczy Diecezji Poznańskiej nie reagował na doniesienia o molestowaniu kleryków przez abp Juliusza Paetza i zbierał podpisy pod listem poparcia dla tego hierarchy - dodał.
Radni PiS zaproponowali odwołanie z kapituły prezydenta Krakowa
Krytycznie do propozycji odnieśli się radni Prawa i Sprawiedliwości.
- Ten temat wraca kolejny raz. Słucham tych samych argumentów. To się staje nudne do bólu. Który raz można zgłaszać to samo. Jak ktoś nie ma pomysłu, to może składać takie projekty uchwał - mówił Michał Drewnicki (PiS), wiceprzewodniczący RMK. – Uważam, że takie stawianie sprawy, to jest pomieszanie z poplątaniem. Rozdział Kościoła od państwa nie polega na tym, że jakiś Kościół spycha się do piwnicy. Nie chcą chyba państwo zasugerować, że jeżeli ktokolwiek ma jakikolwiek związek z Kościołem, to taka osoba z automatu nie może uczestniczyć w życiu publicznym. Uważamy, że takie postawienie sprawy jest dyskryminujące dla katolików, dla znacznej części społeczeństwa - dodał.
Radny Drewnicki zwrócił uwagę, że do projekt uchwały dotyczy funkcji. - Nie wprowadzajmy ludzi w błąd i nie mówmy o tym, czy innym nazwisku. Dziś ta osoba pełni tę funkcję, ale za chwilę może jej nie pełnić - komentował radny Drewnicki.
Przypomnijmy, że w połowie zeszłego roku Papież Franciszek przyjął rezygnację abpa Marka Jędraszewskiego z urzędu metropolity krakowskiego. Jędraszewski pozostał na razie na stanowisku, do czasu aż papież Franciszek znajdzie jego następcę.
Radni PiS przygotowali poprawkę do projektu uchwały.
- Skoro państwo tak wzywają do neutralności pod względem religijnym, to myślę że poprzecie naszą poprawkę dotyczącą neutralności politycznej, wykreślającą z kapituły prezydenta Krakowa. Prezydent Krakowa jest czynnym politykiem. Neutralność polityczna jest ważna - mówił radny Drewnicki.
Prezydent Krakowa, obecnie Aleksander Miszalski (Platforma Obywatelska), zgodnie z obowiązującymi przepisami jest przewodniczącym kapituły medalu Cracoviae Merenti.
Decyzja krakowskich radnych może odbić się szerokim echem
Podczas debaty miejscy radni mieli różne zdania dotyczące zmiany w kapitule medalu Cracoviae Merenti.
- Mam problem z tą uchwałą. Uważam, że metoda, która została wybrana do rozwiązania problemu, jaki ogniskuje się wokół konkretnej osoby zasiadające w kapitule, jest daleko idąca. Jeżeli są zastrzeżenia do tej osoby, to można było wystosować wniosek do Kościoła o wyznaczenie kogoś innego, kto nie budziłby tak dużych kontrowersji. Jest wiele zarzutów wobec arcybiskupa, podzielam je, wiem, że są wypowiedzi, które są niedopuszczalne. Logicznym jest jednak wyjaśnić, jakie kapituła podjęła złe decyzje, by zmieniać jej skład - mówił radny Łukasz Maślona z klubu Kraków dla Mieszkańców. - Kapituła jest ważnym ciałem, ale nie demonizujmy, to my jako rada miasta ostatecznie decydujemy czy dane odznaczenie będzie nadane czy nie. To nie jest też tak, że jest to jeden z najważniejszych organów w mieście, gdzie warto tak o tę świeckość walczyć. Dlatego tego projektu nie poprę - dodał.
Za warty poparcia projekt uznał natomiast były wieloletni miejski radny i jej przewodniczący, a obecnie poseł PO Dominik Jaśkowiec.
- Ten projekt uchwały, który jest wart poparcia ma dwa aspekty. Pierwszy, od którego nie można uciekać, dotyczy tego, że pełniącym obowiązki metropolity jest abp Marek Jędraszewski. Jeżeli kapituła miałaby się zebrać, to będzie w niej uczestniczył i decydował. A do przyznania medalu potrzebna jest jednomyślna rekomendacja. To zadecydowało o nieprzyznaniu medalu Tygodnikowi Powszechnemu. To był już więc spór frakcji w Kościele - mówił poseł Dominik Jaśkowiec.
Wspominał też o innych zdarzeniach związanych z decyzjami abpa Marka Jędraszewskiego.
- Krytykuje rozwodników, a z drugiej strony żądał od osoby zarządzającej Sanktuarium w Łagiewnikach, żeby Jacek Kurski wziął tam drugi ślub. Czyli rozwody źle, no chyba że jest się prominentnym działaczem Prawa i Sprawiedliwości. Chyba największym grzechem Marka Jędraszewskiego jest jednak upolitycznienie Kościoła Katolickiego. Mówi się o nim, że jest kapelanem PiS - mówił poseł Jaśkowiec. - Mówimy o jednym z najważniejszych odznaczeń nadawanych przez samorząd. Tu nie powinno być wątpliwości. Ważne jest przywracanie symetrii na linii miasto – Kościół. Jednym z elementów przywrócenia tej symetrii jest to, żeby kapituła medalu Cracoviae Merenti stała się świecka - dodał.
Nie wszyscy radni Koalicji Obywatelskiej byli jednak przekonani do zagłosowania za projektem uchwały. Wypowiadali się w tej sprawie radny Zbigniew Kożuch i radna Iwona Chamielec. Zwracali uwagę na mocne zakorzenie Krakowa w chrześcijaństwie.
- Nie zgadzam się z niektórymi treściami, które przekazuje abp Jędraszewski, ale jak powiedział jeden z radnych, uczestnictwo metropolity w kapitule to tradycja, poszanowanie, które wynika z naszych korzeni chrześcijańskich - mówiła Iwona Chamielec, wiceprzewodnicząca RMK.
Radna Agnieszka Paderewska (PiS) komentowała: - Chciałabym przestrzec, zwłaszcza radnych Koalicji Obywatelskiej. Jeżeli ta uchwała zostanie podjęta, to odbije się to szerokim echem w całej Polsce i także w kampanii prezydenckiej. Rafał Trzaskowski już dystansuje się w przypadku tematu zdejmowania krzyży w warszawskim urzędzie. Jeżeli nie będzie się dystansował od tej decyzji, to szybko zmienicie kandydata na prezydenta.
Głosowanie. Kto był za usunięciem metropolity z kapituły?
Wieczorem odbyło się głosowanie.
"Za" zagłosowali następujący radni:
Anna Bałdyga (Koalicja Obywatelska)
Tomasz Daros (KO)
Bogumiła Drabik (KO)
Grzegorz Garboliński (Nowa Lewica)
Łukasz Gibała (Kraków dla Mieszkańców)
Joanna Hańderek (Nowa Lewica)
Marek Hohenauer (KO)
Barłomiej Kocurek (KO)
Jakub Kosek (KO)
Tomasz Leśniak (Nowa Lewica)
Agnieszka Łętocha (KO)
Magdalena Mazurkiewicz (KO)
Piotr Moskała (KO)
Edyta Nowak (KO)
Aleksandra Owca (KdM)
Renata Piętka (KO)
Agnieszka Pogoda-Tota (KO)
Małgorzata Potocka (KO)
Edyta Sikora (KO)
Michał Starobrat (KdM)
Grzegorz Stawowy (KO)
Rafał Zawiślak (KdM)
Maciej Żmuda (KO)
Przeciwko było 16 radnych:
Michał Ciechowski (Prawo i Sprawiedliwość)
Michał Drewnicki (PiS)
Eliza Dydyńska-Czesak (KdM)
Grażyna Fijałkowska (PiS)
Mariusz Kękuś (PiS)
Małgorzata Kot (PiS)
Zbigniew Kożuch (KO)
Renata Kucharska (PiS)
Maciej Michałowski (PiS)
Agnieszka Paderewska (PiS)
Włodzimierz Pietrus (PiS)
Edward Porębski (PiS)
Marek Sobieraj (PiS)
Grzegorz Wojciech Stawowy (KO)
Krzysztof Sułowski (PiS)
Aleksandra Witek (PiS)
Wstrzymało się 3 radnych:
Iwona Chamielec (KO)
Łukasz Maślona (KdM)
Rafał Nowak (KdM)
Radni odrzucili natomiast poprawkę PiS, która zakładała wykreślenie ze składu kapituły Prezydenta Miasta Krakowa.
