13 grudnia 1981 roku w Polsce wprowadzony został stan wojenny na mocy uchwały Rady Państwa z 11 grudnia 1981 roku. O takie rozwiązanie wnioskowała Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego, na czele której stał generał Wojciech Jaruzelski. To działanie miało na celu zdusić rodzącą się w Polsce opozycję antykomunistyczną oraz zapobiec rozprzestrzenianiu się niepokojów społecznych, wywołanych w dużej mierze trudną sytuacją gospodarczą i społeczną państwa.
- To, co prezentujemy, to tylko czubek góry lodowej - wyjaśnia dyrektor Archiwum Akt Nowych Mariusz Olczak.
Wśród prezentowanych zbiorów są między innymi niezwykłe fotografie, dokumentujące działalność ruchu oporu. Są także oryginały dokumentów - wraz ze słynną uchwałą Rady Państwa z 1981 roku, wprowadzającą stan wojenny. Zachowała się również korespondencja, która wiele mówi o realiach, w jakich znaleźli się internowani i ich rodziny. Bogate zbiory udostępnione przez Archiwum Akt Nowych prezentujemy w okolicznościowej galerii.
Wspomnienia ze stanu wojennego
Prezentowane dokumenty obrazują krok po kroku, z czym borykali się Polacy doświadczeni represjami ze strony władzy. Szczególnie poruszające są listy, jakie internowani wysyłali do rodzin z miejsc uwięzienia, a także ich dzienniki. Wyczytać z nich można osobiste historie.
- O 12-tej "atanda" wkroczyła na barak zaczynając wielki kipisz. Nasza cela jako najbliższa poszła na pierwszy ogień. W czasie gdy przewalano celę rewizja osobista na świetlicy. Osobiście straciłem listę internowanych i trochę rysunków do pieczątek a ponadto nową dychę papierową. Wpadły także 4 moje pieczęcie które pożyczyłem na inną cele. W innych celach przede wszystkiem notatki notatki i koperty ze stęplami. Dziś zabrano z Białołęki Krimi Łosiaka z c21 miał jeszcze kawałek wyroku do odsiadki. Stan jednak się nie zmienił gdyż wrócił z przepustki Cypryjak Janusz z MZK, który był tu od 13-go grudnia. Umieszczono go na 11tce. O godz. 19:30 kiedy wypuszczają nas na świetlicę na dziennik zbiórka całego stanu osobowego. Krótka mowa, odmówienie Litanii i Boże coś Polskę poczym rozeszliśmy się do cel. W sumie ładnie i wzruszająco
- czytamy w zapiskach z internowania (w przytoczonym fragmencie zachowaliśmy pisownię oryginalną).
Świadectwa partii
W ekspozycji zorganizowanej przez Archiwum Akt Nowych osobiste pamiątki przeplatają się z oficjalnymi dokumentami, na mocy których zorganizowano Polakom życie w nowej politycznej rzeczywistości. Wśród prezentowanych zbiorów znajdują się między innymi listy osób z kierownictwa partii, które miały zostać internowane, a także dokumenty wskazujące kierunek zmian, jakie dokonały się w redakcjach prasowych, radiowych i telewizyjnych.
Więcej na ten temat dowiedzą się Państwo z przygotowanej przez portal i.pl galerii.
