Policjant, legitymujący pod koniec listopada jednego z uczestników manifestacji Ruchu Narodowego na placu Wolności w Łodzi, stwierdził, że Szczerbiec, widniejący na fladze to... symbol faszystowski. Narodowcy uwiecznili sytuację na filmie, który wywołał już wiele komentarzy w internecie.
- Policjanci próbowali wyciągnąć z tłumu chłopaka, trzymającego flagę - relacjonuje przebieg wydarzeń Sebastian Hejniak, który brał udział w manifestacji. - Chcieli go wylegitymować. Jeden z interweniujących funkcjonariuszy zaczął tłumaczyć, że na fladze znajduje się symbol faszystowski. Policjant powinien przecież znać historię swojego kraju!
Symbol Szczerbca, znany też jako Mieczyk Chrobrego, przedstawia miecz koronacyjny królów polskich, owinięty biało-czerwoną wstęgą.
Nazwa miecza wzięła się z legendy, według której Bolesław Chrobry miał uderzyć mieczem we wrota kijowskiej Złotej Bramy. Na skutek uderzenia ostrze zostało wyszczerbione. W 20-leciu międzywojennym symbolem Szczerbca zaczął się posługiwać, założony przez Romana Dmowskiego, skrajnie prawicowy Obóz Wielkiej Polski. Za swój znak przyjęli go też członkowie innych przedwojennych organizacji nacjonalistycznych.
Czy można powiedzieć o Szczerbcu, że jest symbolem faszystowskim, a wobec tego zabronionym przez polskie prawo?
- Absolutnie nie! - mówi Iga Parada, adwokat z Łodzi. - Mam wrażenie, że to zwykła ignorancja. Żeby się o tym przekonać, wystarczy wpisać odpowiednie hasło w Wikipedii. Żaden historyk, zapytany o ten symbol, nie powiedziałby, że jest faszystowski. Sprawa jest jasna i policjant wykazał się nadgorliwością.
Funkcjonariusza broni podinspektor Joanna Kącka z łódzkiej Komendy Wojewódzkiej Policji. Argumentuje, że OWP, który posługiwał się symbolem Szczerbca, był organizacją faszyzującą, która została zdelegalizowana przez władze II RP.
- W przypadku prezentowania przez uczestników zgromadzenia symboli, związanych np. z ustrojem faszystowskim lub innym totalitarnym, czy też nawołujących do nienawiści, należy dążyć do ich wylegitymowania - tłumaczy policjantka.
Szczerbiec znajduje się w wykazie symboli, z którego korzystają łódzcy policjanci. Spis został stworzony na podstawie orzecznictwa sądów i doświadczeń z pracy operacyjnej. Nie ma jednak oficjalnego dokumentu, regulującego te kwestie.
- W szczególnych sytuacjach prezentowanie Szczerbca może wyczerpywać znamiona przestępstwa, określonego w art. 256 §1 kk i 2 kk (propagowanie faszyzmu - przyp. red.) - mówi podinspektor Kącka. - W tym przypadku taka sytuacja nie miała miejsca. Mężczyzna, trzymający flagę, nie wznosił haseł, propagujących faszyzm ani nie nawoływał do nienawiści. Został jedynie wylegitymowany, wraz z czterema innymi osobami, które włączyły się w dyskusję z policjantami. Nie planujemy podejmować dalszych kroków w tej sprawie.