Spis treści
Bezpłatny test na HIV w poradniach podstawowej opieki zdrowotnej
Od poniedziałku (5 maja 2025 r.) obowiązuje nowe rozporządzenie ministra zdrowia, które umożliwia wykonywanie testów na HIV w poradniach podstawowej opieki zdrowotnej. Jak poinformował wiceprezes Porozumienia Zielonogórskiego, Tomasz Zieliński, placówki POZ potrzebują jeszcze kilku dni na dopełnienie formalności, w tym podpisanie aneksów do umów z laboratoriami, które będą realizować badania.
W poradniach podstawowej opieki zdrowotnej będą wykonywane nowoczesne, przesiewowe testy IV generacji na HIV. W porównaniu do starszych testów III generacji, testy IV generacji umożliwiają wcześniejsze wykrycie zakażenia. Dzieje się tak, ponieważ wykrywają nie tylko przeciwciała, ale również antygen p24 – białko pojawiające się we krwi już na wczesnym etapie infekcji.
Dzięki temu możliwe jest skrócenie tzw. okienka serologicznego, czyli okresu od zakażenia do momentu, w którym test może wykryć wirusa, nawet o około siedem dni. To z kolei zwiększa szansę na szybkie rozpoznanie zakażenia i wczesne rozpoczęcie leczenia.
Obecnie bezpłatne testy na HIV są dostępne anonimowo w punktach konsultacyjno-diagnostycznych (PKD).
Niepokojący wzrost liczby nowych zakażeń wirusem HIV w Polsce
W ostatnich latach w Polsce obserwuje się niepokojący wzrost liczby nowych zakażeń wirusem HIV — zwraca na to uwagę Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji (AOTMiT).
Tylko w ciągu pierwszych dziesięciu miesięcy 2024 roku potwierdzono blisko 2 tys. nowych przypadków, z czego większość wykryto dopiero w zaawansowanym stadium choroby, co znacząco utrudnia leczenie.
Dane Narodowego Funduszu Zdrowia również potwierdzają ten trend – w latach 2012–2021 liczba rozpoznań HIV wzrosła, osiągając w 2021 roku 16,9 tys. przypadków. To aż o 84 proc. więcej niż dziewięć lat wcześniej.
Tak dynamiczny wzrost liczby zakażeń, zwłaszcza wykrywanych dopiero w późnym etapie choroby, wskazują na konieczność podjęcia działań mających na celu zahamowanie tego trendu.
Koszty wprowadzenia testowania przesiewowego anty-HIV testem przesiewowym IV generacji jako świadczenia gwarantowanego oszacowano na 1,5 mln złotych rocznie.
Co warto wiedzieć o zakażeniu HIV?
Zakażenie HIV (ang. human immunodeficiency virus) wywołuje zespół nabytego upośledzenia odporności (ang. acquired immunodeficiency syndrome, AIDS).
Wirus HIV atakuje i namnaża się w komórkach układu odpornościowego, stopniowo je niszcząc. Prowadzi to do osłabienia odporności organizmu, co oznacza, że staje się on coraz mniej zdolny do obrony przed infekcjami i chorobami. W zaawansowanym stadium zakażenia rozwija się AIDS – zespół nabytego upośledzenia odporności. To nie jest osobna choroba, lecz końcowy etap zakażenia HIV, który zazwyczaj pojawia się po wielu latach.
Charakteryzuje się występowaniem tzw. zakażeń oportunistycznych (czyli takich, które łatwo rozwijają się przy osłabionej odporności) oraz niektórych nowotworów.
Dzięki osiągnięciom współczesnej medycyny osoby żyjące z HIV, które systematycznie przyjmują terapię antyretrowirusową i przez co najmniej sześć miesięcy utrzymują niewykrywalny poziom wirusa we krwi (co oznacza, że wirus nie namnaża się w sposób wykrywalny testami), nie stanowią zagrożenia dla swoich partnerów seksualnych. Potwierdza to zasada „n = n”, czyli „niewykrywalny oznacza niezakażający”.
Źródło:
