Brakuje nam tysięcy specjalistów od IT. Ratunkiem otworzenie się na zagranicznych pracowników? [WIDEO]

Z niedawno opublikowanego raportu Polskiego Instytutu Ekonomicznego „Ilu specjalistów IT brakuje w Polsce?” wynika, że w Polsce jest zatrudnionych ok. 586 tys. specjalistów branży informatycznej.

Zdaniem autorów badania, jeśli chcemy dogonić Europę i uzyskać taki sam udział zatrudnionych w IT jak w Unii Europejskiej, powinno być ich o 147 tys. więcej. Znaczący dystans między Polską a UE utrzymuje się nawet pomimo wzrostu bezwzględnej liczby pracowników w tej branży.

Robert Tomaszewski, business development director Altkom Akademii - firmy szkoleniowej z obszarów IT - wyjaśnia, że na naszym rodzimym rynku specjalistów IT wciąż jest za mało, a podaż nie nadąża za potrzebami rynku. - Przepaść między Polską a Unią Europejską może się jeszcze powiększyć, ponieważ brakuje systemowych rozwiązań w tej kwestii, np. wsparcia w obszarze cyfryzacji firm – mówi.

Specjaliści od IT stanowią w naszym kraju obecnie ok. 3,5 proc. wszystkich zatrudnionych i jest to jeden z niższych wyników w UE.

- Rozwiązaniem dla firm, w sytuacji braku specjalistów IT na rynku, jest podnoszenie kwalifikacji istniejących zespołów. Szkolenia z branży informatycznej to alternatywa dla długotrwałych i kosztownych procesów rekrutacji - mówi Joanna Mihułka, prezeska Altkom Akademii.

Próba dogonienia Unii Europejskiej to jedna kwestia – kolejną jest realny niedobór specjalistów IT na naszym rodzimym rynku. Jak wynika z raportu PIE, już teraz w branży brakuje ok. 25 tys. pracowników – to różnica między faktyczną liczbą specjalistów a wartością wynikającą z potencjału rynku. Przyrost liczby specjalistów IT jest zbyt wolny w stosunku do tempa rozwoju gospodarki. W średnim i długim okresie może to być hamulcem rozwojowym naszego kraju.

Jak czytamy w raporcie, aż 64 proc. ankietowanych firm zatrudniło mniej specjalistów branży informatycznej niż planowało. 20 proc. firm często musiało odmawiać realizacji projektu z powodu braku specjalistów (luki IT), a 42 proc. wakatów na stanowisko specjalisty IT zostało określonych przez przebadane firmy jako trudne do obsadzenia.

Eksperci z Altkom Akademia wskazują, że zbyt mała liczba specjalistów IT w Polsce wynika m.in. z globalizacji rynku zatrudnienia i oczekiwań płacowych. Absolwenci kierunków informatycznych lub doświadczeni pracownicy tej branży często wolą wybrać lepiej płatną pracę za granicą. Maleje też liczba studentów kierunków technicznych.

Ponadto w Polsce odsetek kobiet, które kończą kierunki informatyczne, jest jednym z najniższych w całej Unii Europejskiej. Jak wynika z danych PIE, w naszym kraju jedynie 15,5 proc. osób pracujących jako specjaliści IT to kobiety – przy średniej 19,1 proc. w UE. Dla porównania w Bułgarii, która ma zbliżony do Polski odsetek specjalistów IT w ogólnym zatrudnieniu, niemal co trzecia osoba pracująca w IT to kobieta.

– Na tę sytuację wpływają różnego rodzaju kulturowe i mentalne bariery, takie jak przekonanie, że technologie to „twarda”, męska domena. Tymczasem w dobie niedoboru specjalistów każda nowa osoba z ekspercką wiedzą jest na wagę złota. Zyska na tym sam biznes, który będzie mógł korzystać z pracy lepiej wykwalifikowanych, różnorodnych zespołów – mówi Natalia Gozdowska, business development director z Altkom Akademii.

Z raportu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości „Zagraniczni pracownicy na polskim rynku pracy” wynika, że tylko w latach 2019-2020 wydano 8612 pozwoleń na pracę cudzoziemcom w sektorze informatycznym. Biorąc pod uwagę obecne braki kadrowe, można przyjąć, że to bardzo duży odsetek. Obserwując i analizując obecną sytuację militarną i gospodarczą, nietrudno o wnioski, że zagranicznych specjalistów, zwłaszcza zza wschodniej granicy będzie przybywać.

Eksperci z portalu pracuj.pl wskazują, że przedsiębiorstwa z sektora IT coraz chętniej i częściej korzystają z outsourcingu. Zatrudniamy nie tylko specjalistów bezpośrednio zza wschodniej granicy, ale także pracowników z państw o zupełnie odmiennej kulturze.

Według statystyk Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej, w branży informatycznej zatrudnia się przedstawicieli m.in. Azerbejdżanu, Bangladeszu, Brazylii, Chin, Egiptu czy Indii.

Szymon Płodowski, HR business partner w Grupie Pracuj tłumaczy, że rozważając gotowość organizacji do stworzenia niejednorodnych zespołów, warto przyjrzeć się aspektowi komunikacji i odpowiedzieć na pytanie, czy jesteśmy w stanie dostosować ją całościowo, uwzględniając między innymi potrzeby językowe wszystkich pracowników.

Płodowski dodaje, że kolejnym krokiem jest edukacja. - W tym obszarze powinniśmy przede wszystkim wskazywać na korzyści wynikające ze współpracy z osobami o innym sposobie myślenia wynikającym z odmiennych doświadczeń czy zaplecza kulturowego. Możemy posiłkować się wiedzą wewnętrzną pracowników lub skorzystać ze wsparcia zewnętrznego w formie warsztatów - mówi ekspert.

Jego zdaniem firmy muszą być jednak przygotowane na to, że wśród zatrudnionych znajdą się osoby zamknięte na różnorodność – to też poniekąd jej oznaka.

- Nie powinniśmy ustawać w tworzeniu przestrzeni na poznanie się, dzielenie wiedzą i uczenie się o sobie nawzajem. Tylko w ten sposób unikniemy błędnego postrzegania odmienności i negatywnej stereotypizacji. Pamiętajmy również, że kultura wewnątrz firmy nie jest budowana w oparciu o różnice, ale o cechy wspólne oraz przyjęte przez organizację wartości. Dzięki temu, tworząc zespoły, możemy skoncentrować się na kompetencjach pracownika oraz jego dopasowaniu do kultury organizacji, niezależnie od pochodzenia czy przynależności do jakiejkolwiek mniejszości - mówi Płodowski.