Kazachstan. Powołano nowego premiera. W ciągu najbliższych dni wojska OKDB mają się wycofać

49-letni Alichan Smaiłow został powołany na nowego premiera Kazachstanu, jednak już od 5 stycznia był pełniącym obowiązki szefa rządu. Podczas ogłoszenia powołania prezydent Kasym-Żomart Tokajew przekazał także, że w ciągu dwóch dni rozpocznie się wycofywanie z Kazachstanu wojsk Organizacji Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym (ODKB). Dodał, że całkowicie mają opuścić kraj w ciągu 10 dni.

To właśnie na wniosek Tokajewa, do kraju przybył liczący ponad dwa tysiące żołnierzy kontyngent wojsk należących do ODKB. Głównie byli to żołnierze Rosji, Armenii i Białorusi, choć do organizacji należy także Kirgistan i Tadżykistan.

Podsumowując protesty Ministerstwo Spraw Wewnętrznych przekazało, że siły bezpieczeństwa w Kazachstanie zatrzymały w sumie 9900 osób. Oprócz tego w ubiegłotygodniowych protestach i zamieszkach, według oficjalnych danych, zginęły 164 osoby. Należy jednak podejrzewać, że zabitych jest dużo więcej. Komitet Bezpieczeństwa Państwowego (KNB) ogłosił, że sytuacja „ustabilizowała się”, „zagrożenie terrorystyczne zostało zneutralizowane”, i wszystko jest pod kontrolą władz.

Prezydent Kazachstanu Kasym-Żomart Tokajew powiedział we wtorek w przemówieniu przed parlamentem, że wśród agresorów byli islamscy bojownicy z krajów Azji Środkowej i Afganistanu, a także z Bliskiego Wschodu.

Protesty w Kazachstanie

Protesty przeciwko podwyżkom cen używanego jako paliwo gazu skroplonego rozpoczęły się z początkiem roku. W ubiegłym tygodniu akcje protestacyjne przerodziły się w zamieszki, a do postulatów ekonomicznych dodano postulaty polityczne - odejście z polityki poprzedniego prezydenta, 81-letniego Nursułtana Nazarbajewa, który mimo odejścia z urzędu w 2019 roku nadal posiada znaczne wpływy.

Podczas protestów prezydent Kasym-Żomart Tokajew ogłosił, że dał siłom bezpieczeństwa rozkaz strzelania do "terrorystów" bez ostrzeżenia tak, by zabić podczas "operacji oczyszczania miasta z elementów wzniecających niepokoje". Kazachska policja, cytowana przez agencję Interfax, poinformowała, że "dziesiątki uczestników zamieszek zostały wyeliminowane", a ich tożsamość jest obecnie weryfikowana.

Reakcja Unii Europejskiej

W związku z gwałtownych protestami głos zabrała Komisja Europejska, która zaapelowała o powstrzymanie przemocy.

- Wzywamy wszystkich zainteresowanych do odpowiedzialnego i powściągliwego działania oraz powstrzymania się od działań, które mogą prowadzić do dalszej eskalacji przemocy – przekazała podczas konferencji prasowej rzeczniczka Komisji Europejskiej ds. zagranicznych Nabila Massrali.

Rzeczniczka podkreśliła, że Unia Europejska stale monitoruje sytuację w Kazachstanie.

- Uznając prawo do pokojowych demonstracji, Unia Europejska oczekuje, że ich uczestnicy nie będą stosowali przemocy i nie będą do niej podżegać. Unia Europejska wzywa również władze do poszanowania podstawowego prawa do pokojowego protestu i proporcjonalności w użyciu siły w obronie uzasadnionych interesów bezpieczeństwa oraz do przestrzegania międzynarodowych zobowiązań – zaznaczyła.

Massrali stwierdziła także, że Kazachstan jest „ważnym partnerem Unii Europejskiej”. - Liczymy na to, że Kazachstan dotrzyma swoich zobowiązań, w tym wolności prasy i dostępu do informacji online i offline. Unia Europejska zachęca do pokojowego rozwiązania sytuacji poprzez otwarty dialog ze wszystkimi zainteresowanymi stronami i poszanowanie podstawowych praw obywateli - dodała.