Reforma przeprowadzona przez rząd Jerzego Buzka wprowadziła trzystopniowy podział terytorialny. To jedna z czterech reform 1999 r., które znacząco zmieniły funkcjonowanie państwa. Miała na celu zbudowanie samorządności i organizację działań władz w terenie.
Zdaniem wielu komentatorów to jedyna reforma, która przetrwała do dziś. Z perspektywy czasu oceniania jest jako bardzo udana, ponieważ między innymi upodmiotowiła społeczeństwo, dając możliwość wybierania władz lokalnych w wyborach do rad gmin, miast, powiatów i sejmików wojewódzkich.
W ramach reformy zmniejszono liczbę województw z 49 do 16 i utworzono 308 powiatów. Miasta, które straciły status wojewódzki, zostały miastami na prawach powiatu. Efektem było między innymi zmniejszenie roli wojewody na rzecz marszałka województwa i samorządu wojewódzkiego.
Podczas IX Europejskiego Kongresu Samorządów, który odbył się w Mikołajkach 4 i 5 marca 2024. wyróżniono wiele postaci związanych z 25-leciem reformy.
Nagrody za całokształt zasług i osiągnięć na rzecz samorządu terytorialnego otrzymali
- Kazimierz Barczyk – współtwórca Federacji Regionalnych Związków Gmin i Powiatów RP,
- prof. Jerzy Stępień – współtwórca reformy Samorządu Terytorialnego w Polsce,
- prof. Jerzy Buzek – premier rządu w latach 1997-2001, współtwórca reformy Samorządu Terytorialnego w Polsce.
– To była rzesza niesamowitych ludzi, którzy czuli wielką wspólnotę w reformowaniu kraju. Warto przypomnieć, że samorząd to nie tylko dobre gospodarowanie, ale szczególne miejsce do budowania wartości. Taką wartością jest racja stanu – powiedział prof. Jerzy Buzek odbierając wyróżnienie i podsumowując czasy reformy terytorialnej.
Jerzy Buzek, Prezes Rady Ministrów w latach 1997-2001 wspomina ówczesne hasło jego rządu: „Idziemy po władzę, żeby ją oddać społeczeństwu”.
Czy przeprowadzoną w 1999 r. reformę samorządową możemy uznać za udaną? Jak samorządy poradziły sobie z zadaniami i przed jakimi wyzwaniami stoją dziś?
Między innymi na te pytania odpowiada premier Jerzy Buzek.
