Odwrócona hipoteka: Za dom dostaniesz emeryturę. Brzmi ładnie...

Co w takiej sytuacji robią seniorzy w Stanach Zjednoczonych, Niemczech, Wielkiej Brytanii? Szukają dodatkowych dochodów na starość. Czy jednym ze sposobów może być odwrócona hipoteka? Sprawdzam!

"Chcesz zapewnić sobie godne życie na emeryturze? Mamy dla ciebie rozwiązanie", "Spokój, więcej wolnego czasu, mniej stresu, wytchnienie od trosk" - zachęcają i kuszą fundusze oferujące hipotekę odwróconą. Zapewniają, że to rozwiązanie wybrało już miliony osób na świecie. Wystarczy, że podpiszę umowę, a co miesiąc na moje konto już od 60. roku życia regularnie będą wpływać pieniądze.

Mam 75-metrowe mieszkanie w centrum Katowic, warte około 240 tys. zł. Co mi to da?

Oferta funduszy jest podobna. Jeśli podpiszę umowę w wieku 60 lat, co miesiąc dostanę 209 zł. O niespełna 100 zł więcej, jeśli zdecyduję się na ten krok pięć lat później. Kwota warta uwagi: 612 zł wpłynie na moje konto dopiero jeśli do funduszu zgłoszę się w wieku 75 lat. Miła pani konsul- tantka spokojnym głosem omawia zawiłości odwróconej hipoteki, proponuje spotkanie. Uspokaja, że w mieszkaniu będę mogła pozostać do końca życia. No i że fundusz zapłaci za mnie czynsz.
Dlaczego premier Tusk ostrzega, a UOKiK karze?

Brzmi nieźle. Tylko dlaczego przed odwróconą hipoteką ostrzega premier Donald Tusk i Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów?

Nasza odwrócona hipoteka to zupełnie coś innego niż bankowy produkt oferowany na Zachodzie. Jeśli zdecydowałabym się podpisać umowę, to byłaby to umowa dożywocia na podstawie Kodeksu cywilnego. Zawarłabym ją nie z bankiem, który kontrolowany jest przez Komisję Nadzoru Finansowego, tylko z prywatną firmą. Fundusz wysłałby rzeczoznawcę. Po wycenie mieszkania, domu, czy ziemi, notarialnie przekazałabym własność funduszowi w zamian za comiesięczne świadczenie, którego wysokość jest wyliczona tak, że nie przekracza zwykle 30 proc. wartości mieszkania. Spadkobiercy? Dla nich nie zostaje nic?

Pomocą jak zawsze w takich przypadkach służy Jerzy Sozański, rzecznik praw konsumenta w Katowicach.
- Radziłbym się wstrzymać z zawarciem takiej umowy zanim nie wejdą w życie przepisy regulujące odwróconą hipotekę. A przynajmniej przed złożeniem podpisu - konsultację z prawnikiem - mówi Sozański. Podkreśla, że o ile na zachodzie odwróconą hipotekę oferują banki, instytucje wiarygodne, nadzorowane przez państwo, to u nas - prywatne firmy.

- Podpisywanie umowy w obliczu ostatniej afery z Amber Gold jest ryzykowne - dodaje.

W umowach jednego z funduszy UOKiK wykrył zakazane, niekorzystne dla konsumentów klauzule. Fundusz ukarano.

Nad zmianami w prawie pracują dwa ministerstwa: finansów i gospodarki. Założenia są takie, że hipotek odwróconych będą mogły udzielać banki. Mieszkanie czy dom nie będzie jednak przechodzić na własność banku. Pozostanie w rękach seniora. Po jego śmierci spadkobiercy będą mogli spłacić sumę wypłaconych świadczeń powiększonych o odsetki i przejąć nieruchomość. Jeśli nie będą chcieli, bank sprzeda nieruchomość, weźmie swoje, a resztę wypłaci spadkobiercom.

Mieszkanie o powierzchni 75 m kw. w centrum Katowic warte jest 240 tys. zł. Czy dla 1-2 osób to nie za dużo?
Może warto zamienić je na mniejsze. Jak sprawdziliśmy, za kawalerkę, a nawet 2-po-kojowe mieszkanie o powie-rzchni 45 m kw. w Katowicach zapłacimy od 80 do 150 tys. zł, w innych miastach jeszcze mniej. Różnicę możemy włożyć do banku. Rocznie od 100 tys. zł dostaniemy od 4 tys. zł do 7,5 tys. zł odsetek. To często więcej niż oferują fundusze w ramach odwróconej hipoteki, a kwota główna nadal spoczywa na naszym rachunku.

Związek Banków Polskich przygotował symulację dochodów z odwróconego kredytu hipotecznego. Oto one:

Mieszkanie w centrum Katowic o powierzchni 75 metrów kw. warte 241 tys. zł.

Z wyliczeń Związku Banków Polskich można wywnioskować, że w wyniku sprzedaży nieruchomości spadkobiercy mogą liczyć na kwotę nadwyżki nad wartością zadłużenia sięgającą od ok. 30 proc. pierwotnej ceny nieruchomości do niespełna 50 proc. po zakończeniu okresu kredytowania.

Przyjmuje się, że rocznie wartość mieszkania, domu, czy ziemi wzrasta o 1,5 proc.
Autorzy projektu założeń ustawy o odwróconej hipotece, która niebawem trafi do Sejmu, zakładają, iż spadkobiercy mogą podjąć decyzję o dokonaniu spłaty kredytu i zachowaniu prawa do danej nieruchomości.

Roszczenie o zwrot odwróconego kredytu hipotecznego wraz z odsetkami i pozostałymi kosztami ma stać się wymagalne w ciągu dwunastu miesięcy od dnia śmierci kredytobiorcy.
AMC

Rozmowa z Norbertem Jeziolowiczem, ekspertem ze Związku Banków Polskich
Trwają prace nad prawem regulującym tzw. hipotekę odwróconą. To konieczne?
Tak, bo trzeba chronić prawa konsumenta. W tym przypadku chodzi o osoby starsze. Prawodawcy mają na uwadze tak-że dobro ich spadkobierców.

Są sygnały o nieprawidłowościach?
Tak, ale nie weryfikowaliśmy ich. To nie banki oferują taki produkt, a fundusze. W ich przypadku własność nieruchomości przechodzi przy podpisaniu umowy na własność funduszu. Ten może nawet wyznaczyć czynsz. W przypadku banku właścicielem pozostaje konsument.

Czy warto wstrzymać się z podpisaniem umowy do czasu wejścia w życie nowych przepisów?
Ja bym tak zrobił. Ale decyzję podejmie każdy indywidualnie. Na pewno jednak trzeba przed podpisaniem umowy poradzić się prawnika. Mieszkanie, dom, ziemia to zwykle dorobek całego naszego życia. Zachowajmy więc szczególną ostrożność.

Bardzo niskie kwoty można uzyskać z odwróconej hipoteki. 60-letnia kobieta za mieszkanie warte 240 tys. dostanie zaledwie 209 zł miesięcznie.
To dlatego, że jej przewidywalny czas życia wynosi 24 lata. Przez ten czas co miesiąc będzie takie pieniądze dostawać. Gdyby umowę podpisała w wieku 75 lat, na konto wpływałoby jej już ponad 600 zł. AMC

*Tauron Nowa Muzyka ZNAJDŹ SIĘ NA ZDJĘCIACH
*Beerfest 2012 zakończony ZOBACZ ZDJĘCIA
*KONKURS FOTOLATO 2012: Przyślij zdjęcia, zgarnij nagrody!