Starogard Gdański jest jedną z najstarszych miejscowości Polski Północnej, wykształconą prawdopodobnie z osady neolitycznej (4-5 tysięcy lat p.n.e.) i leżącą w pobliżu lub nawet na samym tzw. szlaku bursztynowym.
W późniejszych wiekach budowano tu grody obronne i osady otwarte. Jeden z książąt pomorskich – Grzymisław, 11 listopada 1198 roku zapisuje lewobrzeżną twierdzę drewniano – kamienną Joannitom, prawobrzeżną część od Piotra Święcy w 1305 roku kupują Krzyżacy. Takie władanie tym obszarem znajduje swoje odzwierciedlenie w historycznym herbie miasta, w którym na tarczy widnieją do dziś dwa krzyże w rzucie pionowym: joannicki u dołu i krzyżacki u góry. Krzyżacy zbudowali na obszarze przez siebie nabytym miasto – twierdzę o charakterze obronnym prawdopodobnie według projektu brata zakonnego Teodora z Florencji i w 1348 roku nadali miastu prawa miejskie.
Średniowieczny układ urbanistyczny z jednym z ładniejszych rynków Polski północnej, przetrwał w swoim kształcie do dnia dzisiejszego. Jednak jedną z najbardziej charakterystycznych cech miasta (ze względu na podmokły teren) jest jego niska zabudowa.
W czasach Rzeczypospolitej Szlacheckiej miasto stało się ważnym ośrodkiem życia politycznego Pomorza. Tu odbywały się sądy grodzkie i ziemskie oraz zjazdy sejmikowe.
Miasta nie ominęły liczne zarazy, wojny i pożary, z których największy był w 1792 roku – nie spłonął tylko kościół farny p.w. św. Mateusza.
Wiek XVIII to polityczny upadek Polski, któremu nie zapobiegła zwołana do Starogardu w 1769 roku Konfederacja Pomorska. Starogard znalazł się pod panowaniem pruskim.
Pomimo niewoli, wiek XIX zaznaczył się w historii miasta rozwojem przemysłu, powstało wiele fabryk i warsztatów, między innymi:
fabryka kotłów Horstmana (1820 r.),
wytwórnia wódek i likierów Winkelhausena (1846 r.),
kompleks młynów Wiecherta (1872 r.)
Do dziś niektóre z tych obiektów pełnią swoją pierwotną funkcję będąc jednocześnie cennymi zabytkami architektury przemysłowej. Długą tradycją cieszy się również Stado Ogierów założone w 1897 roku a sięgające tradycją hodowli koni Jana III Sobieskiego w Piasecznie koło Gniewa.
W latach 1870 – 1871 zbudowano pierwszą linię kolejową na trasie Piła – Starogard Gdański – Tczew. W roku 1900 miasto otrzymało gazownię i wodociągi.
Dnia 29 stycznia 1920 roku miasto powróciło w granice Polski wyzwolone przez Błękitną Armię gen. J. Hallera.
Wybuch i przebieg II wojny światowej stanowił – podobnie jak dla całego kraju – tragiczny okres w historii. Lata okupacji hitlerowskiej to jeden z najcięższych okresów w dziejach miasta. Dowodem na to są liczne miejsca kaźni w mieście i okolicy.
Historia najnowsza
Organem wykonawczym władzy samorządowej od 1987 r. jest prezydent miasta, pomimo braku wymaganej dawniej liczby 50 tys. mieszkańców. W 1990 r., kiedy podwyższono wymagane kryterium do 100 tys. mieszkańców, tytuł prezydenta dla Starogardu został zachowany.
"Dziennik Bałtycki" jest na Google News. Dołącz do nas i śledź "Dziennik Bałtycki" codziennie. Obserwuj dziennikbaltycki.pl w internecie
