Spis treści
W Polsce jest 2477 gmin, w tym 302 miejskie, 677 miejsko-wiejskich i 1498 wiejskich. Jak wyjaśnia Główny Urząd Statystyczny, wójt to jednoosobowy organ wykonawczy gminy. Burmistrz jest organem wykonawczym w gminie, w której siedziba władz znajduje się w mieście położonym na terytorium tej gminy. W miastach powyżej 100 tys. mieszkańców organem wykonawczym jest prezydent miasta.
Ile trwa kadencja wójta?
Znowelizowany Kodeks wyborczy od 2018 r. wydłużył kadencję wójtów, burmistrzów, prezydentów miast oraz radnych z 4 do 5 lat. Aktualnie jesteśmy w wyjątkowej sytuacji. Wybory samorządowe miały odbyć się w 2023 roku, jednak wydłużono ich kadencję, by w tym samym okresie nie odbywały się wybory rządowe i samorządowe. Od teraz wybory samorządowe mają odbywać się co 5 lat.
W poprzednich wyborach samorządowych najmłodszym wójtem został 25-latek w gminie Gręboszów (województwo małopolskie), najstarsi mieli ponad 70 lat.
W kwietniu 2024 roku odbędą się wybory samorządowe, podczas których mieszkańcy wybiorą m.in. wójtów na kolejnych 5 lat.
Kto może zostać wójtem? Jest granica wieku
Kandydować na wójta (tak samo jak na burmistrza czy prezydenta miasta) może obywatel polski mający prawo wybierania w tych wyborach, który najpóźniej w dniu głosowania kończy 25 lat, wyjaśnia Państwowa Komisja Wyborcza.
Warto odnotować, że kandydat nie musi stale zamieszkiwać na obszarze gminy, w której kandyduje. Czy można próbować swoich sił w 2 lub więcej gminach? Nie, kandydat na wójta nie może jednocześnie kandydować na wójta w innej gminie. PKW wyjaśnia, że może startować do rady gminy, ale tylko tej, w której w której kandyduje na wójta. Kandydat na wójta nie może jednocześnie kandydować do rady powiatu i do sejmiku województwa.
PKW: Prawo zgłaszania kandydatów na wójta (burmistrza, prezydenta miasta) przysługuje temu komitetowi wyborczemu, który zarejestrował listy kandydatów na radnych w co najmniej połowie okręgów wyborczych w danej gminie. W każdym z tych okręgów liczba zarejestrowanych przez ten komitet kandydatów na radnych nie może być mniejsza niż liczba radnych wybieranych w tym okręgu.
Kiedy mija termin zgłaszania kandydatów na wójta?
Trzeba zgłosić kandydata do gminnej komisji wyborczej najpóźniej 25 dni przed dniem wyborów do godziny 24.00. Ogłoszony termin wyborów to:
- 7 kwietnia — I tura
- 21 kwietnia — II tura
Funkcji wójta nie można łączyć z funkcją wójta lub jego zastępcy w innej gminie, członkostwem w organach jednostek samorządu terytorialnego, w tym w gminie, w której jest wójtem lub zastępcą wójta, zatrudnieniem w administracji rządowej, a także z mandatem posła lub senatora.
Kto wybiera wójta? Czasem rada gminy
Państwowa Komisja Wyborcza: Wybory wójta są powszechne, równe, bezpośrednie oraz odbywają się w głosowaniu tajnym.
W jakiej sytuacji wójta (burmistrza, prezydenta miasta) wybierze rada gminy (rada miasta)? Będzie tak wtedy, gdy w wyborach w danej gminie wystartuje tylko 1 kandydat i nie uzyska więcej niż połowy ważnie oddanych głosów. W takiej sytuacji wyboru wójta wyboru wójta dokona rada gminy bezwzględną większością głosów ustawowego składu rady w głosowaniu tajnym.
Za wybranego na wójta uważa się tego kandydata, który w głosowaniu otrzymał więcej niż połowę ważnie oddanych głosów. Możliwe ponowne głosowanie (tzw. II tura)2, jeżeli żaden z kandydatów nie otrzymał więcej niż połowy ważnie oddanych głosów. Za wybranego w ponownym głosowaniu (w tzw. II turze) uważa się tego kandydata, który otrzymał większą liczbę ważnie oddanych głosów.
Zadania wójta gminy, czyli czym powinien się zajmować
Wręczanie nagród i przecinanie wstęp na otwarciach dróg? Takie zdjęcia z wójtem publikuje chyba każda gmina w Polsce, jednak to nie jedyne zadania szefa gminy wiejskiej. Dużo zależy od jego zaangażowania i aktywności. Podstawowy zakres obowiązków określa ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym.
Wójt (a także burmistrz, prezydent miasta) wykonuje uchwały rady gminy i zadania gminy określone przepisami prawa. Kieruje bieżącymi sprawami gminy oraz reprezentuje ją na zewnątrz.
PKW: Do zadań wójta należy w szczególności: przygotowywanie projektów uchwał rady gminy; opracowywanie programów rozwoju, określanie sposobu wykonywania uchwał, gospodarowanie mieniem komunalnym, wykonywanie budżetu czy zatrudnianie i zwalnianie kierowników gminnych jednostek organizacyjnych.
Wójt (burmistrz, prezydent miasta)
- wykonuje uchwały rady gminy i zadania gminy określone przepisami prawa – m.in. przygotowuje projekty uchwał rady gminy i określa sposób ich wykonywania,
- gospodaruje mieniem komunalnym,
- jego zadaniem jest wykonywanie budżetu oraz zatrudnianie i zwalnianie kierowników gminnych jednostek organizacyjnych.
Źródła: PKW, GUS
Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Portal Strefa Agro codziennie. Obserwuj Strefę Agro!
