Kto jest szczególnie narażony na choroby wątroby
Przede wszystkim osoby, które preferują dietę bogatą w tłuszcze, są otyłe, nadużywają alkoholu, przez długi okres przyjmują duże ilości lekarstw, niedostatecznie przestrzegają higieny rąk. Ryzyko zachorowania wiąże się także z zabiegami stomatologicznymi i kosmetycznymi, jeśli są one wykonywane niewysterylizowanymi narzędziami. Zachorowanie na wirusowe zapalenie wątroby (WZW) typu B i C może być także związane z ryzykownymi zachowaniami seksualnymi.
Jakie objawy powinny nas zaniepokoić
Nieprawidłowo pracująca wątroba nie spełnia swojej – bardzo istotnej – roli związanej z detoksykacją organizmu. W efekcie może dawać to objawy, które nie są kojarzone ze schorzeniami tego narządu. Do objawów tych należą:
– zażółcenie skóry,
– ból stawów,
– świąd skóry,
– problemy z koncentracją,
– osłabienie,
– zanik mięśni,
– obniżenie libido,
– zaburzenia krzepnięcia,
– obrzęki,
– nocne skurcze,
– zaburzenia neurologiczne i psychiatryczne.
Najczęstszymi dolegliwościami ze strony przewodu pokarmowego są: bóle brzucha, nudności i wymioty, brak apetytu, uczucie obrzydzenia do jedzenia (zwłaszcza pokarmów tłustych).
Najczęściej wykonywanym badaniem obrazowym wątroby jest USG. Badanie to powinno być wykonywane profilaktycznie co 2–3 lata. Inne badania umożliwiające zobrazowanie wątroby i uwidocznienie zachodzących w niej procesów chorobowych to tomografia komputerowa wątroby czy rezonans magnetyczny wątroby, a także scyntygrafia wątroby i arteriografia wątroby. Bardziej inwazyjne badania to laparoskopia i biopsja wątroby.
Najczęstsze schorzenia wątroby
Wśród najczęstszych problemów z tym narządem są:
– ostre zapalenie wątroby – pojawia się obrzęk wątroby, występują objawy niestrawności, stany podgorączkowe, ciemno zabarwiony mocz;
– przewlekłe zapalenie wątroby – chory odczuwać może zmęczenie, osłabienie, ból w prawym podżebrzu, niestrawność, wodobrzusze, zaburzenia neurologiczne;
– uszkodzenie poalkoholowe wątroby – może pojawić się tzw. efekt bolącej wątroby po alkoholu oraz nieznaczne powiększenie wątroby, ale najczęściej przebieg jest bezobjawowy;
– zastój żółci (cholestaza) – objawia się żółtaczką, której towarzyszyć może świąd skóry, wątroba jest powiększona i bolesna, pojawiają się odbarwione stolce oraz ciemny mocz;
– marskość wątroby – spadek masy ciała, bóle brzucha, wodobrzusze, powiększona śledziona, krwawienia z przełyku, żółtaczka, swędzenie skóry;
– nowotwory wątroby – zmęczenie, brak apetytu, utrata masy ciała, wymioty, krwotoki.
Zalecana dieta
W diecie wątrobowej zaleca się: surowe warzywa (pomidory, paprykę, marchew, buraki, ziemniaki, sałaty, brokuły, seler, szparagi, zieloną pietruszkę, kiełki warzyw); owoce (maliny, borówki, owoce cytrusowe, truskawki, jabłka, porzeczki); otręby, płatki owsiane, gruboziarniste kasze, pieczywo pełnoziarniste; nasiona słonecznika, pestki dyni, siemię lniane, orzechy; czosnek, cynamon, imbir, kolendrę.
Należy też wypijać minimum 1,5 litra wody mineralnej dziennie, zrezygnować z kawy i herbaty oraz z alkoholu.
W tzw. diecie wątrobowej zaleca się stosowanie ziół, które pomagają w regeneracji. Najskuteczniejsze zioła na wątrobę to ostropest plamisty, mniszek lekarski, ziele dziurawca. Regeneracja wątroby możliwa jest dzięki obecności w ostropeście plamistym silnego antyoksydantu – sylimaryny. Napary z mniszka lekarskiego działają żółciopędnie i przeciwzapalnie, a herbata z dziurawca wspomaga trawienie posiłku oraz chroni przed powstawaniem kamieni żółciowych. Pracę wątroby wspomagają także napary z kopru włoskiego oraz babki szerokolistnej. Regularnie stosowane zioła oczyszczają wątrobę z nagromadzonych toksyn.
Ważne
Zbyt tłuste i obfite posiłki oraz spożywanie produktów wysokoprzetworzonych, powoduje obciążenie wątroby, a w konsekwencji może być przyczyną jej stłuszczenia. Również rygorystyczne diety odchudzające, jednoskładnikowe działają niekorzystnie na wątrobę. Toksyny obecne w żywności, bakterie, przebyte schorzenia wirusowe, przewlekłe stosowanie leków to kolejne czynniki wywołujące przewlekłe stany chorobowe.
Nadmierne spożycie alkoholu powoduje objawy uszkodzenia wątroby i prowadzi do zaburzeń jej funkcji, co objawia się bólami brzucha, problemami z trawieniem a w późniejszym etapie żółtaczką i marskością.