Polska zawiesza stosowanie Traktatu o konwencjonalnych siłach zbrojnych w Europie. Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę

Celem Traktatu – jak przypomniała w piątek Kancelaria Prezydenta – była redukcja istniejącego w momencie jego zawierania ofensywnego uzbrojenia konwencjonalnego, posiadanego przez państwa członkowskie NATO oraz państwa byłego Układu Warszawskiego, a następnie utrzymywanie go na określonym poziomie. Zobowiązania - jak czytamy w komunikacie KP - dotyczą pięciu kategorii konwencjonalnych sił zbrojnych: czołgów bojowych, bojowych wozów opancerzonych, artylerii, samolotów bojowych i śmigłowców uderzeniowych.

„Zawieszenie Traktatu spowoduje, że Rzeczpospolita Polska, podobnie jak inne państwa, które się na to zdecydują, pozostając formalnie stroną tej umowy, nie będzie miała obowiązku wykonywania jej postanowień” – zaznaczyła Kancelaria Prezydenta.

Ustawę wyrażającą zgodę na dokonanie przez prezydenta zmiany zakresu obowiązywania Traktatu o konwencjonalnych siłach zbrojnych w Europie przez zawieszenie jego stosowania Sejm uchwalił na początku marca. Następnie poparł ją Senat. Prezydent podpisał ją w czwartek.

Traktat o konwencjonalnych siłach zbrojnych w Europie został podpisany w 1990 r. między państwami Sojuszu Północnoatlantyckiego a państwami ówcześnie istniejącego Układu Warszawskiego, w tym Polską. Był jednym z symptomów końca Zimnej Wojny – na jego mocy oba bloki zobowiązywały się do przestrzegania limitów, jeśli chodzi o liczbę sztuk sprzętu wojskowego (czołgi, wozy bojowe, samoloty) i amunicji przechowywanej w Europie.

Liczono, że ograniczenia ilościowe dotyczące uzbrojenia oraz przekazywanie szczegółowej informacji o potencjałach sił zbrojnych i poddanie tych informacji weryfikacji ograniczy możliwości dokonania niespodziewanej napaści zbrojnej i rozpoczęcia działań na dużą skalę. Strony traktatu zobowiązały się m.in. do wzajemnego udostępniania informacji na temat zbrojeń. Traktat wszedł w życie w 1992 roku.

W 2007 r. Władimir Putin podpisał dekret zawieszający uczestnictwo Rosji w Traktacie. 7 listopada 2023 r. ogłosił zaś, że Rosja całkowicie przestała uznawać ten Traktat.

W reakcji państwa członkowskie NATO również podjęły decyzję o zawieszeniu traktatu. Polskie MSZ zapowiedziało wtedy, że Polska „podejmie formalne działania w celu zawieszenia Traktatu CFE w sposób całościowy – w odniesieniu do wszystkich jego postanowień – i bezterminowy”.

„Oznacza to, że Rzeczpospolita Polska nie będzie prawnie ani praktycznie obowiązana wypełniać postanowienia Traktatu CFE, w tym dotyczące ograniczeń związanych z Siłami Zbrojnymi RP” – podało MSZ.

Jak podkreślono, Polska realizowała zobowiązania wynikające z Traktatu CFE od 1992 r., kiedy to umowa ta weszła w życie, stanowiąc wówczas ważny element architektury bezpieczeństwa w Europie.

„Rosja pogwałciła literę i ducha Traktatu, przez wiele lat nie realizując jego postanowień, a następnie wszczynając bezprawną, niesprowokowaną wojnę” – wskazał resort dyplomacji.

„W tej sytuacji interes bezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej wymaga dalszego wzmocnienia zdolności obrony i odstraszania, poprzez konsekwentne podejmowanie działań w wymiarze narodowym i sojuszniczym. Jednocześnie Polska nie wyklucza podjęcia w przyszłości dalszych kroków na gruncie prawa międzynarodowego, włączając w to wypowiedzenie Traktatu CFE w związku z wypowiedzeniem Traktatu CFE przez Rosję, jeśli wymagać tego będzie interes bezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej” – zaznaczyło MSZ.

Ustawa po podpisaniu jej przez prezydenta wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Portal i.pl codziennie. Obserwuj i.pl

jg