Premier wprowadza stan alarmowy w całej Polsce. Jakie są praktyczne skutki ALFA i BRAVO?

Premier Mateusz Morawiecki podpisał zarządzenie, wprowadzające na terenie całej Polski pierwszy stopień alarmowy zagrożenia terrorystycznego ALFA oraz stopień alarmowy ALFA-CRP. Służby rozpoczynają swoje wzmożone działania od pierwszych minut czwartku 23 stycznia i pozostaną w gotowości aż do końca środy 29 stycznia. Na terenach małopolski wprowadzono wyższy, bo aż drugi stopień alarmowy BRAVO.

Decyzję podjęte przez Premiera związane są z nadchodzącymi obchodami 75 rocznicy wyzwolenia niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz. Uroczystości rozpoczną się w poniedziałek 27 stycznia na terenie byłego obozu Auschwitz II-Birkenau, gdzie oprócz ocalałych z Holocaustu przemawiać będzie również Ronald S. Lauder, przewodniczący Światowego Kongresu Żydów.

To nie pierwszy raz, kiedy w reakcji na ważne wydarzenia w Polsce, ogłasza się któryś ze stopni alarmowych zagrożenia terroryzmem. Wcześniej wprowadzano je aż siedmiokrotnie. Po raz pierwszy w 2016 r., kiedy w Warszawie odbywał się szczyt NATO. Później wprowadzano je również na czas Światowych Dni Młodzieży, Konferencji COP 24 w Katowicach, Konferencji w Warszawie dotyczącej sytuacji na Bliskim Wschodzie, 80 rocznicy wybuchu II wojny światowej oraz wyborów.

Możliwość ogłaszania stopni alarmowych wprowadzono w 2016 r. na mocy tzw. ustawy antyterrorystycznej. Przewiduje ona, że pierwszy stopień ALFA można wprowadzić w przypadku uzyskania informacji o możliwości wystąpienia zdarzenia o charakterze terrorystycznym, którego rodzaj i zakres jest trudny do przewidzenia. Takie same przesłanki obowiązują w przypadku stopnia ALFA-CRP, tyle że potencjalne zagrożenie dotyczy przeprowadzania cyber-ataków na serwery administracji publicznej.

Obowiązywanie stopnia alarmowego ALFA jest właściwie nie odczuwalne dla większości ludzi. ALFA oznacza przede wszystkim zwiększoną czujność służb. Będą one kontrolowały duże skupiska ludzi, takie jak imprezy masowe i zgromadzenia publiczne. Takie wydarzenia są szczególnie narażone na ataki terrorystyczne, dlatego osoby wzbudzające podejrzenia oraz nieznane pojazdy, porzucone paczki lub bagaże będą natychmiast kontrolowane.

Oprócz dużych zgromadzeń ludzi, obiektem uwagi służb będą również budynki użyteczności publicznej. Kontroli będą podlegać osoby wjeżdżające oraz wchodzące na ich teren, podczas gdy wewnątrz będzie trwać sprawdzanie wszelkich narzędzi bezpieczeństwa. Kamery, systemy alarmowe, drogi ewakuacyjne – wszystko to będzie podlegać szczegółowej kontroli w celu eliminacji jakichkolwiek problemów w momencie zagrożenia.

Jednak najbardziej widocznym efektem wprowadzenia pierwszego stopnia ALFA jest obowiązek przeprowadzania akcji informacyjno-instruktażowej dotyczącej potencjalnego zagrożenia, jego skutków i sposobu postępowania. Niewykluczone więc, że w telewizji i internecie pojawią się specjalne spoty, wyjaśniające postępowanie w razie ataku.

Premier zadecydował również, że na terenie małopolski, gdzie będą się odbywać uroczystości, zostanie wprowadzony drugi stopień alarmowy BRAVO. Na tych terenach MSWIA wprowadziło również zakaz noszenia broni. Takie środki ostrożności można podjąć tylko w przypadku zwiększonego ryzyka zagrożenia terrorystycznego, ale bez znajomości konkretnego celu.

Drugi stopień BRAVO oznacza, że oprócz czynności pojętych w protokole ALFA, służby muszą wprowadzić dodatkowe obostrzenia. Podstawowa różnica sprowadza się do wprowadzenia wokół obiektów, mogących być przedmiotem ataku, umundurowanych policjantów oraz wojskowych, uzbrojonych w broń długą oraz kamizelki kuloodporne.

Dotarcie do takich miejsc będzie utrudnione, służby uzyskają prawo do przeprowadzenia kontroli nadjeżdżających pojazdów, a komunikacja miejska będzie pod wzmożoną ochroną.

Największe jednak zmiany dotyczą obiektów publicznych. Do przedszkoli, szkół i uczelni zakaz wstępu otrzymają osoby postronne. Z kolei w urzędach i instytucjach zostanie wprowadzona kontrola wszystkich przesyłek pocztowych. Wszystkie te czynności mają zminimalizować ryzyko przedostania się do sfer zagrożenia nieznanych ludzi oraz przedmiotów.

Trzeci stopień alarmowy CHARLIE wprowadza się w przypadku wystąpienia zdarzenia potwierdzającego prawdopodobny cel ataku o charakterze terrorystycznym albo powzięcia przez służby wiarygodnych informacji o planowanym ataku.

Oprócz policjantów i żołnierzy broń i amunicję otrzymują również ludzie wyznaczenie do wykonywania działań ochronnych. Ze względu na bezpośrednie zagrożenie dokonania ataku, rozważa się czynności potrzebne do wykonania po jego wystąpieniu. Podstawowym obowiązkiem jest więc zlokalizowanie obiektu, który może posłużyć za miejsce czasowego pobytu w razie ewakuacji.

W przypadku obiektów publicznych zagrożonych atakiem, służby będą ograniczać do minimum miejsca ogólnodostępne, w których może gromadzić się wiele osób. Możliwość parkowania będzie ograniczona, a każdy wjeżdżający pojazd podlegać będzie ścisłej kontroli.

Najwyższy i czwarty stopień alarmowy (DELTA) jest ostatecznością. Wprowadza się go po wystąpieniu zdarzenia terrorystycznego. Podstawowym obowiązkiem służb jest zamknięcie rejonów zagrożonych. Wszystkie pojazdy będą podlegały identyfikacji, a walizki, torebki, paczki, wnoszone do środka muszą być obowiązkowo sprawdzone. Uzbrojeni funkcjonariusze są zobowiązani do przeprowadzania częstych kontroli.

Służby będą się również musiały przygotować do zapewnienia ciągłości funkcjonowania, jeśli nie będzie możliwości prowadzanie pracy w dotychczasowym miejscu.