Pułkownik Stanisław Dąbek, dowódca Lądowej Obrony Wybrzeża podczas kampanii wrześniowej 1939, zostanie uhonorowany na Obłużu

Łukasz Kamasz
Łukasz Kamasz
W poniedziałek, 19 września 2022 na Obłużu zostanie odsłonięta pamiątkowa tablica poświęcona pułkownikowi Stanisławowi Dąbkowi, dowódcy Lądowej Obrony Wybrzeża, w tym samej Gdyni, podczas kampanii wrześniowej. Uroczystość odbędzie się przy pełnym ceremoniale wojskowym o godz. 9:45 przy skwerze im. Ireny Kwiatkowskiej na Obłużu.

Kamienna tablica z inskrypcją: „Pamięci pułkownika Stanisława Dąbka, bohaterskiemu dowódcy Lądowej Obrony Wybrzeża w wojnie z niemieckim najeźdźcą w 1939 roku. Mieszkańcy Obłuża”, umieszczona na kamieniu, zostanie ustawiona na skwerze im. Ireny Kwiatkowskiej.

- W Gdyni nie ma tablicy poświęconej pułkownikowi Stanisławowi Dąbkowi w przestrzeni publicznej. Dwie pozostałe są na Cmentarzu Obrońców Wybrzeża w Redłowie na jego grobie i w miejscu, gdzie poniósł śmierć w Babich Dołach na terenie jednostki wojskowej - 43. Bazy Lotnictwa Morskiego, czyli na terenie zamkniętym. Tablica ufundowana przez Radę Dzielnicy Obłuże będzie więc jedyną mu poświęconą w przestrzeni publicznej w Gdyni. Ponadto data uroczystości jest symboliczna, gdyż przypada na zakończenie obrony Gdyni i śmierć pułkownika Dąbka, który tego dnia odebrał sobie honorowo życie - mówi Jan Gumiński, przewodniczący Rady Dzielnicy Obłuże.

Jak dodaje przewodniczący, odsłonięcie tablicy było jednym z najważniejszych celów obecnej kadencji rady. Kamień i tablicę według projektu przygotował Stanisław Śliwa, prezes Zarządu Krajowego Związku Piłsudczyków RP, który ma zakład kamieniarski w Kosakowie. Przy tablicy zaplanowano również maszt na flagę. Całkowity koszt projektu to 45 tys. zł, środki pochodzą z budżetu Rady Dzielnicy.

„Ja nie skapituluję!”. Pułkownik Dąbek dowodził m.in. obroną Gdyni

Podczas obrony Wybrzeża pułkownik miał do 585 oficerów oraz 14 760 podoficerów i szeregowych. Niemcy mieli przewagę w liczebności wojska, a jeszcze większą w uzbrojeniu. Jednak obrona została bardzo dobrze przygotowana. Niemcy chcieli zdobyć Gdynię uderzeniem od strony Gdańska, z południa oraz zachodu. Natarcie rozpoczęło się 1 września 1939.

Niemieckie oddziały ruszyły z Sopotu. Szybko zostały odparte, a Polacy przekroczyli nawet granicę. Wojsko Polskie intensywnie broniło się podczas walk o Kępę Oksywską, niestety żołnierzom zaczynało brakować amunicji. Padały kolejne polskie punkty obrony.

Pułkownik Dąbek około godziny 11 połączył się z kontradmirałem Józefem Unrugiem i poinformował go, że wyczerpały się wszystkie możliwości obrony. Już na polu walki wezwał do siebie ppłk. Szpunara, któremu powiedział:
„W wypadku, gdybym nie żył, natychmiast zaprzestaniesz walki”.

Gdy po eksplozji pocisku moździerzowego został ranny, odebrał sobie życie strzałem w usta. Jego ostatnie słowa miały brzmieć: „Ja nie skapituluję!”.

Do wieczora walki się zakończyły. Obrona Kępy Oksywskiej przeszła do historii. W oddziałach Lądowej Obrony Wybrzeża walczyło łącznie około 15 tysięcy żołnierzy i ochotników. Zginął co trzeci. Niemcy w uznaniu dla bohaterskiej obrony Kępy Oksywskiej zezwolili na uroczysty pogrzeb pułkownika Stanisława Dąbka.

Stanisław Dąbek karierę wojskową rozpoczął w wojsku austro-węgierskim. Wrócił do kraju z frontu włoskiego, wiodąc za sobą kompanię piechoty Polaków z pełnym uzbrojeniem. W listopadzie 1918 r. został zawodowym oficerem Wojska Polskiego. Po weryfikacji otrzymał stopień kapitana w korpusie piechoty. Następnie wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej. W 1932 r. awansował na pułkownika. Był dowódcą pułku w Chełmie Lubelskim, gdy 23 lipca 1939 r. został mianowany dowódcą Morskiej Brygady Obrony Narodowej i Lądowej Obrony Wybrzeża, której podlegały oddziały piechoty, saperów, łączności i artylerii w Gdyni oraz na obszarze nadmorskim.

Bezpośrednio podlegał dowódcy floty kontradmirałowi Józefowi Unrugowi. Całymi dniami jeździł po terenie, omawiając z dowódcami odcinków zadania i sposób ich wykonania. W dniach od 1 do 19 września LOW pod dowództwem płk. Dąbka stoczyła łącznie ponad 110 walk - najwięcej ze wszystkich polskich jednostek we wrześniu 1939 roku. W 1947 r. na marmurowej płycie nagrobkowej pułkownika Dąbka wyryte zostało epitafium: „Pokażę wam, jak Polak walczy i umiera”.

od 7 lat
Wideo

Jak czytać kolory szlaków turystycznych?

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Komentarze

Komentowanie artykułów jest możliwe wyłącznie dla zalogowanych Użytkowników. Cenimy wolność słowa i nieskrępowane dyskusje, ale serdecznie prosimy o przestrzeganie kultury osobistej, dobrych obyczajów i reguł prawa. Wszelkie wpisy, które nie są zgodne ze standardami, proszę zgłaszać do moderacji. Zaloguj się lub załóż konto

Nie hejtuj, pisz kulturalne i zgodne z prawem komentarze! Jeśli widzisz niestosowny wpis - kliknij „zgłoś nadużycie”.

Podaj powód zgłoszenia

Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu.
Wróć na i.pl Portal i.pl