Wybory prezydenckie zostaną przesunięte w związku z koronawirusem? Zalecają to niektórzy eksperci

Wybory prezydenckie 2020 zaplanowano na 10 maja. Pojawiają się jednak głosy, że w związku z epidemią koronawirusa należy rozważyć możliwość przełożenia wyborów. Niektórzy eksperci i politycy wskazują, że w obecnej sytuacji przygotowanie wyborów prezydenckich będzie znacząco utrudnione. Należy pamiętać, że do prawidłowego ich przeprowadzenia niezbędne jest m.in. zebranie i przeszkolenie członków komisji wyborczych, a także wydrukowanie kart do głosowania. Przy krokach podejmowanych przez rząd w walce z koronawirusem może być to bardzo trudne do zrealizowania. Znacząco ograniczone jest także prowadzenie kampanii wyborczej. Sam udział w wyborach może być również utrudniony przez obowiązkowe kwarantanny.

Z prawnego punktu widzenia, zmiana daty wyborów prezydenckich jest trudna, ale nie niemożliwa. Kodeks wyborczy nie przewiduje takiej możliwości, rozwiązaniem jest zastosowanie przepisów Konstytucji o stanach nadzwyczajnych. Zgodnie z art. 228. pkt 7 Konstytucji, w czasie stanu nadzwyczajnego oraz w ciągu 90 dni po jego zakończeniu nie mogą być przeprowadzane wybory Prezydenta Rzeczypospolitej, a dotychczasowa kadencja prezydenta ulega odpowiedniemu przedłużeniu.

Wynika z tego, że aby przesunąć datę wyborów prezydenckich, w Polsce musiałby zostać wprowadzony jeden z trzech wymienianych w Konstytucji stanów nadzwyczajnych:

• stan wojenny,
• stan wyjątkowy,
• stan klęski żywiołowej.

Epidemia koronawirusa w Polsce mogłaby uzasadniać wprowadzenie w kraju stanu wyjątkowego. W takiej sytuacji wybory prezydenckie mogłyby się odbyć najszybciej 90 dni po ustaniu stanu wyjątkowego.

Stan nadzwyczajny może być wprowadzony tylko na podstawie ustawy, w drodze rozporządzenia, które podlega dodatkowemu podaniu do publicznej wiadomości. Według obowiązujących przepisów, rząd występuje do prezydenta z wnioskiem o wprowadzenie takiego rozporządzenia. Jeśli głowa państwa zdecyduje się wprowadzić stan nadzwyczajny, rozporządzenie o wprowadzeniu stanu wojennego lub wyjątkowego musi zostać przedstawione Sejmowi, który może je uchylić. Jeśli tak się nie stanie, rozporządzenie obowiązuje od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

Na ile prawdopodobne jest wprowadzenie stanu wyjątkowego w Polsce i przesunięcie tym samym wyborów prezydenckich? Głos w tej sprawie zabrał prezydent Andrzej Duda. - Nie ma mowy o zmienianiu terminu wyborów, nie ma mowy o tym, żeby był składany wniosek o zarządzenie stanu wyjątkowego - powiedział na antenie Polsat News.

Taką możliwość odrzucał także Adam Bielan, rzecznik sztabu prezydenta Andrzeja Dudy, w programie „Sygnały Dnia” na antenie Polskiego Radia. - To jest na dzisiaj wykluczone. Oczywiście nie wiemy, jak będzie wyglądać sytuacja z epidemią na przykład za miesiąc, ale w dzisiejszych warunkach wybory na pewno odbędą się w maju - podkreślił.