Czym jest Bukaresztańska Dziewiątka? Skład, historia, cele

Bukaresztańska Dziewiątka to zrzeszenie państw wschodniej flanki Sojuszu Północnoatlantyckiego. W jej skład wchodzą: Polska, Rumunia, Litwa, Łotwa, Estonia, Węgry, Słowacja, Czechy i Bułgaria.

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Portal i.pl codziennie. Obserwuj i.pl!

Początki Bukaresztańskiej Dziewiątki sięgają 22 lipca 2014 roku. Tego dnia w Warszawie odbyło się spotkanie przywódców tych dziewięciu państw poświęcone konfliktowi na Ukrainie. Omówiono również sytuację przed zaplanowanym na wrzesień tamtego roku szczytem NATO w walijskim Newport.

Za oficjalną inaugurację Bukaresztańskiej Dziewiątki uważa się jednak wydarzenie, do którego doszło rok później. 4 listopada 2015 roku z inicjatywy prezydentów Polski i Rumunii: Andrzeja Dudy i Klausa Iohannisa przywódcy państw wschodniej flanki NATO spotkali się wówczas w Bukareszcie. Właśnie od tego miasta wywodzi się nazwa grupy. Zwieńczeniem miniszczytu było podpisanie wspólnej deklaracji, w której państwa oświadczyły, że połączą wysiłki na rzecz zapewnienia, tam, gdzie to konieczne, "silnej, wiarygodnej, zrównoważonej obecności wojskowej" NATO w regionie.

Do głównych celów Bukaresztańskiej Dziewiątki należą wzmocnienia wschodniej flanki NATO, ze szczególnym uwzględnieniem działań Federacji Rosyjskiej, zapewnienie stabilności i bezpieczeństwa krajów Europy Środkowo-Wschodniej, a także wzmocnienie ich głosu w ramach NATO. Nacisk kładziony jest również na współpracę w dziedzinie militarnej.

W ramach grupy organizowane są spotkania na różnym szczeblu - od szefów państw, przez ministrów spraw zagranicznych i obrony narodowej, po doradców ds. bezpieczeństwa narodowego czy przewodniczących parlamentarnych komisji obrony.

Od 2015 roku odbyło się 6 szczytów Bukaresztańskiej Dziewiątki. Drugi zorganizowano w Warszawie w czerwcu 2018 roku. Szefowie państw przyjęli wówczas kolejną wspólną deklarację. Podjęli w niej zobowiązanie do kontynuowania spotkań w ramach Dziewiątki Bukaresztańskiej, platformy konsultacji i dialogu, prowadzącej do uzgodnienia wspólnych stanowisk i dalszego umacniania bezpieczeństwa euroatlantyckiego.

W latach kolejnych przywódcy spotykali się w Koszycach na Słowacji oraz ponownie w Bukareszcie. W tym ostatnim uczestniczył po raz pierwszy prezydent USA Joe Biden.

Pod koniec 2021 roku w związku z napiętą sytuacją w regionie wynikającej z groźby rosyjskiej agresji na Ukrainę odbyły się dodatkowe konsultacje przywódców B9 z Prezydentem USA Joe Bidenem oraz na poziomie doradców ds. bezpieczeństwa narodowego z doradcą Prezydenta USA Jakiem Sullivanem.

Na szczególną uwagę zasługuje nadzwyczajny szczyt grupy zorganizowany 25 lutego 2022 roku w Warszawie z inicjatywy prezydenta Andrzeja Dudy. Była to natychmiastowa reakcja na rozpoczętą dzień wcześniej rosyjską agresję na Ukrainę.

W spotkaniu wzięli udział prezydenci: Bułgarii – Rumen Radew, Estonii – Alar Karis, Litwy – Gitanas Nausėda, Łotwy – Egils Levits, Słowacji – Zuzana Čaputová, Węgier – János Áder, a także przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen. Zdalnie połączyli się prezydenci Czech – Miloš Zeman i Rumunii – Klaus Iohannis.

– Zachód musi zrobić wszystko, co w jego mocy, aby Rosja poniosła na Ukrainie kosztowną porażkę. Nastał też czas, by na wschodniej flance NATO doszło do zasadniczych zmian militarnych – mówił na zakończenie szczytu prezydent Andrzej Duda.

Po tym szczycie kolejny odbył się 10 czerwca 2022 roku w Bukareszcie.

Obecność Joe Bidena jako przedstawiciela najsilniejszego państwa NATO na szczycie B9 ma szczególne znaczenie w obliczu rosyjskiego zagrożenia dla Europy Wschodniej. Według zapewnień Białego Domu, amerykański przywódca chce podczas szczytu zapewnić sojuszników ze wschodniej flanki o niezachwianym wsparciu Stanów Zjednoczonych dla bezpieczeństwa Sojuszu.

Prezydent Andrzej Duda wyraził w czwartek nadzieję, że na szczyt B9 przybędzie do Warszawy także szef NATO Jens Stoltenberg.

– To jest przede wszystkim okazja do rozmowy o bezpieczeństwie w naszej części Europy, jak będziemy dalej pomagali Ukrainie - bo trzeba to robić wspólnie - i jakie decyzje podejmiemy na zbliżającym się szczycie NATO w Wilnie – podkreślił.

lena