Grób Nieznanego Żołnierza w Łodzi jest najstarszym tego rodzaju pomnikiem w Polsce - starszym niż ten w Warszawie

Mirosław Malinowski
Mirosław Malinowski
Niemieccy żołnierze w Łodzi w 1939 r. przy Grobie Nieznanego Żołnierza.
Niemieccy żołnierze w Łodzi w 1939 r. przy Grobie Nieznanego Żołnierza. Archiwum Expressu Ilustrowanego
Grób Nieznanego Żołnierza w Łodzi jest najstarszym tego rodzaju pomnikiem w Polsce - starszym niż ten w Warszawie. Ale w odróżnieniu od Grobu Nieznanego Żołnierza w stolicy, nie jest prawdziwym grobem (choć były próby, by pochować w nim ludzkie szczątki).

W 1925 roku, 22 marca odbyła się w Łodzi uroczystość odsłonięcia Grobu Nieznanego Żołnierza. Wzięli w niej udział m.in. bp łódzki Wincenty Tymieniecki, Franciszek Sokal, marszałek Sejmu – Maciej Rataj, minister spraw wojskowych – gen. Władysław Sikorski i gen. Józef Haller.

Początkowo pomnik stanowiła sama płyta z napisem: Nieznanemu Żołnierzowi Miasto Łódź - Rok 1925. Łódzki pomnik powstał jako nawiązanie do pierwszego na świecie Grobu Nieznanego Żołnierza, który powstał w Paryżu w 1920 r. Jednak o ile w paryskim grobie (usytuowanym pod Łukiem Triumfalnym) znajdują się szczątki żołnierza poległego w czasie I wojny światowej, to w Łodzi grób jest tylko symboliczny.

Projekt Stanisława Kazimierza Ostrowskiego

Grób Nieznanego Żołnierza w Łodzi zaprojektował rzeźbiarz Stanisław Kazimierz Ostrowski– ten sam, który projektował pomnik w Warszawie, który został odsłonięty 7 miesięcy później niż ten warszawski. Monument był stopniowo uzupełniany: w czerwcu 1925 r. obok pomnika stanął znicz - ze składek uczniów łódzkich szkół. W listopadzie w prawym narożniku pomnika umieszczono brązowy wieniec laurowo – dębowy z szarfami i liśćmi palmowymi ufundowany przez Związek Przemysłu Włókienniczego. W latach 30-tych dostawiono także kolumnę z białym orłem. W tym kształcie pomnik doczekał wybuchu II wojny światowej. Został zniszczony przez Niemców przed świętem 11 listopada 1939 r. - podobnie jak i inne polskie pomniki w Łodzi (w tym pomnik Kościuszki).
Po wojnie pomnik odbudowano w tym samym miejscu, ustawiając go prostopadle do ul. Piotrkowskiej.

Szczątki żołnierza spod Radzymina

Co prawda w 2007 roku Rada Miejska w Łodzi podjęła uchwałę o tym by symboliczny grób stał się prawdziwym grobem (formalnie „jednomiejscowym cmentarzem komunalnym”), ale nie zgodził się na to wojewoda mazowiecki. On to bowiem musiał wyrazić zgodę na ekshumacje szczątków żołnierza poległego w Bitwie Warszawskiej z cmentarza w Radzyminie. Na pochówek szczątków przy katedrze zgodził się łódzki Powiatowy Inspektor Sanitarny. Władzom Łodzi zależało na żołnierzu poległym pod Radzyminem, bowiem tam walczyli żołnierze 28 Pułku Strzelców Kaniowskich tzw. dzieci Łodzi oraz ks. Ignacy Skorupka, który wcześniej był wikariuszem w łódzkiej parafii pw. Przemienienia Pańskiego przy ul. Rzgowskiej (został pochowany na Powązkach i pośmiertnie odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari).

Uroczystości przy pomniku - grobie

Ponieważ pomnik był pierwszym tego typu w Łodzi (pomnik Kościuszki postawiono 5 lat później) to tu przed II woj. św. odbywały się ważniejsze uroczystości patriotyczne. Kilka lat temu miasto chciało przenieść go na tył katedry (by było więcej miejsca na uroczystości patriotyczne), ale nie zgodziły sie na to m.in. organizacje kombatanckie.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Krokusy w Tatrach. W tym roku bardzo szybko

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Grób Nieznanego Żołnierza w Łodzi jest najstarszym tego rodzaju pomnikiem w Polsce - starszym niż ten w Warszawie - Dziennik Łódzki

Wróć na i.pl Portal i.pl