Spis treści
Dlaczego start jest wciąż przesuwany?
Dokładna planowana godzina startu misji to 8.23 czasu lokalnego (godz. 14.23 w Polsce). Astronauci polecą rakietą Falcon 9 firmy SpaceX z bazy kosmicznej Kennedy Space Center na Florydzie (USA). Rakieta wyniesie na orbitę kapsułę Dragon, która dotrze następnie do ISS.
To już druga zmiana terminu rozpoczęcia misji. Pierwotnie start miał się odbyć 29 maja, a przełożono go na 8 czerwca. Jako powody zmiany daty podano wówczas kłopoty z kapsułą Dragon.
„Kapsuła nie przeszła standardowego testu przed startem. Podczas niego sprawdza się m.in. wytrzymałość izolacji urządzeń. Jeśli przewody nie przejdą tej kontroli, musimy je wymienić na nowe i ponownie przetestować. Kosztowało nas to kilka dni. Następnie napotkaliśmy również problem ze spadochronami. Te, które planowaliśmy zainstalować w kapsule, nie przeszły kontroli tuż przed montażem. Wykryliśmy ślady wilgoci w workach, w które były zapakowane, musieliśmy więc wymienić cały zestaw” – tłumaczyła wtedy szefowa misji Dragon, Sarah Walker z firmy SpaceX.
Ax-4 będzie czwartą komercyjną załogową wyprawą realizowaną przez Axiom Space. Udział Polaka w tej misji to rezultat umowy podpisanej między Ministerstwem Rozwoju i Technologii a ESA na przygotowanie i przeprowadzenie polskiej misji naukowo-technologicznej IGNIS na ISS. W przygotowaniach bierze udział także Polska Agencja Kosmiczna (POLSA).
W skład misji Ax-4 wchodzą: Peggy Whitson (USA) – dowódczyni; Sławosz Uznański-Wiśniewski (Polska/ESA) – specjalista; Shubhanshu Shukla (Indie) – pilot oraz Tibor Kapu (Węgry) – specjalista. Astronauci mają spędzić na stacji 14 dni.
Co Polak weźmie ze sobą do kosmosu?
W ramach polskiej misji technologiczno-naukowej IGNIS na orbicie zostanie przeprowadzonych 13 eksperymentów, które dotyczą m.in. medycyny, biologii, biotechnologii i nauk inżynierskich. Zaplanowano też kilka okresów, podczas których polski astronauta będzie wykonywał połączenia z rodzimymi krótkofalowcami.
Uznański-Wiśniewski poprowadzi też w kosmosie pokazy, które zostaną nagrane, a potem wykorzystane w ramach programu edukacyjnego. Zajęcia będą dotyczyły m.in. kołyski Newtona w nieważkości (rząd kilku stykających się z sobą jednakowych stalowych kulek, które mogą wykonywać wahania tylko w jednej płaszczyźnie; przyrząd ilustruje zasadę zachowania pędu i energii) i działania prostych układów elektrycznych (np. klucza telegraficznego).
Astronauta zabierze ze sobą na ISS m.in. polskie flagi, w tym naszywkę ze skafandra Mirosława Hermaszewskiego, pamiątki po Marii Skłodowskiej-Curie, mapę z dzieła Mikołaja Kopernika „De revolutionibus orbium coelestium” ("O obrotach sfer niebieskich"), bryłkę soli z Wieliczki i kawałek polskiego bursztynu. Na orbitę polecą też manuskrypt mazurka Fryderyka Chopina, trzy wiersze Wisławy Szymborskiej, krajka z regionalnego stroju ziemi łódzkiej z Muzeum Etnograficznego w Warszawie, polskie litery (ą, ć, ę, ł itd.) wydrukowane w 3 D oraz emblematy i plakat misji.
Dr Sławosz Uznański-Wiśniewski będzie drugim Polakiem w kosmosie - po Mirosławie Hermaszewskim.
Konferencja z udziałem astronautów
Astronauci są teraz na kwarantannie, ale mogli wziąć udział w konferencji prasowej online.
"Nasza załoga przeszła rygorystyczne szkolenie zarówno w USA, jak i za granicą – mogę śmiało powiedzieć, że jesteśmy gotowi do startu (…). Trenowaliśmy pod kątem każdego scenariusza, zjednoczyliśmy się jako zespół i jesteśmy w pełni przygotowani do realizacji naszych celów" – powiedziała dowódczyni Peggy Whitson, doświadczona astronautka, która w przestrzeni kosmicznej spędziła już łącznie 675 dni.
Dodała, że dla niej powrót w kosmos jest zawsze wyjątkowym doświadczeniem. "Każda misja jest inna. Każda załoga wnosi coś nowego. Byłam pod ogromnym wrażeniem poświęcenia, etyki pracy i pasji tego zespołu. Z przyjemnością trenowałem u ich boku i nie mogę się doczekać, kiedy zobaczę ich w mikrograwitacji. To będzie świetna zabawa" – powiedziała, żartując.
Z kolei Sławosz Uznański-Wiśniewski przypomniał, że w ramach przygotowania się do lotu załoga podróżowała na szkolenia po całym świecie; odwiedziła również Polskę. "Ale największa podróż rozpocznie się już za kilka dni" – dodał. Jak mówił, chce się cieszyć każdą chwilą podczas misji i z niecierpliwością czeka na możliwość spojrzenia na Ziemię z orbity.
Dodał, że "Polska znajduje się w szczególnym momencie historii" - jest jedną z najszybciej rozwijających się gospodarek Unii Europejskiej; dynamicznie się rozwija i buduje swoją pozycję w nauce i technologii. "Kiedy odwiedzasz Polskę, możesz poczuć tę ekscytację. Nasza misja nazywa się IGNIS – symbolizuje ogień i ambicję, którą mamy" – podkreślił.
Polski astronauta przypomniał, że polska misja technologiczno-naukowa IGNIS opiera się na dwóch głównych elementach: nauce i edukacji. Członkowie załogi będą przeprowadzali eksperymenty naukowe z wielu dziedzin, m.in. biologii, fizjologii, psychologii, a także technologii. Uznański-Wiśniewski przyznał, że drugi element – edukacja – jest dla niego osobiście bardzo ważny, ponieważ "misje kosmiczne zawsze inspirują ludzi".
Źródło:
