Prof. Andrzej Nowak o przyczynach porażki PiS. Wzywa do zmiany pokoleń w partii

Swój tekst pt. „Głos starego wyborcy z myślą o młodych” prof. Andrzej Nowak zaczyna od przypomnienia tezy z wcześniejszej jego publikacji, listu z grudnia 2018 roku, gdzie stwierdził, iż Jarosław Kaczyński „przyjął na siebie odpowiedzialność nie tylko za miejsce Polski w politycznym krajobrazie Europy i świata tych lat, ale także za praktyczną, codziennie udzielaną odpowiedź na pytanie: czy państwo polskie ma służyć wolności polskiej myśli, czy też powinno ją reglamentować”.

Był to fragment z listu wzywającego do zaniechania zmian w sferze polskiej humanistyki, prowadzonych wówczas przez ówczesnego wicepremiera Jarosława Gowina.

„Dziś, w roku 2024, mówię wyłącznie we własnym imieniu: Jarosław Kaczyński niestety nie sprostał już tej wielkiej odpowiedzialności, którą sam na siebie przyjął” – napisał w najnowszym tekście prof. Nowak.

Historyk wskazuje, że poprzednia ekipa rządząca nie była w żaden sposób przygotowana na utratę władzy.

„Mówię o widocznym również braku przygotowania przez PiS na wypadek, który przecież był do przewidzenia: wyborczej porażki z rywalem, który nie będzie przestrzegał żadnych reguł demokracji, przyzwoitości, ani prawa po zdobyciu władzy” – ocenił.

Skrytykował także to, że komisja ds. badania rosyjskich wpływów rozpoczęła pracę dopiero na miesiąc przed wyborami parlamentarnymi 15 października.

„Trudno o bardziej jaskrawy przykład zaniedbania. Gdyby taka komisja zaczęła swe prace choćby w lutym 2022 roku, tuż po kolejnej, już pełnoskalowej, agresji Rosji na Ukrainę, o ileż trudniej byłoby ‘zakrzyczeć’ medialnie jej działanie, podważyć jej sens i przedstawione w jej trakcie dowody” – uważa prof. Nowak.

Inną kwestią, na którą zwrócił uwagę, są działania w sprawie mediów. Według historyka również na tym polu doszło ze strony obecnej opozycji poważnych zaniechań.

„Nie wsparto skutecznie żadnych projektów, który pozwoliłyby zbudować silne, niezależne od władzy politycznej, ośrodki medialne, zdolne konkurować z największymi telewizjami czy portalami, które ‘uprowadziły’ umysły i wyobraźnię nie tylko dzieci, ale także większości dzisiejszych 40-50 latków” – czytamy.

Nie szczędził też krytyki słowom prezesa PiS, który niedawno zapowiedział „stworzenie dużej prywatnej telewizji”. Jego zdaniem w obecnej sytuacji politycznej „żal komentować” takie plany.

Prof. Andrzej Nowak skrytykował też partię za jej stosunek do zbliżających się wyborów samorządowych, zwłaszcza za brak kandydatów na prezydentów niektórych miast, w tym jego rodzinnego Krakowa.

„To już nie jest ostentacja, to jest po prostu pogarda okazana mieszkańcom milionowego miasta – a przecież podobnie jest w tylu innych. Teraz powinien być wybrany kandydat do urzędu prezydenta miasta na wybory, jakie odbędą się za cztery lata, a nie za sześć tygodni! – napisał.

Historyk zastanawia się w swoim tekście czy dla prezesa PiS wybory samorządowe są bardziej „kłopotem” czy „sposobem na rozgrywanie roszad w polityce partyjnej”.

„Niestety, dodam przy okazji, dokładnie tak samo traktowane są wybory do Parlamentu Europejskiego: jako sposób na nagrodzenie (przez nominację na „biorące” miejsce w tych wyborach, a potem lukratywne stanowisko) najbardziej posłusznych działaczy. Czyli partia jest najważniejsza – czy Polska i jakość jej reprezentowania w Europie?” – pyta prof. Nowak.

Jakie wnioski sugeruje Prawu i Sprawiedliwości historyk? Cytuje tu innego profesora, literaturoznawcę Andrzeja Waśko, który wezwał do „ograniczenia wodzowskiego monologu” oraz „szukania ludzi potrafiących myśleć politycznie”. Jednocześnie stwierdza, że na czele obozu prawicy powinien stanąć ktoś młodszy.

„Gotowość do odejścia jest miarą dojrzałości. To gorzka mądrość w doświadczeniu wszystkich tych, którzy żyli dość długo. Apelowałem publicznie, osiem i pół roku temu, zaraz po wyborze Andrzeja Dudy na prezydenta, by Jarosław Kaczyński wskazał kogoś młodego do podjęcia z nową energią walki o głosy wyborcze jako nowy lider przyszłego rządu. Może nie miałem racji?” – zastanawia się prof. Nowak.

Wskazał również, że PiS powinno postawić na grę skrzydłami, a więc zarówno polityków gotowych do „ostrej, twardej walki” (wymienia tu Przemysława Czarnka i Patryka Jakiego), ale i osób bardziej pragmatycznych i otwartych na dialog.

„Potrzebni są jednocześnie inni ludzie, którzy będą potrafili porozumieć się z wyborcami Konfederacji (lub bodaj ich częścią), a nawet przyciągać tych, którzy udzielili swego poparcia koalicji KO-Trzecia Droga-Nowa Lewica, nie zakładając, iż będzie to koalicja 13 grudnia. Potrzebni są ludzie, którzy staną się nie tylko nowymi twarzami, ale także, ośmielę się napisać, świeżymi umysłami obozu patriotycznego, zdolnymi trafić także do nowych, młodszych wyborców” – pisze.

Jak podsumowuje, ma on nadzieję, że taka zmiana „jest nie tylko konieczna, ale jest również możliwa”.

Urodzony w 1960 r. prof. Andrzej Nowak jest historykiem, między innymi autorem serii książek „Dzieje Polski”. W latach 1991-2012 był on redaktorem naczelnym czasopisma „Arcana”, jest kierownikiem Zakładu Historii Europy Wschodniej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie oraz pracownikiem Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk. Zajmuje się historią i myślą polityczną Europy Wschodniej z XIX i XX wieku.

Jest członkiem Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. 11 listopada 2019 roku został uhonorowany Orderem Orła Białego przez prezydenta Andrzeja Dudę.

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Portal i.pl codziennie. Obserwuj i.pl!