Sąd Najwyższy USA orzekł w sprawie immunitetu byłego prezydenta. Co decyzja oznacza dla Donalda Trumpa?

W ponad 100-stronicowym orzeczeniu, konserwatywna szóstka sędziów uznała, że prezydenci są chronieni „absolutnym” immunitetem, kiedy wykonują podstawowe czynności związane ze swoim urzędem, jednak immunitet nie obejmuje ich „nieoficjalnych” działań. Jednocześnie sędziowie podjęli decyzję o odesłaniu sprawy do sądu okręgowego, by ten zdecydował, które zarzucane Donaldowi Trumpowi działania miały charakter oficjalny, a które nie. W praktyce oznacza to, że do procesu najpewniej nie dojdzie przed listopadowymi wyborami.

Sędziowie w większości przyznali rację argumentom wysuwanym przez Trumpa i jego prawników, którzy twierdzili, że prezydencki immunitet jest konieczny, by szef państwa mógł podejmować decyzje bez strachu przed ewentualnymi zarzutami.

„Uznajemy, że w naszej konstytucyjnej strukturze podziału władz natura władzy prezydenta wymaga, by były prezydent miał pewien stopień immunitetu od zarzutów karnych za działania oficjalne podczas swojej kadencji. Przynajmniej w przypadku korzystania przez prezydenta z podstawowych konstytucyjnych uprawnień ten immunitet musi być absolutny” - stwierdził w orzeczeniu prezes Sądu Najwyższego USA John Roberts.

Argumentował, że w przeciwnym wypadku prezydent nie będzie mógł podejmować „energicznych i zdecydowanych” decyzji jako prezydent. Zdecydował też, że w sprawie karnej przeciwko prezydentowi sądy nie mogą nawet wykorzystywać dowodów związanych z wykonywaniem przez szefa państwa jego obowiązków.

Choć sąd nie rozstrzygnął losów waszyngtońskiej sprawy przeciwko Trumpowi, w orzeczeniu wskazał, które działania Trumpa uznaje za działania oficjalne: chodzi m.in. o jego próby wywierania nacisku na p.o. prokuratora generalnego, by ogłosił, że w wyborach doszło do szeroko zakrojonych fałszerstw. Sąd uznał też, że „domniemany” immunitet Trumpowi przysługuje też w sprawie nakłaniania wiceprezydenta Mike'a Pence'a, by użył swojej ceremonialnej roli przy oficjalnym liczeniu głosów elektorskich przez Kongres do unieważnienia wyniku wyborów. W efekcie orzeczenie znacznie utrudni prokuratorom udowodnienie Trumpowi zarzucanych przez nich czynów.

Wyrok w zdaniu odrębnym ostro skrytykowała liberalna sędzia Sonia Sotomayor. „W każdym przypadku użycia urzędowej władzy prezydent jest teraz królem stojącym ponad prawem” – napisała, wyrażając „obawę o naszą demokrację”.

Donald Trump ogłosił na swoim portalu społecznościowym „wielkie zwycięstwo”.

Były prokurator federalny Elie Honig na antenie CNN ocenił, że poza opóźnieniem sprawy karnej w Waszyngtonie, orzeczenie SN może ograniczyć możliwości oskarżycieli w pozostałych trzech spraw karnych, z którymi mierzy się Trump, w tym w tej w Nowym Jorku, gdzie Trump został już uznany za winnego popełnienia przestępstw związanych z ukrywaniem zapłaty za milczenie aktorki porno Stormy Daniels przed wyborami 2016 r. Według Honiga były prezydent może wnieść o anulowanie wyroku, choć bowiem sprawa dotyczyła w większości działań Trumpa przed objęciem prezydentury, to wśród przedstawionych dowodów znalazła się m.in. rozmowa Trumpa z jego doradczynią Hope Hicks już w Białym Domu.