Taktyczna broń jądrowa na Białorusi. Rosja rozwija infrastrukturę do jej użycia

Zdjęcia satelitarne wskazują na znaczny rozwój infrastruktury w Jednostce Wojskowej 61732 w Asipowiczach, gdzie od początku pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę znajduje się miejsce przechowywania rosyjskiej taktycznej broni jądrowej. Prace obejmują budowę i renowację koszar, magazynów amunicji i specjalistycznych hangarów przeznaczonych dla systemów rakietowych Iskander-M. W celu połączenia tych obiektów budowana jest specjalna magistrala kolejowa.

W Asipowiczach stacjonuje 465. brygada rakietowa białoruskich wojsk lądowych, wyposażona w systemy Iskander-M. Budowa nowych hangarów rozpoczęła się jeszcze w październiku 2022 r. Jeden hangar został ukończony w połowie 2023 roku, a pod dwa kolejne fundamenty położono jesienią 2023 roku. Każdy hangar może pomieścić jeden dywizjon Iskanderów. Wszystko wskazuje więc na to, że w Asipowiczach budowana jest nowa brygada rakietowa z 12 wyrzutniami Iskander-M. Oprócz hangarów, od połowy 2023 r. ukończono trzy budynki do przechowywania pojazdów i sprzętu, odnowiono koszary, magazyn, budynki administracyjne, a nawet kompleks sportowy z boiskiem do piłki nożnej.

W Asipowiczach na dawnym terenie wojskowym budowane są też nowe wielopiętrowe budynki mieszkalne i szkoła. Niektóre z mieszkań mogą zostać rozdzielone między żołnierzy 12. Głównego Zarządu Ministerstwa Obrony Rosji, który jest odpowiedzialny za zajmowanie się arsenałami jądrowymi.

Rosjanie są już obecni w położonej 12 km od Asipowicz, 1405. bazie amunicji artyleryjskiej (Jednostka Wojskowa 42707). To właśnie najprawdopodobniej ta przechowywane są taktyczne głowice jądrowe. Baza przeszła szeroko zakrojoną przebudowę, szczególnie w północnej części, gdzie wycięto las, zainstalowano trzypoziomowe ogrodzenie oraz wzniesiono nowe budynki i wieże komunikacyjne. Rozszerzenie budowy zbiegło się w czasie z ogłoszeniem przez prezydenta Putina 25 marca 2023 r. planów stacjonowania taktycznej broni jądrowej na Białorusi.

Od czerwca 2023 r. zbudowano dwa potężne ziemne kopce dla systemów obrony powietrznej, przekraczające wysokość pobliskich koszar. Zakupiono również system ochrony „Relief-2”, używany w miejscach wysokiego ryzyka, takich jak elektrownie jądrowe i bazy wojskowe. Wskaźnik promieniowania SRK-AT2327 wyprodukowany przez białoruską firmę Atomtech został zainstalowany na odnowionym budynku głównym. Wskaźniki te są zwykle instalowane w miejscach wrażliwych na promieniowanie jądrowe.

Budowana jest specjalna linia kolejowa, która połączy 1405. bazę amunicji artyleryjskiej z miastem Asipowicze i miejscem rozmieszczenia Iskander-M, 465. brygadą rakietową. Budowa rozpoczęła się późnym latem 2024 r., ale dokumenty przetargowe ujawniają, że kolej była planowana od co najmniej 2020 r. w ramach programu infrastruktury wojskowej Państwa Związkowego. Zamówione platformy załadunkowe i elektryczne dźwigi wieszakowe o udźwigu 3,2 tony każdy i wysokości podnoszenia 6 metrów każdy są wyraźnie przeznaczone do załadunku i rozładunku pocisków Iskander. Plany budowy kolei obejmują również utworzenie „strefy profilaktyki jodowej” we wsi Małaja Garoża w pobliżu 1405. bazy amunicji artyleryjskiej, co jest kolejnym wskaźnikiem potencjalnej obecności broni jądrowej w bazie.

Budowa oddzielnej linii kolejowej między bazą amunicyjną a dyslokacją systemów rakietowych Iskander-M wskazuje na przygotowania do operacyjnego użycia taktycznej broni jądrowej w ciągu 30 minut od otrzymania rozkazu od Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych Rosji. W takim scenariuszu personel 12. Głównego Zarządu Ministerstwa Obrony Rosji montuje taktyczne głowice jądrowe na pociskach przechowywanych w 1405. bazie amunicji artyleryjskiej. Następnie pociski byłyby transportowane koleją w specjalnych wagonach na stanowiska systemów rakietowych Iskander-M w 465. Brygadzie Rakietowej. Przed transportem kolejowym lub na tym etapie rosyjski personel aktywuje łącze zezwalające na działanie taktycznych głowic jądrowych za pomocą łańcucha specjalnych kodów. Wraz z białoruskimi żołnierzami rosyjscy żołnierze będą ładować pociski na pojazdy transportowo-załadowcze z systemów rakietowych Iskander-M, które następnie załadują do wyrzutni na stanowiskach bojowych.

W sumie połączenie rozbudowy infrastruktury wojskowej w Asipowiczach, budowy dedykowanych magazynów i pomieszczeń dla systemów i głowic zdolnych do przenoszenia broni jądrowej, rozwoju logistyki kolejowej, obwodów bezpieczeństwa, obrony powietrznej i infrastruktury bezpieczeństwa radiacyjnego sugeruje, że Rosja i Białoruś budują zdolność do szybkiego, operacyjnego wykorzystania rosyjskiej taktycznej broni atomowej z terytorium Białorusi.

źr. Jamestown Foundation