Trwa Europejski Tydzień Walki z Rakiem Szyjki Macicy. Gdzie na badania profilaktyczne za darmo?

Jak czytamy na stronie rządowej, rak szyjki macicy obok raka piersi, raka jajnika, raka trzonu macicy to najczęściej występujący nowotwór u kobiet. Wcześnie zdiagnozowany jest wyleczalny w ponad 99% przypadków, lecz nieleczony i późno wykryty może prowadzić do śmierci.

Skąd się bierze rak szyjki macicy?

- Jego wystąpienie jest przede wszystkim związane z infekcją wysoko onkogennym wirusem HPV - tłumaczy dr n. med. Karolina Frąszczak z I Kliniki Ginekologii Onkologicznej i Ginekologii w lubelskim USK. - Jeśli chodzi o czynniki zwiększające ryzyko zachorowania, należy wymienić wczesne rozpoczęcie współżycia i wielu partnerów i partnerek seksualnych, kofaktorami, czyli dodatkowymi czynnikami są zaś: palenie tytoniu, stosowanie środków antykoncepcyjnych oraz inne choroby przenoszone drogą płciową.

Przede wszystkim szczepienia

We wczesnym stadium rozwoju przebiega bezobjawowo, natomiast w późniejszym mogą pojawić się krwawienia, upławy i ból. Ochronę przed nim zapewniają szczepienia na HPV (wirusa brodawczaka ludzkiego).

- Ponieważ główną drogą transmisji wirusa jest droga płciowa, a zatem największy sens ma szczepienie tej grupy wiekowej, która swojej inicjacji jeszcze nie rozpoczęła, tak by w momencie rozpoczęcia miała już wykształconą odporność – mówi dr Frąszczak. - Od 1 czerwca zeszłego roku wprowadzono dwie zalecane i bezpłatne szczepionki dedykowane 12-13-letnim dziewczynom i chłopcom.

Dlaczego na HPV szczepi się także młodych chłopców?

- Mogą oni stać się nosicielami wirusa i przenosić go w przyszłości pomiędzy kobietami. Zapobiega to też rozwojowi tzw. brodawek płciowych związanych z tym mniej onkogennym wariantem HPV. Niewykluczone też, że wirus może przyczynić się on do powstania innych nowotworów, np. twarzy i głowy, czy też odbytu - tłumaczy dr Frąszczak.

Gdzie na cytologię

Regularne cytologie chronią kobiety przed zachorowaniem, pozwalają wykryć zmiany przedrakowe i raka we wczesnym, uleczalnym stadium zaawansowania. Takie badania przesiewowe można wykonać bezpłatnie, bez skierowania i w ramach programu NFZ.
Ryzyko zachorowania na raka szyjki macicy wzrasta wraz z wiekiem - podaje się, że ponad 50% przypadków to kobiety pomiędzy 45 a 65 rokiem życia. W związku z tym, iż zachorowalność u kobiet poniżej 25 roku życia jest niska, program profilaktyczny dedykowano zgodnie z zaleceniami europejskimi pacjentkom od 25 do 59 r. ż.

- Tak zwana profilaktyka wtórna, czyli badania przesiewowe (obecnie głównie cytologia, w przyszłości ma dołączyć także profilaktyka skierowana głównie na obecność HPV) na tę chwilę zalecana jest dla każdej kobiety od 25 r. ż. co trzy lata - informuje dr Frąszczak.

Takie badanie można je wykonać w każdej poradni ginekologiczno-położniczej, która ma podpisaną umowę z NFZ oraz w wybranych poradniach POZ biorących udział w programie. Pełna lista placówek dostępna jest na stronie NFZ:tutaj.
​