Europejskie certyfikacje przyznawane są czasowo. By je otrzymać białostocki ośrodek musiał przejść żmudną procedurę. W pierwszym etapie oceniono, czy stosowana przez białostockich naukowców metoda sekwencjonowania nowej generacji spełnia warunki europejskie. W drugim jakościowo sprawdzono, jaki typy genów badają nasi eksperci.
Chodzi o certyfikat EMQN (The European Molecular Genetics Quality Network) na badania raka jelita grubego i czerniaka oraz nową Licencję Polskiego Towarzystwa Patologów na najwyższy III stopień referencyjności wykonywania badań histologicznych, śródoperacyjnych, immunohistochemicznych, cytologicznych, sekcyjnych i biologii molekularnej. Ponadto już niedługo zakończy się europejska certyfikacja wszystkich możliwych badań genetycznych panelu raka płuca w tym metodą sekwencjonowania nowej generacji (NGS)- ESP Lung EQA scheme.
Jak zapewnia dr hab. n. med. Barbara Panasiuk koordynator badań cytogenetycznych w AODPiGM w ośrodku zostały wprowadzone wymagane procedury do prowadzenia diagnostyki cytogenomowej w przebiegu nowotworów hematologicznych jak białaczki, zespoły mielodysplastyczne, nowotwory mieloproliferacyjne, szpiczaki.
AODPiGM jest jedynym ośrodkiem w regionie, w którym oferowana jest kompleksowa diagnostyka chorób nowotworowych. Jeszcze do niedawna pacjenci z Podlasia cierpiący na nowotwory krwi musieli oczekiwać na wyniki swoich badań genetyczno-molekularnych, które były wykonywane poza regionem. Od połowy 2014 roku dzięki staraniom specjalistów z zakresu biologii molekularnej oraz genetyki pracujących w Akademickim Ośrodka Diagnostyki Patomorfologicznej i Genetyczno-Molekularnej w Białymstoku sytuacja uległa zmianie.
- Pacjent poddając się badaniom w jednym ośrodku uzyskuje pewność, że otrzymany wynik jest kompleksowy - mówi dr Joanna Reszeć
Otrzymane certyfikaty wpisują w profil medycyny spersonalizowanej stosowanej przez UMB.
Kiedyś zdarzało się, że patomorfolog diagnozujący badanie histopatologiczne miał pewne wątpliwości w jednoznacznych postawieniu rozpoznania - mówi prod. Janusz Dzięcioł, prorektor UMB do spraw badań klinicznych. - W tej chwili oglądając na tym samym sprzęcie preparat ma możliwość wejścia do wyniku badania cytogenetyczne lub biologii molekularnej. Dzięki temu nie trzeba czekać na sprowadzenie wyników z innych ośrodków, a wszystko skupione w jednym miejscu. Pacjent może mieć zastosowane konkretne leczenie ukierunkowane na jego typ nowotworu.
Rocznie w ośrodku eksperci Akademickiego Ośrodka Diagnostyki Patomorfologicznej i Genetyczno-Molekularnej wykonują ok. 39 tys. badań histopatologicznych, 1000 badań śródoperacyjnych, oraz 25.000 badań dodatkowych. Diagnozowane są tu wszystkie typy nowotworów, w tym raki przewodu pokarmowego, tarczycy, prostaty, jajnika, płuca, oraz nowotwory OUN.
W Polsce, według danych Krajowego Rejestru Nowotworów (KRN), zachorowalność na nowotwory złośliwe również sukcesywnie wzrasta zarówno u kobiet jak i u mężczyzn. Rak piersi jest ciągle najczęstszym nowotworem złośliwym u kobiet.
W dalszej kolejności występuje rak jelita grubego, płuc, trzonu macicy, jajnika, szyjki macicy, nerki, żołądka, tarczycy i inne. Rocznie wykrywa się w Polsce około 17 000 nowych zachorowań raka piersi u kobiet, w tym - około 500 w województwie podlaskim. U mężczyzn najczęściej występuje rak płuc, a w dalszej kolejności rak jelita grubego, prostaty, pęcherza moczowego, żołądka, nerki, białaczka, krtani, trzustki i inne.
Wśród ważnych czynników mających wpływ na ryzyko powstawania raka wymienia się co raz częściej podłoże genetyczne. Uważa się, że około 5-10% nowotwór jest dziedziczony monogenowo i wykazuje rodowodowe cechy dziedziczenia autosomalnego dominującego (pionowa transmisja choroby, przekazywanie zmutowanego genu z pokolenia na pokolenie zarówno przez kobietę, jak i mężczyznę; ryzyko przekazania potomstwu równe 50%)
