- Akt Unii Lubelskiej stanowi wyjątkowe świadectwo ustanowienia wspólnoty dwóch państw, w wyniku którego z Korony Polskiej i Wielkiego Księstwa Litewskiego powstał nowy, trwały organizm państwowy pod nazwą Rzeczpospolita Obojga Narodów. Ten akt przenosił unię personalną na poziom unii realnych, wspólnego króla; ustanawiał także wspólny parlament, wspólną politykę zagraniczną, wspólną politykę obronną, wspólne wojsko i monetę - mówił w czasie czwartkowej uroczystości w Warszawie minister kultury i wicepremier Piotr Gliński.
Podpisanie porozumienia w tej sprawie odbyło się w Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie.
Na liście światowego dziedzictwa UNESCO "Pamięć Świata" jest obecnie 350 obiektów. Wpis na listę jest docenieniem znaczenia danego dokumentu. Z Polski w ten sposób zostały wcześniej uhonorowane m.in. autograf dzieła "De revolutionibus" Mikołaja Kopernika, czy archiwum Ringelbluma.
Unia Lubelska została podpisana w Lublinie. W 1569 roku w naszym mieście obradowały dwa sejmy: Królestwa Polskiego oraz Wielkiego Księstwa Litewskiego. Obrady miały burzliwy przebieg i ciągnęły się przez wiele miesięcy. 1 marca większość delegacji z Litwy wyjechała z Lublina, bez pożegnania z królem Zygmuntem Augustem. To zdopingowało polską szlachtę do zintensyfikowania działań. Ostatecznie Litwini, którzy bali się utraty niezależności w efekcie unii, zdecydowali się jednak wrócić do rozmów.
Król Zygmunt August mieszkał na zamku w Lublinie, szlachta rozlokowała się po okolicznych dworach i zajazdach, a Litwini obozowali w rejonie dzisiejszego placu Litewskiego. Msza dziękczynna za podpisanie unii została odprawiona w kościele oo. Dominikanów.
- Ostateczny tekst aktu unii polsko-litewskiej wynegocjowano pod koniec czerwca, zaprzysiężenie przez senatorów i posłów polskich i litewskich nastąpiło 1 lipca, zatwierdzenie zaś przez króla 4 lipca 1569 roku - czytamy na stronie Państwowego Archiwum w Lublinie.
Spisany w języku polskim na pergaminie dokument jest opatrzony 78 pieczęciami wiszącymi na 47 sznurach. Znajduje się w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie.
POLECAMY PAŃSTWA UWADZE:
