Wizytówka
Istnieją dwa rodzaje błonnika: nierozpuszczalny (celuloza) oraz rozpuszczalny (gumy, pektyny). Pierwszy występuje w liściastych warzywach, fasoli, grochu, otrębach pszennych, ziarnach, zbożach i nasionach lnu. Błonnik rozpuszczalny z kolei znajduje się w owocach (zwłaszcza malinach, porzeczkach i agreście), jarzynach, roślinach strączkowych, mące owsianej i orzechach oraz roślinie o nazwie babka płesznik. Najwięcej błonnika znajduje się w półsurowych i surowych warzywach.
Niedobór błonnika spowodowany jest najczęściej nieprawidłową dietą - jedzeniem tylko białego pieczywa i produktów z oczyszczonej mąki pszennej, a także rezygnowaniem
z owoców i warzyw na korzyść mięsa.
Właściwości
Najważniejszą cechą celulozy jest wspomaganie prawidłowego trawienia. Błonnik wchłania nadmiar wody z jelit i przenosi ją do stolca, przez co jest on obfitszy, miękki i łatwiej go wydalić. Pomaga to jednocześnie zachować prawidłową florę bakteryjną w jelitach, a także szybciej usunąć z nich toksyczne resztki pokarmowe (czas ten po spożyciu błonnika skraca się nawet z 72 godzin do 24). Niedobór błonnika w diecie może więc zwiększyć ryzyko zachorowania np. na nowotwory układu pokarmowego, zwłaszcza jelita grubego.
Prawdopodobnie niewystarczające ilości tego związku wywołują również zespół jelita nadwrażliwego i hemoroidy.
Zadaniem gum i pektyn jest głównie ograniczanie przyswajania tłuszczów w procesie trawienia. Dlatego błonnik ma tak ogromne znaczenie w walce z nadwagą: nie tylko zmniejsza absorpcję tłuszczów i cukru z jelit, ale też sam w sobie nie dostarcza organizmowi żadnych kalorii - pęcznieje i wywołuje uczucie zaspokojenia głodu.
Błonnik jest też doskonałym lekarstwem dla cukrzyków: ma niski indeks glikemiczny (dostarcza do krwi niewielką ilość glukozy), a poza tym tworzy na ścianach przewodu pokarmowego gęsty żel ograniczający wchłanianie cukru (dotyczy to zwłaszcza błonnika rozpuszczalnego, zawartego
w owocach i warzywach). Dzięki temu po posiłku zawierającym błonnik cukrzykom łatwiej utrzymać prawidłowy poziom cukru.
Stosowanie
Błonnik powinien się znaleźć w diecie każdego człowieka dbającego o zdrowie. Jak najwięcej warzyw, owoców, ziaren i ciemnego pieczywa powinny jeść osoby otyłe, chore na cukrzycę oraz mające problemy z trawieniem i cierpiące na częste zaparcia. Kobiety ciężarne przed zażyciem preparatów
z błonnikiem powinny skonsultować się z lekarzem.
Dawkowanie
Zalecana dzienna ilość błonnika to 35 g. Oprócz zdrowej diety zawierającej ciemne pieczywo, owoce i warzywa, można przyjmować błonnik w preparatach, np. kapsułkach, najlepiej 1-2 g podczas każdego posiłku. Środki te trzeba obficie popijać wodą. Nie należy łykać ich jednocześnie z innymi lekami, np. środkami antykoncepcyjnymi lub lekami zmniejszającymi stężenie cholesterolu, gdyż błonnik może opóźnić ich wchłanianie.
Duże dawki błonnika (w postaci warzyw strączkowych) mogą wywołać wzdęcia i bóle brzucha.
CZYTAJ TEŻ:
Cukrzyca - cierpi na nią coraz więcej ludzi
Jak czytać wyniki badań laboratoryjnych
Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy
Prawdy i mity na temat odchudzania