Co powinien wiedzieć niedoświadczony grzybiarz? O czym każdy grzybiarz powinien pamiętać? Sprawdź!

Pogoda w ostatnich dniach stworzyła lepsze warunki do tego, by grzyby wreszcie pojawiły się w naszych lasach w większej liczbie, bo upały odstąpiły. Weekend według prognoz zapowiada się dość pogodnie i słonecznie, więc na pewno wielu z nas wybierze się na długo wyczekiwane grzybobranie.

Wytrawni grzybiarze mają swoje miejsca, którymi niechętnie dzielą się z innymi, ale niektórzy lubią po prostu pochodzić po lesie i przy okazji uzbierać trochę grzybów, by później zamknąć je w słoikach lub ususzone dorzucić w grudniu do świątecznej zupy czy kapusty.

Niemal w każdym lesie znajdziemy już grzyby, ale są takie miejsca, gdzie jest ich wyjątkowo dużo, o czym informują pasjonaci grzybobrania. Warto więc zajrzeć na przykład na forum grzyby.pl. To właśnie we wrześniu rosną w lasach najokazalsze borowiki, podgrzybki, maślaki czy kanie.

O czym trzeba wiedzieć i pamiętać, zwłaszcza, gdy nie należymy do grona doświadczonych grzybiarzy?

Nie wyruszajmy na grzybobranie, jeśli na grzybach się nie znamy lub przynajmniej wybierzmy się do lasu w towarzystwie kogoś, kto je lepiej zna i rozróżnia. Z grzybami żartów nie ma - te trujące są silnie toksyczne i nawet niewielka ich ilość wystarczy, by poważnie zaszkodzić człowiekowi, czasami nawet śmiertelnie.

Grzyby zbierajmy najlepiej do wiklinowego koszyka, przewiewnej kobiałki lub mocnej papierowej torby, bo w tej foliowej mogą nabrać szkodliwych właściwości - zaparzone wydzielają szkodliwe substancje.

Leśnicy zapraszają do lasów, ale proszą, byśmy zbierając te jadalne, nie niszczyli grzybów niejadalnych i trujących, bo nimi żywią się zwierzęta. Jeżeli więc nie jesteśmy pewni, czy grzyb jest jadalny czy nie, nie zrywajmy go i nie niszczmy. I oczywiście lasów nie zaśmiecajmy. Wszystkie swoje śmieci zabierzmy ze sobą do domu.

Koniecznie wykręcajmy grzyby lub delikatnie wycinajmy, by nie uszkodzić grzybni, z której wyrastają. Odcinanie trzonu niszczy grzybnię, uniemożliwiając prawidłowe rozpoznanie gatunku i wyrośnięcie na niej kolejnych grzybów. Nożyka używajmy więc tylko do oczyszczania grzybów.

Nie kierujmy się mitem, że trujące grzyby są gorzkie czy piekące, a jadalne słodkawe. Nieprawdą jest także to, że wszystkie grzyby trujące mają na spodzie kapelusza blaszki, a jadalne rurki. Przykładem mogą być kurki (jadalne grzyby z blaszkami) i goryczaki żółciowe (niejadalne grzyby z rurkami). Jednak, jeśli jesteśmy niedoświadczonymi grzybiarzami, zbierajmy lepiej tylko grzyby rurkowe, bo prawdopodobieństwo silnego zatrucia jest w ich przypadku dużo niższe niż przy grzybach blaszkowych. Wśród grzybów najsilniej trujących wymieniane są: muchomor zielonawy/sromotnikowy, muchomor czerwony, muchomor wiosenny i muchomor jadowity.

Unikajmy owocników bardzo młodych, bo w ich przypadku wyjątkowo łatwo o pomyłkę. Zbierajmy grzyby w pełni wykształcone i dojrzałe, bo dopiero wtedy mają one cechy potrzebne do identyfikacji.

Pozostawmy w lesie grzyby rzadkie i ginące. Oszczędźmy grzyby duże i stare - nie są atrakcyjne kulinarnie, a w lesie służą za to jako nasienniki.

Zbierajmy też tylko zdrowe grzyby, czyli takie, które nie są nadgryzione, nasączone wodą, zaczerwienione lub nadpleśniałe.

Przed wyjściem do lasu sprawdźmy listę grzybów podlegających ochronie - można ją pobierać ze strony Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska.

Pamiętajmy, że grzybów nie należy zbierać w okolicach skupisk odpadów, zakładów produkcyjnych, a także tych rosnących w rowach, na skraju lasów lub niedaleko ruchliwych dróg, bo grzyby wchłaniają duże ilości metali ciężkich oraz inne zanieczyszczenia.

Z innej przyczyny grzybów nie wolno zbierać: w rezerwatach i parkach narodowych, na terenach prywatnych lub wojskowych, w częściach lasu, do których obowiązuje stały zakaz wstępu (na przykład na uprawach do 4 m wysokości, w drzewostanach nasiennych i powierzchniach doświadczalnych, w ostojach zwierzyny).

Zebrane grzyby przejrzyjmy dokładnie, czyszcząc je w lesie i jeszcze raz w domu podczas koniecznej ich segregacji. Gdy nie jesteśmy pewni, czy wszystkie grzyby na pewno są jadalne, zwróćmy się po pomoc do fachowców.

Na szczęście coraz więcej osób zgłasza się w sezonie grzybowym do sanepidu na porady grzyboznawców. Specjaliści czekają na grzybiarzy ze zbiorami przeważnie od poniedziałku do piątku, ale nieraz także w soboty. Do oceny grzybów należy przynosić całe owocniki (kapelusz oraz trzon), ponieważ istotne cechy diagnostyczne znajdują się właśnie na trzonie owocnika. Poradnictwo grzybowe prowadzone jest wyłącznie dla osób prywatnych, zbierających grzyby na własne potrzeby. Listę wszystkich stacji sanepidu w Polsce wraz z danymi kontaktowymi znajdziemy w internecie na stronie sanepidu.

Żeby grzybobranie było w pełni udane, trzeba pamiętać o kilku zasadach w lasach obowiązujących. W całej Polsce obowiązuje zakaz wjazdu do lasu i zakaz parkowania w miejscach nieoznaczonych. Parkując na obrzeżach lasu, nie zastawiajmy jednak dróg wjazdowych, które muszą być w pełni przejezdne dla samochodów służb leśnych i służb ratowniczych w razie pożaru. Kierowcy, widząc przejezdne leśne drogi, często myślą, że mogą w nie wjechać, ale to znaczy tylko, że są to drogi „służbowe” - przypominają leśnicy. Nieraz muszą przejechać nimi ciężkie pojazdy zajmujące się wywózką, a wtedy źle zaparkowany samochód może nawet zostać odholowany.

Mandat dla niesubordynowanego kierowcy może wynieść do 500 zł, a wtedy grzybobranie średnio będzie nam się opłacało. Zostawmy więc auto przed lasem i wybierzmy się na zdrowy spacer po grzyby.