31 marca władze ogłosiły nowe rozporządzenie ograniczając prawa obywatelskie z powodu epidemii koronawirusa. Na przykład "bez ważnego powodu" nie należy wychodzić z domu. Wiele osób zwraca uwagę, że rozporządzenie nie ma podstaw prawnych. Co na to politycy rządzącej koalicji?
Poseł PiS Bartłomiej Wróblewski: - Słyszałem różne opinie na temat legalności rozporządzenia. Ja tej sprawy nie badałem i jej nie przesądzam. Zwrócę jednak uwagę, że rozporządzenie z 31 marca odnosi się do ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Ta ustawa z 2008 roku powstała za czasów koalicji PO-PSL. Przez lata nikt jej nie kwestionował, mimo że pozakonstytucyjnie wprowadzono w niej stan epidemii jako kolejny ze stanów nadzwyczajnych. Teraz po tę ustawę sięgnięto i sądzę, biorąc pod uwagę sytuację, w jakiej jesteśmy, że są do tego podstawy.
"Jeśli ktoś uzna, że dostał niesprawiedliwy mandat, radzę go nie przyjmować" - mówi sędzia w stanie spoczynku
Jednak wiele osób zwraca uwagę, że rozporządzeniem nie można ograniczać praw obywatelskich, że potrzebna byłaby do tego nowa ustawa.
- Nie wzywam do anarchii, apeluję do wszystkich o zdrowy rozsądek i pozostanie w domach. Jeśli jednak ktoś w ważnej sprawie wyjdzie na zewnątrz i zostanie jego zdaniem niesprawiedliwie ukarany przez policję, radzę nie przyjmować takiego mandatu. Sprawa trafi do sądu i są duże szanse, że obywatel wygra taką sprawę
– uważa Jacek Tylewicz, poznański sędzia w stanu spoczynku i były prokurator.
Jego zdaniem władze popełniły grzech pierworodny, bo nie wprowadziły stanu nadzwyczajnego oraz nie uchwaliły nowej ustawy, która ograniczałaby prawa obywatelskie z powodu koronawirusa.
- Nie można ograniczać praw obywatelskich, wolności zgromadzeń, aktem niższego rzędu, czyli rozporządzeniem. Mało ważne czy wydał je Minister Zdrowia, czy cała Rada Ministrów. Konstytucja jasno mówi, że należy to zrobić ustawą i chodzi o nową ustawę, a nie jakąś sprzed 12 lat, będącą wątpliwym źródłem prawa – podkreśla Jacek Tylewicz.
Zwraca również uwagę, że obecne rozporządzenie nie tylko wprowadzono bez podstawy prawnej, ale zawiera ono wiele niejasnych zakazów. Dopuszcza wyjście na zewnątrz w ważnych sprawach, ale nie precyzuje, która sprawa jest ważna, a która nie.
- Doszło do sytuacji, że policjant będzie interpretował, co Rada Ministrów miała na myśli. Przecież to absurd. Ja na przykład zamówiłem wędliny na święta i muszę po nie jechać 50 kilometrów. Czy to ważna sprawa? Dla mnie tak oraz dla wędzarza, który oczekuje na zapłatę. Jak to oceni policjant, jeśli mnie zatrzyma? Tego nie wiem. Takie rozważania pokazują tylko jeden z absurdów tego rozporządzenia – dodaje Jacek Tylewicz.
Sprawdź: Policja ukarała mandatem wędkarza, który poszedł na ryby. Bo łowienie ryb nie jest ważną sprawą
Rozporządzenie Rady Ministrów bezpodstawne? Wielkopolska policja wręcza mandaty i uważa, że przepisy są legalne
O bezpodstawności przepisów mówi również prof. Andrzej Stelmach, dziekan Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM w Poznaniu.
- Powinien być wprowadzony stan nadzwyczajny, a prawa obywatelskie ograniczone nową ustawą. Oczywiście dopuszczam sytuacje nadzwyczajne, stan wyższej konieczności, gdy dla dobra wspólnego można świadomie naruszyć obowiązujące prawo. Ale nie mamy do czynienia z nawałnicą, która nawiedziła nas w nocy. Mamy do czynienia z koronawirusem. Był czas i nadal jest, by wprowadzić stan nadzwyczajny i działać zgodnie z prawem – przekonuje prof. Andrzej Stelmach.
Jednak policja wręcza kolejne mandaty dla osób, które jej zdaniem łamią rozporządzenie Rady Ministrów.
Zdaniem rzecznika KWP Andrzeja Borowiaka, przepisy są wprowadzone legalnie. - W czwartek na terenie całej Wielkopolski wypisano 100 mandatów. Działamy na podstawie rozporządzenia, które zostało ogłoszone w Dzienniku Ustaw – mówi nam Andrzej Borowiak, rzecznik wielkopolskiej policji.
Osoby, które nie przyjmą mandatu, będą miały sprawę w sądzie. - Pozostaje wierzyć w mądrość sądów – komentuje Jacek Tylewicz, poznański sędzia w stanie spoczynku.
ZOBACZ TEŻ:
Koronawirus: Nowe zakazy i zasady. Musisz je stosować!
10 dowodów na to, jak ludzka głupota pomaga koronawirusowi. ...
Koronawirus w Poznaniu - wyludnione centrum miasta

Sprawdź też:
Koronawirus w Polsce - mapa na żywo: