Reanimacja - pierwsza pomoc

Jolanta Bąk
shutterstock
Czasami zachodzi potrzeba reanimacji rannego w wypadku, dlatego warto wiedzieć, jak to zrobić.

Ocena stanu świadomości

Należy pochylić się nad rannym, spróbować nawiązać z nim kontakt, zapytać wyraźnie i głośno, co się stało, co go boli, dlaczego źle się poczuł. Gdy poszkodowany nie reaguje, trzeba go delikatnie potrząsnąć za ramiona. Jeśli osoba jest przytomna, odpowiada na pytania i porusza się, należy zostawić ją w takiej pozycji, jak leży (chyba że zagraża jej niebezpieczeństwo, bo leży np. na
jezdni) i jeśli jest to konieczne, wezwać pomoc. Aby odciągnąć osobę nieprzytomną w bezpieczne miejsce, stosuje się tzw. chwyt Rauteka. Będąc za plecami poszkodowanego, należy włożyć ręce pod jego ramiona, zgiąć jego rękę w łokciu pod kątem prostym i chwycić za nią obiema rękami. Teraz można już pociągnąć ofiarę, nawet jeśli jest potężniejsza od ratownika.
Nie należy samodzielnie odwozić rannego do szpitala, trzeba poczekać na przyjazd pogotowia. Przy niefachowym transporcie obrażenia mogą się pogłębić, a poza tym w karetce można od razu rozpocząć niezbędne zabiegi medyczne.

Udrożnienie dróg oddechowych

Poszkodowanego należy obrócić na plecy, uklęknąć obok i otworzyć jego usta. Jeśli widać jakieś ciała obce, usunąć je. Położyć dłoń na głowie rannego, odchylić ją do tyłu. Jednocześnie drugą ręką unieść podbródek poszkodowanego, żeby broda była skierowana w górę.
Jeśli istnieje podejrzenie o uszkodzenie kręgosłupa, udrożnienie dróg oddechowych przeprowadza się inaczej. Trzeba ustawić się za głową rannego, palcami objąć oba końce żuchwy, kciuki oprzeć na brodzie. Przesunąć żuchwę do przodu, żeby dolne zęby znalazły się przed górnymi.

Sprawdzanie oddechu

Płasko położyć rękę na piersi rannego i wyczuć, czy klatka piersiowa się unosi. Można też zbliżyć ucho do jego ust - jeśli poszkodowany oddycha, czuć wydychane powietrze lub słychać odgłos oddechu. Jeśli ranny ma sine usta lub skórę twarzy, to oznacza, że ma poważne kłopoty z oddychaniem.
Jeśli osoba ranna oddycha, a nie podejrzewa się uszkodzenia kręgosłupa, należy ułożyć ją w pozycji bocznej ustalonej i wezwać pogotowie. Gdy poszkodowany nie oddycha, trzeba rozpocząć sztuczne oddychanie.

Pozycja boczna ustalona

Jest to pozycja, w której należy ułożyć poszkodowanego, który oddycha, ale jest nieprzytomny lub ma zaburzenia świadomości. Zapobiega ona przypadkowemu zachłyśnięciu się śliną, wymiocinami lub krwią. Rannego można zostawić w tej pozycji i wezwać pomoc.
Osobę poszkodowaną ułożyć na plecach, uklęknąć obok. Rękę rannego, znajdującą się po twojej stronie, zgiąć do góry w łokciu pod kątem prostym. Drugą rękę rannego przełożyć na skok przez klatkę piersiową, grzbiet dłoni powinien przylegać do policzka po stronie zgiętej ręki.
Chwycić poszkodowanego za udo bardziej oddalonej nogi, przytrzymać jedną ręką jego zgiętą rękę, a drugą ręką pociągnąć za udo do siebie, aby obrócić go w swoją stronę. Nogę, która znalazła się na górze, trzeba zgiąć w kolanie pod kątem prostym i oprzeć o podłoże. Odchylić głowę rannego do tyłu, by udrożnić drogi oddechowe. Sprawdzić, czy pozycja jest stabilna. Po wezwaniu pogotowia
trzeba kontrolować stan osoby poszkodowanej, co jakiś czas sprawdzać tętno i oddech. Co 30 minut odwracać rannego na drugi bok.

Sztuczne oddychanie u dorosłych

U osób dorosłych sztuczne oddychanie wykonuje się metodą usta-usta lub usta-nos. Jeżeli jest taka możliwość, należy użyć specjalnej maseczki.
Stosując metodę usta-usta, trzeba otworzyć usta poszkodowanego, dłoń położyć na jego czole i odchylić głowę do tyłu. Kciukiem i palcem wskazującym zacisnąć nos. Wziąć głęboki wdech, szczelnie objąć wargami usta poszkodowanego i dwukrotnie wdmuchnąć powietrze.
Przy metodzie usta-nos, jedną ręką odchylić głowę rannego do tyłu, a drugą unieść jego podbródek. Kciuk powinien zamykać wargi, a dłoń dociskać szczęki. Wziąć głęboki wdech, objąć wargami nos ratowanego i dwukrotnie wdmuchnąć powietrze.
Należy obserwować, czy klatka piersiowa poszkodowanego unosi się oraz czy podczas wydechu uchodzi powietrze. Po dwóch kolejnych wdechach trzeba sprawdzić tętno (najlepiej na szyi) - położyć dwa palce na krtani, przesunąć je do zagłębienia obok krtani i lekko nacisnąć. Dobrze jest zbadać puls po obu stronach szyi. Jeśli tętno jest niewyczuwalne przez ok. 10 sekund, trzeba kontynuować sztuczne oddychanie wraz z masażem serca. O zatrzymaniu pracy serca i krążenia mogą też świadczyć nieruchome źrenice, które nie reagują na światło (czasami jednak są objawem
innych obrażeń).
Jeśli tętno jest wyczuwalne, ale poszkodowany nie oddycha, trzeba kontynuować sztuczne oddychanie w tempie 12-16 wdechów na minutę. Nie wdychać powietrza zbyt szybko, gdyż będzie ono zawierać zbyt mało tlenu. Jeśli są trudności z wdmuchiwaniem powietrza, należy jeszcze raz sprawdzić drożność dróg oddechowych.
Gdy poszkodowany oddycha, można go ułożyć w pozycji bocznej ustalonej.

Masaż serca u dorosłych

Zewnętrzny masaż serca sprawia, że krew jest pompowana do żył, mimo że serce nie pracuje. W połączeniu ze sztucznym oddychaniem zapewnia to dostarczenie minimalnej, ale niezbędnej do przeżycia ilości tlenu.
Jeśli u poszkodowanego nie wyczuwa się tętna, trzeba rozpocząć masaż serca. Ułożyć ofiarę na plecach, znaleźć dolną część mostka, położyć tam palec wskazujący. Miejsce, które należy uciskać, wskaże kciuk luźno ułożonej dłoni. Położyć dłonie jedna na drugą, palce odgiąć do góry. Naciskać na mostek rękoma wyprostowanymi w łokciach, krótko, ale rytmicznie, ok. 100 (nie przekraczając 120) razy na minutę. Czas ucisku i jego zwolnienia powinien być jednakowy.
Po 30 uciśnięciach odchylić głowę rannego do tyłu i wykonać dwa wdechy. Klatka piersiowa powinna się poruszyć. Wrócić do masażu serca i zrobić kolejne 30 ciśnięć. Jeśli akcję ratunkową prowadzą dwie osoby, jedna wykonuje sztuczne oddychanie, a druga masaż serca - 2 wdechy na 30 uciśnięć.
Gdy ranny oddycha, a tętno jest wyczuwalne, można go ułożyć w pozycji bocznej ustalonej i co kilka minut kontrolować jego stan.

Reanimacja dzieci

Zasady prowadzenia reanimacji u dzieci są podobne jak u dorosłych, trzeba tylko uwzględniać wiek dziecka, a więc jego rozmiary. Zatrzymanie akcji serca u dzieci zazwyczaj jest wywołane zaburzeniami oddychania z powodu niedrożność dróg oddechowych. Najczęściej spowodowana jest ona przez ciało obce (małe przedmioty, które dzieci w całości włożyły do buzi), zachłyśnięcie się podczas jedzenia, picia lub wymiotów, zapadnięciem języka, urazem (np. w wypadku) lub chorobą układu oddechowego (zapalenie płuc, astma).

CZYTAJ TEŻ:

Utrata przytomności, omdlenia, wstrząs, duszności - pierwsza pomoc
Choroba wieńcowa i zawał serca
Zawał serca przychodzi po czterdziestce?

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na i.pl Portal i.pl