Prezydent podczas szczytu inicjatywy Trójmorza w Rydze powiedział, że w obecnych, tak trudnych okolicznościach wyraźnie widać, jak istotny był sens podjęcia w 2015 roku współpracy między państwami Trójmorza. Andrzej Duda podkreślił, że chodzi o współtworzenie więzi o charakterze gospodarczym, komunikacyjnym, a przede wszystkim o budowanie sfer bezpieczeństwa w naszej części Europy. – Tego bezpieczeństwa nie militarnego - od bezpieczeństwa militarnego mamy Sojusz Północnoatlantycki, którego wszyscy jesteśmy członkami - ale tego bezpieczeństwa w innych jego przejawach - bezpieczeństwa energetycznego, bezpieczeństwa komunikacyjnego, bezpieczeństwa także i cybernetycznego – mówił.
Andrzej Duda zaznaczył, że były to dziedziny, w których do tej pory działania państw regionu nie były kompatybilne. Podkreślił też, że celem współpracy trójmorskiej jest również szybsze osiągnięcie poziomu rozwoju takiego, jak w państwach Europy Zachodniej.
– Dzisiaj większość naszej dyskusji zdominowała oczywiście sytuacja na Ukrainie i nasza sytuacja wobec tego, co na Ukrainie się dzieje, czyli rosyjskiej napaści – mówił. Andrzej Duda dodał, że tematami rozmowy było też „dalsze wzmacnianie połączeń infrastrukturalnych pomiędzy naszymi krajami”. – Choćby właśnie tych energetycznych, tak jak połączenia gazowe, interkonektory, które budujemy, jak również połączeń w zakresie energii elektrycznej, synchronizacji w tym zakresie - to są te działania priorytetowe, które musimy realizować – powiedział.
Prezydent wskazał, że ważne są również połączenia drogowe i kolejowe, które ułatwiają transport i przemieszczanie się także infrastruktury wojskowej.
Andrzej Duda poinformował ponadto, że w rozmowie z prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełenskim poruszył kwestię dołączenia Ukrainy do Inicjatywy Trójmorza. Zaznaczył, członkami inicjatywy Trójmorza są kraje członkowskie UE, ma ona jednak także partnerów strategicznych, w tym USA, Wielką Brytanię czy Komisję Europejską.
– Postanowiliśmy stworzyć specjalny, nowy rodzaj partnerstwa z Trójmorzem - obok partnerstwa strategicznego - partnerstwo uczestniczące, nowy rodzaj partnerstwa, który nie jest zarezerwowany tylko dla Ukrainy. Nadaliśmy go dzisiaj Ukrainie, ale zakładamy, że ten sam rodzaj partnerstwa może stać się udziałem tych państw, które leżą w Europie Środkowej i nie są członkami Unii Europejskiej, ale do niej aspirują – przekazał prezydent.
Andrzej Duda dodał, że państwa, które będą posiadały lub będą na drodze do posiadania statusu kandydata do Unii Europejskiej, będą mogły wystąpić o przyznanie takiego statusu partnerstwa z Inicjatywną Trójmorza.
Prezydent wskazał, że prezydent Słowenii Borut Pahor wnioskował o wsparcie starań Bośni i Hercegowiny w otrzymaniu statusu kandydata do UE. – To wsparcie z naszej strony dla Bośni i Hercegowiny, odpowiedź na apel pana prezydenta Pahora jest pozytywna. Tutaj decyduje Rada Europejska, ale jeżeli w przyszłości Bośnia i Hercegowina będzie współpracować z państwami Trójmorza, to oczywiście i tę kwestię rozważymy – poinformował.
– Dzisiaj najważniejsze jest to, że stanowimy jedność, że współdziałamy ze sobą i nadal chcemy realizować i rozwijać wspólne projekty – mówił.
Andrzej Duda zapowiedział, że jeżeli Ukraina wyrazi chęć stworzenia odnogi trasy Via Carpatia lub będzie chciała rozwijać nowoczesne linie kolejowe między państwami, to państwa Trójmorze będą wspólnie z Ukrainą takie projekty realizować.
