Epidemia HIV w Rosji Putina. Reżim walczy z nią ideologią, a nie finansowaniem leczenia

Władze nie chcą przyjąć do wiadomości wzrostu liczby infekcji. Z dwóch powodów. Po pierwsze, nie odpowiada im to pod względem ideologicznym. Wszak HIV to choroba zgniłego Zachodu, choroba homoseksualistów i ćpunów – mówi od lat propaganda. Po drugie, chodzi o pieniądze. Zgodnie z obowiązującymi przepisami państwo powinno zapewniać chorym niezbędne leki. Sęk w tym, że te nowoczesne są dostępne dla pacjentów tylko w najbogatszych regionach Federacji Rosyjskiej. A ruble są dziś zresztą na wojnę potrzebne.

Według danych Ministerstwa Zdrowia w 2022 roku zarejestrowano 63 150 osób zakażonych wirusem HIV, podczas gdy rok wcześniej nowych przypadków było 61 098. W przeliczeniu na 100 000 mieszkańców w sumie wykrywalność HIV w Rosji wzrosła o 8 proc. w ciągu roku. W niektórych regionach skok był jednak szokujący. W obwodzie biełgorodzkim niemal o 100 proc., o 76 proc. w obwodzie kałuskim, o 66 proc. w Jakucji. W obwodzie irkuckim aż 2,6 proc. ciężarnych kobiet ma HIV. Zakażony jest co dziesiąty więzień w Rosji. Największy przyrost przypadków HIV jest w obwodach Syberii i Uralu.

Dane Ministerstwa Zdrowia obejmują jednak tylko tych, którzy są zarejestrowani w centrach ds. AIDS. Nie obejmują tych, którzy przeszli pozytywny test na HIV, ale nie zostali zarejestrowani. Liczba takich osób sięga nawet 20 proc. wszystkich potwierdzonych przypadków. W 2021 roku w Rosji żyło 1 mln 138 tys. osób z HIV. W 2022 roku liczba wzrosła o 60 tys. Ale co ważne, do tego dodać należy ok. 300 tys. osób z HIV, które o tym nie wiedzą, bo nie robiły testów. W sumie więc, w Rosji żyje ok. 1,5 mln ludzi z HIV. To 1 proc. populacji.

Rosja znalazła się w pierwszej piątce krajów z największą liczbą nowych przypadków HIV w 2021 roku: RPA (14 proc. wszystkich nowych przypadków), Mozambik (6,5 proc.), Nigeria (4,9 proc.), Indie (4,2 proc.), Rosja (3,9 proc.).

Ponad pół miliona zainfekowanych nie jest poddawanych terapii. Zgodnie z prawem obywatel Rosji powinien taką terapię otrzymać bezpłatnie. Jednak resort zdrowia kupuje za mało lekarstw i nie zwiększa budżetu na ten cel, choć liczba pacjentów rośnie. Ośrodki ds. AIDS w regionach zgłaszają zapotrzebowanie na konieczną liczbę preparatów, ale resort zdrowia kupuje i dostarcza im mniej.

Edukacja seksualna jest zakazana. Zamiast profilaktyki HIV w Rosji, władze nazywają wiadomości o epidemii "brudną kampanią informacyjną" Zachodu, a organizacje pozarządowe zajmujące się HIV uznają za "zagranicznych agentów". Tymczasem to seks heteroseksualny jest obecnie głównym sposobem przenoszenia HIV w Rosji (68 proc. nowych przypadków), wbrew stereotypowi, że to problem narkomanów i homoseksualistów.

Rosja utraciła większość międzynarodowej pomocy dla programów walki z HIV i nie umie (nie chce?) zastąpić ich adekwatną profilaktyką finansowaną z własnego budżetu. Słynna „optymalizacja” służby zdrowia wprowadzona pod rządami Putina sprowadza się do redukcji liczby lekarzy i szpitali, zaś usługi medyczne drożeją.

A jeśli ktoś na własną rękę próbuje walczyć z epidemią i pomagać zarażonym, naraża się władzy. Kiedy kilka lat temu pewna organizacja pozarządowa rozdała w obwodzie saratowskim 100 tys. strzykawek i 10 tys. prezerwatyw zakupionych za fundusze pozyskane z zagranicy. Zajęła się nią prokuratura. Sędzia na biegłego w procesie powołał profesora... historii. A ten rozdawanie darmowych prezerwatyw i strzykawek uznał za destrukcyjne dla „tradycji i narodowych wartości” Rosji. Sąd ostatecznie uznał NGO za „zagranicznego agenta” i w efekcie organizacja musiała zakończyć działalność.

Sytuacja z HIV w Rosji pogarsza się z każdym kolejnym rokiem. Od 1994 r. eksperci z Federalnego Centrum ds. Walki z AIDS publikują raporty dotyczące liczby osób będących nosicielami wirusa zespołu nabytego braku odporności, potocznie zwanego wirusem HIV, powodującego AIDS. Z pierwszych danych opublikowanych pod koniec 1994 r. wynikało, że w Rosji zarażonych wirusem HIV było zaledwie 887 osób. W 1998 r. pułap osób zarażonych wirusem osiągnął w Rosji liczbę blisko 11 tys. W 2000 r. było to już prawie 90 tys. osób. Bariera pół miliona nosicieli została przekroczona w 2010 r. W 2012 r., liczba nosicieli przekroczyła 700 tys. osób.

Jeszcze bardziej przeraża tempo wzrostu liczby zakażonych – aż 10-15 proc. rocznie. To stawia Rosję w jednym rzędzie z takimi krajami, jak Burundi, Dżibuti czy Etiopia. Nic dziwnego, że choć epidemia ogarnia kolejne regiony kraju, to władze w Moskwie udają, że nie ma problemu.

Władza udaje, że nie ma problemu, bo trudno przyznać się do czegoś, co propaganda przypisuje wyłącznie Zachodowi (HIV/AIDS, narkomania, prostytucja). No i nie ma pieniędzy. Z kurczącego się budżetu coraz większy strumień rubli płynie na wojnę, zaś ochrona zdrowia jest jedną z najmniej istotnych pozycji budżetu. Ani na poziomie centralnym, ani regionalnym nie ma tak naprawdę strategii walki z epidemią. Reżim uważa, że właściwie jedyną formą ochrony przed AIDS ma być abstynencja seksualna, monogamia i heteroseksualne rodziny.

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Portal i.pl codziennie. Obserwuj i.pl!

dś