Muzeum Westerplatte i Wojny 1939 w Gdańsku. Przedstawiono założenia programowe. Inwestycja pochłonie ponad 200 mln zł

Trzy tygodnie po decyzji wojewody o przekazaniu terenów na Westerplatte w zarząd Muzeum II Wojny Światowej, dyrektor placówki przedstawił szczegóły inwestycji, która w najbliższych latach ma zostać realizowana na półwyspie. Nowe Muzeum Westerplatte i Wojny 1939 r., jako filia MIIWŚ, ma być gotowe do 2026 r. Głównym założeniem jest stworzenie plenerowej placówki, której osią będzie ścieżka biegnąca wzdłuż obiektów dawnej składnicy oraz nowych, powstałych dla upamiętnienia heroicznej walki polskich żołnierzy.

- Stworzymy muzeum cezury najtragiczniejszego konfliktu w historii, które opowie światu, że to tu rozpoczęła się wojna - mówił podczas wtorkowej konferencji prasowej dyrektor Muzeum II Wojny Światowej, dr Karol Nawrocki. - Naszą ideę zamknęliśmy wokół triady wartości: autentyzmu pola bitwy, symbolu początku wojny oraz gotowości polskiego żołnierza do obrony ojczyzny.

Podczas spotkania, w którym wzięli udział m.in. wiceminister kultury Jarosław Sellin, prof. Jacek Friedrich, dyrektor Muzeum Narodowego w Gdańsku, a także kombatanci czy przedstawiciele Urzędu Miasta w Gdańsku, przedstawiono czasowe i inwestycyjne ramy zaplanowanych prac. W pierwszym etapie MIIWŚ planuje rewitalizację obiektu byłej elektrowni oraz przebudowę Cmentarza Obrońców Westerplatte z uczytelnieniem reliktów Wartowni nr 5 oraz wilii oficerskiej. Kolejny obejmie strefę magazynową, w tym Placówkę Fort, wybrane magazyny amunicyjne oraz budynek zawiadowcy stacji. Realizację tej części przewidziano do końca 2024 r. W ostatnim etapie, realizowanym w zachodniej części półwyspu, powstanie nowy obiekt muzealny, w miejscu gdzie dziś odwiedzający widzą olbrzymi napis „Nigdy więcej wojny”. Jak mówił dyrektor Nawrocki, muzeum nie planuje na dziś jego usunięcia czy choćby zmiany lokalizacji.

Turyści przyjeżdżający na półwysep w pierwszej kolejności zatrzymają się przy budynku zawiadowcy stacji, w którym będzie można zapoznać się z planem pola bitwy oraz uzyskać niezbędne informacje.

- Muzeum ma w sposób logiczny połączyć istniejące relikty z odtworzonymi obiektami – mówił Bartłomiej Garba, kierownik działu wystaw MIIWŚ. - Za budynkiem zawiadowcy natrafimy na magazyn nr 1, w którym opowiemy historię Westerplatte do ostatnich dni sierpnia 1939 r. Dalej miniemy odtworzone relikty magazynów 2, 4 i 3, następnie kolejnych magazynów i Placówki Fort. Kierując się na południe natrafimy na relikty Wartowni nr 5 oraz willę oficerską, następnie dojdziemy do serca półwyspu, czyli Cmentarza Obrońców Westerplatte. Kierując się na zachód miniemy koszary oraz kasyno oficerskie. Tuż przed pomnikiem, po lewej stronie znajdzie się przestrzeń muzealna. Na prawie 2,5 tys. mkw. opowiemy o szczegółach obrony Westerplatte, ale również przybliżymy losy obrońców w trakcie wojny oraz po niej. Na północ od tego miejsca jest była elektrownia, gdzie prezentowana będzie wystawa archeologiczna.

Kolejne obiekty będą otwierane systematycznie do 2026 r. Inwestycja pochłonie ponad 200 mln zł. Jak poinformował wiceminister Jarosław Sellin, w tegorocznym budżecie zabezpieczono na ten cel 12 mln zł, głównie na realizację przetargów i konkursów.

- Obecnie ten teren nie jest zorganizowany w ten sposób, by można było poczuć siłę wydarzeń z 1939 r. - mówił wiceminister kultury. - Rok temu z okazji uroczystości na Westerplatte, premier Morawiecki powiedział, że warto dążyć do uświadamiania, że to nie Westerplatte jest polskim Pearl Harbor, ale Pearl Harbor amerykańskim Westerplatte. Nie wszyscy wiedzą, że to tu postawiono pierwszy opór podczas II wojny światowej, dlatego musimy zbudować instytucję, która nie tylko przyciągnie naszych rodaków, ale ludzi z całego świata.

Budowa będzie realizowana na 9-ha działce przejętej od samorządu Gdańska na mocy specustawy przegłosowanej przez Sejm w lipcu 2019 r. Przypomnijmy, że miasto zapowiedziało odwołanie od decyzji wojewody przekazującej tereny pod zarząd MIIWŚ. 1 września, pod Pomnikiem Obrońców Wybrzeża odbędą się obchody 81. rocznicy wybuchu wojny, które w odróżnieniu od poprzednich lat, zorganizuje Wojsko Polskie.