SPIS TREŚCI
Papua-New Gwinea zostanie dopuszczona do australijskich rozgrywek National Rugby League w 2028 roku, zaś Canberra zadeklarowała 600 milionów dolarów australijskich (około 382 milionów dolarów amerykańskich) w ciągu 10 lat na wsparcie tego projektu sportowego. W zamian, rząd w Port Moresby zgodził się podpisać umowę o bezpieczeństwie, która ogranicza wpływy Chin w regionie. Strona australijska twierdzi, że posunięcie to zwiększy bezpieczeństwo i stabilność na Pacyfiku. Australia od dziesięcioleci jest wiodącym partnerem PNG w zakresie bezpieczeństwa w ramach dwustronnego programu, który w latach 2022-2023 wyniósł 31,8 mln USD.
Umowa obronna z USA
Nieco wcześniej minister spraw zagranicznych Papui-Nowej Gwinei ujawnił, że Stany Zjednoczone wydadzą ponad 864 miliony dolarów na infrastrukturę i szkolenia wojskowe w azjatyckim kraju w ciągu 10 lat w ramach umowy obronnej podpisanej w 2023 roku. Wielkość pakietu odzwierciedla rosnące zaangażowanie Stanów Zjednoczonych w bezpieczeństwo wyspiarskich krajów Pacyfiku, które starają się przeciwdziałać ekspansji Chin.
15-letnia umowa o współpracy w dziedzinie obronności umożliwia tranzyt, konserwację i tankowanie amerykańskich samolotów i statków, a także wstępne rozmieszczenie personelu i materiałów pomocowych. Niektóre obiekty określone w umowie lub ich części mogą być wykorzystywane wyłącznie przez siły USA, które mają pozwolenie na ich remont. Umowa o współpracy obronnej, podpisana w maju 2023 r., daje amerykańskiemu wojsku „niezakłócony dostęp” do rozwijania i rozmieszczania sił w sześciu portach i lotniskach Papui-Nowej Gwinei (PNG), w tym w położonej w strategicznym miejscu bazie marynarki wojennej Lombrum. Prace już się rozpoczęły. Budowane są pasy startowe, budowane są nabrzeża, budowane są magazyny paliwa.
- Umowa opiewa na ponad 3,5 miliarda kina inwestycji w rozwój infrastruktury, szkolenia, sprzęt z korzyścią dla bezpieczeństwa w naszym regionie - powiedział minister spraw zagranicznych Papui-Nowej Gwinei Justin Tkatchenko w Sydney. - To pokazuje zaangażowanie, jakie Stany Zjednoczone mają teraz bezpośrednio z naszym krajem. Wcześniej pozwalały one na przykład Australii zajmować się tym regionem. Teraz Stany Zjednoczone same przejęły inicjatywę w kontaktach z wyspiarskimi krajami Pacyfiku.
Strategiczne położenie Papui-Nowej Gwinei
Słaby stan sił obronnych PNG jest od dawna przedmiotem troski zarówno rządu w Port Moresby, jak i Australii. Biorąc pod uwagę, że zarówno Australia, jak i Stany Zjednoczone mają umowy bezpieczeństwa z PNG, wszystkie trzy kraje będą bardzo ściśle koordynować działania w zakresie bezpieczeństwa narodowego i regionalnego w przyszłości.
Papua-Nowa Gwinea, najbardziej zaludniony kraj wyspiarski na Pacyfiku, jest bogaty w zasoby naturalne, ale najważniejsze jest jego położenie. Jak mówi szef dyplomacji tego kraju, „jedną nogą w Azji Południowo-Wschodniej, a drugą na Pacyfiku”. Bliskość Guam - głównego ośrodka wojskowego USA na zachodnim Pacyfiku - i Australii sprawia, że jest to również krytyczny punkt, z którego amerykańskie siły i materiały mogą być rozmieszczane w przypadku konfliktu.
Nadciąga wojna z Chinami
Po dziesięcioleciach zaniedbań zainteresowanie USA Pacyfikiem wzrosło na początku 2022 r. po podpisaniu przez Pekin i Wyspy Salomona paktu bezpieczeństwa. Waszyngton i sojusznicy, tacy jak Canberra, obawiali się, że może to doprowadzić do chińskiej obecności wojskowej w regionie, który uważają za kluczowy dla ich obrony i bezpieczeństwa.
Chiny stały się również kluczowym partnerem rozwojowym dla wielu słabiej rozwiniętych gospodarczo krajów Pacyfiku, dążąc do dyplomatycznej izolacji Tajwanu i przekształcenia globalnych instytucji na swoją korzyść.
źr. Radio Free Asia, Deutsche Welle
