Specjalnie podtykam Czytelnikom pod nos archaiczne „tudzież”, gdyż spójnik ten w związku z Narodowym Czytaniem „Przedwiośnia” zrobił w ciągu kilku dni karierę. Wyciągnięte ze słownikowego lamusa słówko „tudzież” awansowało do gazetowych tytułów, powstał nawet Społeczny Komitet Obrony Tudzież(y), który za cel obrał sobie obronę różnych niemodnych dziś słów, jak obstalunek, najsampierw lub fircyk. Słówka te są rugowane z codziennych wypowiedzi, a świadczą przecież o bogactwie i urodzie polszczyzny. Równocześnie do naszego słownika wciskają się różne importowane nowotwory, jak asap, fakap czy prawilny, które szerzą się, agresywne i plenne jak barszcz Sosnowskiego.
Wracając jednak do przeżywającego błysk drugiej młodości spójnika „tudzież” - sprawcą zamieszania jest Andrzej Dobosz, postać znana i zasłużona. Za komuny wystąpił m.in. w roli filozofa w „Rejsie” Piwowskiego, potem prowadził w Paryżu polską księgarnię, pisał felietony do „Tygodnika Powszechnego”, do „Rzeczpospolitej”. Ostatnio zaś zabrał się za adaptowanie „Przedwiośnia” Stefana Żeromskiego na potrzeby prezydenckiego Narodowego Czytania. W filmiku na internetowej stronie Prezydenta RP zwierzał się z wielkiego onieśmielenia związanego z dokonywaniem skrótów w powieści i mówił, że spójnika „tudzież” postanowił pozbyć się całkowicie.
Trybunał Sprawiedliwościto nie Sąd Ostateczny, a Prezydent RP, zwany czasami Ojcem Narodu, to nie Bóg Ojciec
Czemu uwziął się na „tudzież”, a przepuścił w tekście jeszcze bardziej staroświeckie i niekomunikatywne dziś słowo „arywista” (karierowicz)? Chyba tylko dlatego, że właśnie tak mu się podobało.
Zresztą jeśli chodzi o skreślanie „tudzieży”, to adaptator nie bardzo się napracował, bo Żeromski w „Przedwiośniu” użył tego słówka zaledwie 14 razy. Jeżeli zaś idzie o skróty, to starszy pan (rocznik 1935, 83 lata, piękny wiek!) onieśmielenie po mistrzowsku przezwyciężył, a nawet wykazał się iście młodzieżową werwą i chlasnął „Przedwiośnie” bez mała na pół. Internauta podpisujący się KazimierzG15 zadał sobie trud, by wszystko sprawdzić i wyszło, że „Przedwiośnie” przeznaczone do prezydenckiego Narodowego Czytania w stulecie niepodległości zostało zredukowane o 34 procent. I po co to wszystko? Żeby w telewizji się zmieściło? W TVP to najwyżej zaangażowany wiersz smoleński Wojciecha Wencla się zmieści.
Niestety jednak tak to w Polsce dzisiaj bywa. Trybunał to nie Sąd Ostateczny, więc jak nam wyrok nie spasuje, to można go olać. Narodowe Czytanie zaś, promocja czytelnictwa i święto obcowania z ważną książką, to święto tylko z nazwy, bo w warszawskim Ogrodzie Saskim czytany będzie bryk, dziadowski i skastrowany jak jakieś wypisy z Gombrowicza za komuny.
Za komuny mieliśmy dziadostwo, które brało się z bidy i ideologii. Z czego dziadostwo bierze się dzisiaj? Chyba z głupoty.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
