Przeciwko protestującym zostały użyte nie tylko pałki, ale nawet gumowe kule i granaty. Ihor Baranoŭski mówi o sytuacji na Białorusi

Jak przebiegają protesty w Brześciu i okolicach?
W obwodzie brzeskim największe protesty były w dniach 9-11 sierpnia i miały miejsce w Brześciu, Baranowiczach i Pińsku. Protestowano także w Kobryniu, Iwacewiczach, Białooziersku, Prużanach i Żabince. 12 sierpnia w Brześciu i Baranowiczach odbywały się już tylko pokojowe, symboliczne akcje kobiet w białych ubraniach i z kwiatami, a wieczorem w niektórych dzielnicach, dalej od centrum Brześcia, grupki młodych ludzi krzyczały: „Niech żyje Białoruś!”, „Wierz, możemy wygrać!” i tym podobne. W centrum Brześcia w ciągu dnia ustawiło się około 200 kobiet, które stworzyły sobą łańcuch. Centrum miasta było pod ścisłym nadzorem policji i uzbrojonych żołnierzy, którzy kontrolowali ważne ulice i skrzyżowania.

Jak w waszym obwodzie wyglądały starcia z policją?
W wyniku konfrontacji między 9 a 11 sierpnia było wielu rannych i zatrzymanych. Przeciwko protestującym w Brześciu zostały użyte nie tylko pałki, ale nawet gumowe kule oraz granaty. Młodzi ludzie próbowali ustawiać przeszkody dla pojazdów organów bezpieczeństwa, za pomocą ławek, koszy na śmieci. Funkcjonariusze bili zatrzymanych. W ciągu kilku dni około 50 demonstrantów zostało hospitalizowanych, niektórzy trafili do szpitali z poważnymi obrażeniami od gumowych kul. W Pińsku protestujący próbowali otoczyć kijami i palikami budynek administracji miejskiej, w którym komisja wyborcza podsumowała wyniki wyborów w mieście. W Baranowiczach do rozproszenia protestujących policja użyła armatek wodnych. W samym Brześciu, w pierwszym dniu protestów, zatrzymano około 170 osób, a w kolejnych dniach ich liczba przekroczyła 400. Zatrzymano i aresztowano także działaczy na rzecz praw człowieka oraz lokalnych dziennikarzy, którzy filmowali te wydarzenia. Podczas prób robienia zdjęć czy nagrań wideo, policja może każdego pobić, brutalnie aresztować i zmusić do ich usunięcia. Bliscy zatrzymanych od kilku dni nie mogą uzyskać odpowiedzi od policji, gdzie znajdują się ich krewni. To nie tylko młodzi chłopcy, także dziewczęta. Wielu zatrzymanych zostało wywiezionych poza Brześć do pobliskich miasteczek, bo w tutejszych więzieniach nie ma już miejsc. Na kilka dni zablokowany został ruch w centrum miasta, budynki administracji publicznej i KGB w Brześciu były pod wzmożoną kontrolą wojska, które broniło dostępu do placu centralnego.

Jak długo, według Ciebie, będą trwać protesty?
Od 12 sierpnia, pod groźbą użycia brutalniejszej siły, zaczęły cichnąć największe akcje protestacyjne, ale myślę, że protesty będą kontynuowane, tylko w różnych formach. Większe mogą wybuchnąć ponownie w momencie, gdy dodatkowe siły bezpieczeństwa i uzbrojeni żołnierze zostaną wycofani z Brześcia, a najbardziej aktywni uczestnicy masowych protestów ulicznych zostaną uwolnieni.

W jaki sposób odbywają się pokojowe demonstracje?
Na przykład 13 sierpnia na skrzyżowaniu Bulwaru Kosmonautów, Bulwaru Szewczenki i Alei Masherowa odbyła się symboliczna akcja protestacyjna kobiet z kwiatami. Trwała przez cały dzień, przy głównej ulicy miasta. Zjawiło się na niej setki, a może i ponad tysiąc dziewcząt i kobiet z Brześcia, które w ciągu dnia ustawiły się w tzw. łańcuchu solidarności. Łańcuch rozciągał się na długości trzech przystanków: od cerkwi Semenowa (przystanek „Inturyst”) prawie do przystanku „MOPR”, czyli niemal 1,5 km. Ponadto, setki mieszkańców Brześcia spędziło cały dzień, nawet z małymi dziećmi, stojąc w pobliżu aresztu śledczego w nadziei, że dowiedzą się czegoś o losach swoich zatrzymanych bliskich.

Wciąż bez skutku?
Od czasu do czasu pojawiają się już informacje o miejscu pobytu zatrzymanych uczestników protestów z 9-11 sierpnia. Wiele z tych osób trafiło do pobliskich ośrodków rejonowych i aresztów tymczasowych, na przykład do Kamieńca, Małoryty, Żabinki i innych.

W pierwszych dniach protestów świat obiegła też informacja o utrudnionym dostępie do internetu. Jak ta kwestia wygląda teraz?
Od 12 sierpnia internet już działa, ale dostęp do stron głównych niezależnych mediów wciąż jest niestabilny. To też budzi protesty. Samochody z biało-czerwono-białymi flagami, sygnalizującymi protest, nadal czasami przejeżdżają ulicami Brześcia.

W jaki sposób, będąc w Polsce, możemy pomóc?
Wasza solidarność w jakiejkolwiek formie jest dla nas ważna! Na wyższym szczeblu myślę, że dobrze byłoby, gdyby wasze władze wojewódzkie i miasto Lublin zwróciły się do władz Brześciai obwodu o zaprzestanie stosowania brutalności wobec mieszkańców. Przecież Brześć i Lublin to miasta bliźniacze, partnerskie. 13 sierpnia biskupi Kościoła katolickiego na Białorusi wzywali wszystkich wierzących do codziennej modlitwy za Ojczyznę, o poszanowanie godności każdego człowieka na Białorusi i o prawdziwy pokój i sprawiedliwość. W tym celu zaproponowali tekst modlitwy zgodnie z modlitwą Jana Pawła II. W roku św. papieża Jana Pawła II taka solidarność Polaków z wolną i demokratyczną Białorusią będzie bardzo symboliczna! Istnieje także możliwość wsparcia finansowego zatrzymanych mieszkańców Brześcia, z których wielu będzie musiało zapłacić wysokie grzywny po zakończeniu rozpraw. Można to zrobić na przykład za pośrednictwem Facebooka:KLIKNIJ