Spis treści
Fundusz Sprawiedliwości. Ministerstwo publikuje interaktywną mapę
Na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości znaleźć można od wtorku interaktywną mapę, pokazującą, gdzie trafiały lub miały trafić pieniądze z Funduszu Sprawiedliwości, które zostały przyznane poza normalną procedurą konkursową, w oparciu o par. 11 rozporządzenia. Na jego podstawie, minister sprawiedliwości mógł de facto arbitralnie przyznawać pieniądze. Brzmi on:
„W uzasadnionych przypadkach możliwe jest zawarcie umowy na powierzenie zadania nieobjętego programem lub naborem wniosków.”
Dane, na podstawie których stworzono mapę, pokazują, że w latach 2019-2023, złożono 2840 takich wniosków o dotację z Funduszu Sprawiedliwości na łączną kwotę ponad 609 mln złotych, z czego pieniądze wypłacono 2043 razy. Co ciekawe, żadnej aplikacji nie odrzucono, ale w 797 przypadkach nie zostały one rozpatrzone. Mapę można znaleźć pod tym adresem.
Nieprawidłowości w Funduszu Sprawiedliwości
W środę szef resortu Adam Bodnar, jego zastępczyni Zuzanna Rudzińska-Bluszcz oraz urzędnicy MS przedstawili szczegółowe dane na temat tego, jak wyglądały umowy Funduszu z aplikującymi podmiotami.
Jak poinformowano, obecnie wciąż obowiązuje 121 umów z FS. Już 27 grudnia ubiegłego roku resort zdecydował o wstrzymaniu wszelkich wypłat. Przedstawiciele ministerstwa powiedzieli, że 40 procent umów „budziło wątpliwości”. Ostatecznie, po przeprowadzeniu kontroli, środki wypłacono w 71 przypadkach.
To nie wszystko, po zasięgnięciu opinii Prokuratorii Generalnej, w przypadku 23 umów stwierdzono ich nieważność, a Ministerstwo Sprawiedliwości będzie „bezwzględnie” domagać się zwrotu wypłaconych pieniędzy. Ich łączna wartość to 219,5 mln złotych, z czego do podmiotów trafiło 105 mln. Resort zdaje sobie sprawę, że w takich sytuacjach podmioty, które otrzymały już pieniądze lub ich obietnicę, wystąpią na drogę prawną.
Wśród podmiotów, z którymi umowy zostały unieważnione, jest między innymi fundacja Lux Veritatis związana z zakonem Redemptorystów i o. Tadeuszem Rydzykiem czy fundacja Profeto księdza Michała O., kontrowersyjnego egzorcysty, znanego między innymi z... wypędzania „demonów wegetarianizmu” salcesonem.
Na przekazanej przez MS liście wkradł się błąd, jak poinformowano, nie podjęto jeszcze decyzji ws. Stowarzyszenia Akademia Sportu Artura Siódmiaka.
Jak będzie wyglądał Fundusz Sprawiedliwości?
Wiceministra Zuzanna Rudzińska-Bluszcz ogłosiła jednocześnie „nowy rozdział” w historii Funduszu Sprawiedliwości. Jego cele mają „wrócić do korzeni”, czyli skupić się na wsparciu ofiar oraz pomocy postpenitencjarnej, a usunięta ma być bardzo ogólne „przeciwdziałanie przestępczości”. Ponadto, trwają prace legislacyjne nad wykreśleniem kontrowersyjnego paragrafu 11.
Wszelkie oferty oraz ogłoszenia, dotyczące konkursów na dotacje z Funduszu Sprawiedliwości, mają być bardziej szczegółowe i transparentne. Urzędnicy MS podkreślają, że jawność ma być jednym z głównych celów, jakie przyświecają im przy reformowaniu Funduszu. Procedury mają być podobne do tych, które są stosowane przy wnioskach dotyczących środków unijnych lub Funduszy Norweskich.
Ponadto, resort chce przeprowadzić otwarty nabór na ekspertów zewnętrznych, którzy będą kontrolować wnioski o przyznanie dotacji z Funduszu Sprawiedliwości. Jak podkreślono, procedury będą dłuższe, ale dzięki temu bardziej przejrzyste.
Centra pomocy dzieciom
Pierwszy konkurs, który ma zostać ogłoszony jeszcze w środę, będzie dotyczył organizowania centrów pomocy dzieciom będących ofiarami przestępstw, oferujących opiekę lekarską, terapeutyczną, a także porady prawne dla małoletnich i ich rodziców lub opiekunów. Przedstawiciele resortu bardzo chwalili współpracę z Rzecznik Praw Dziecka Moniką Horną-Cieślak oraz organizacjami pozarządowymi.
Urzędnicy Ministerstwa Sprawiedliwości chcą osiągnąć jeszcze jeden cel. Jak przyznają, po ujawnieniu przez media wielu nieprawidłowości, Fundusz Sprawiedliwości przestał cieszyć się zaufaniem społecznym i chcą oni je odzyskać.
