Kiedy najbliższe wybory? Zobacz na jakich zasadach będziemy głosować

Paweł Krajewski
Paweł Krajewski
Wybory samorządowe już 7 kwietnia
Wybory samorządowe już 7 kwietnia Pawel Dubiel / polska press
Wybory samorządowe odbędą się 7 kwietnia. Drugą turę w przypadku wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów zaplanowano na 21 kwietnia. Miesiąc później pójdziemy głosować w wyborach do parlamentu europejskiego. Wybory do europarlamentu odbędą się w niedzielę 9 czerwca.

Spis treści

- Kiedy pan ogłosi datę wyborów samorządowych - zapytano na konferencji prasowej Donalda Tuska. Szef rządu wskazał, że jego celem jest ustalenie takiej daty, która spowoduje możliwe jak największą frekwencję wyborczą. Przekazał, że to 7 kwietnia. Wtedy druga tura głosowania na wójtów, burmistrzów, prezydentów miast odbyłaby się 21 kwietnia.

Termin wyborów samorządowych 2024:

  • I tura - 7.10 (niedziela)
  • II tura - 21.10 (niedziela)

Wtedy odbyły się wybory samorządowe w 2018 roku

Wybory w Polsce – zasady ogólne

Za organizację i przebieg wyborów odpowiedzialna jest Państwowa Komisja Wyborcza z organem wykonawczym, którym w Polsce jest Krajowe Biuro Wyborcze. Przepisy regulujące prawo w tym zakresie znajdują się z kolei w ustawie z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks Wyborczy. Opisuje on m.in. zasady tworzenia i działalności komitetów wyborczych, zgłaszania kandydatów, prowadzenia kampanii wyborczych, a także powoływania komisji wyborczych oraz organów, które nadzorują wybory. Ważne uregulowania w tym zakresie znajdziemy także w Konstytucji RP.

W wyborach prezydenckich oraz parlamentarnych zgodnie z Kodeksem Wyborczym, może uczestniczyć obywatel polski, który najpóźniej w dniu głosowania ukończył 18 lat.

Nieco inaczej sprawa prawa do głosowania wygląda z kolei w przypadku wyborów do Parlamentu Europejskiego i samorządowych. W tym pierwszym przypadku swój głos może oddać nie tylko obywatel polski, który najpóźniej w dniu głosowania ukończył 18 lat, lecz również obywatel Unii Europejskiej w co najmniej tym wieku, który stale zamieszkuje terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Ponadto, obywatele UE mogą oddawać swoje głosy na kandydatów podczas wyborów do Rady Gminy, jeśli ją na stałe zamieszkują.

Na kogo głosujemy podczas wyborów parlamentarnych?

Zadaniem wyborów parlamentarnych jest wyłonienie 460 posłów i 100 senatorów sprawujących w Polsce władzę ustawodawczą i kontrolujących działalność Rady Ministrów. Co niezwykle ważne, kandydaci do Sejmu i Senatu muszą spełniać określone Konstytucją RP kryteria. W innym przypadku ich start w wyborach jest niemożliwy.

Trwa głosowanie...

Czy znasz program partii, na którą zamierzasz głosować?

Przyszły poseł musi zatem najpóźniej w dniu wyborów mieć ukończone 21 lat, a senator – 30 lat. Ponadto każda osoba wybierana do parlamentu nie może być skazana prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności za przestępstwo umyślnie ścigane przy pomocy oskarżenia publicznego. Kandydaci na posłów i senatorów są zgłaszani przez partie polityczne i wyborców. Zabronione jest przy tym kandydowanie jednocześnie na posła i senatorów. Gdy zostaną już przeliczone głosy, ważność wyborów stwierdza Sąd Najwyższy.

Na kogo głosujemy podczas wyborów samorządowych?

Zadaniem wyborów samorządowych jest wyłonienie członków organów jednostek samorządu terytorialnego, tj. rad gmin, rad powiatów oraz sejmików województw, a także jednoosobowych organów wykonawczych, czyli prezydentów i burmistrzów miast oraz wójtów. Przeprowadzane są także wówczas wybory do rad dzielnic i osiedli.

W gminach do 20 tys. mieszkańców wybory samorządowe odbywają się w ramach ordynacji większościowej, w okręgach jednomandatowych. Nieco inaczej wygląda sytuacja w pozostałych, większych gminach oraz w powiatach i województwach. W tym przypadku głosy wyborców przeliczane są według reguły d’Hondta, która preferuje duże ugrupowania.

Kiedy wybory samorządowe?

Kadencja samorządowców uległa w ostatnich latach zmianie. Nastąpiło bowiem odejście od 4-letniego okresu obowiązującego podczas wyborów w latach 1998-2017, na rzecz aż 5 lat. Dzięki temu możliwe jest zrealizowane w jego trakcie znacznie większej ilości zadań dla miasta, gminy, czy też wsi. Ostatnie wybory samorządowe odbyły się 21 października 2018 r.

W związku z wydłużeniem kadencji samorządów z 4 do 5 lat, które miało miejsce przed ostatnim głosowaniem, wybory samorządowe także były zaplanowane na jesień 2023 r. Ze względu jednak na to, że w tym okresie przypadł konstytucyjny termin wyborów parlamentarnych, nastąpiły zmiany. Rodzi się więc pytanie: Kiedy wybory samorządowe?

W drodze głosowania, na mocy ustawy, parlament podjął decyzję o wydłużeniu kadencji samorządów do 30 kwietnia 2024 r. Miało ono miejsce we wrześniu bieżącego roku. Za przyjęciem ustawy było 231 posłów, przeciw 209, a od głosu wstrzymała się tylko 1 osoba. Na zmianę terminu wyborów nie zgadzała się opozycja. O odrzucenie projektu już w pierwszym czytaniu wnioskowali m.in. politycy takich ugrupowań jak Platforma Obywatelska, Polskie Stronnictwo Ludowe, czy też Lewica.

Ustawa zmieniająca termin wyborów samorządowych została już podpisana 22 listopada 2022 r. przez prezydenta Andrzeja Dudę. Zgodnie z informacją przedstawioną przez stronę internetową Kancelarii Prezydenta RP, ma ona charakter epizodyczny w drodze wyjątku, czyli zastosowano odstępstwo od uregulowań dotyczących wyborów. Ustawa wchodzi w życie w ciągu 14 dni od jej ogłoszenia.

W związku z tym wybory samorządowe odbędą się między 31 marca a 23 kwietnia 2024 r. Jest niemal pewne, że 31 marca i 1 kwietnia będą jednak wykluczone, ze względu na to, że przypadają wówczas Święta Wielkanocne.

Na kogo głosujemy podczas wyborów do Parlamentu Europejskiego?

Wybory do Parlamentu Europejskiego mają za zadanie wyłonienie przedstawicieli (posłów), którzy będą mogli wpływać przez głosowania na najważniejsze decyzje Unii Europejskiej. Organizowane są one, tak jak inne elekcje w Polsce, przez Państwową Komisję Wyborczą.

W odróżnieniu od klasycznych wyborów do Sejmu i Senatu, w wyborach do Parlamentu UE, liczba wybranych posłów nie jest ustalona i zależy od rozkładu głosów. Głosowanie, także głosowanie korespondencyjne odbywa się bowiem przy systemie proporcjonalnym, gdzie dopiero po ustaleniu liczby mandatów, które przypadły poszczególnym komitetom, rozdzielane są one na kandydatów z największą liczbą głosów.

Warto mieć na uwadze to, że obywatele poszczególnych krajów Unii Europejskiej mogą wybrać ściśle określoną liczbę posłów. Zgodnie z traktatem o funkcjonowaniu UE, maksymalna liczba parlamentarzystów w Parlamencie Europejskim nie mogła w 2019 r. przekroczyć 751 osób, wliczając w to przewodniczącego.

Podział posłów pomiędzy dane kraje członkowskie odbywa się przy zastosowaniu zasady degresywnej proporcjonalności. Polega ona na tym, że państwa o większej liczbie ludności mają więcej miejsc w parlamencie niż te mniejsze, które z drugiej strony mają więcej miejsc niż przy ścisłym zachowaniu zasad proporcjonalności.

To wszystko pokazuje, że w Unii Europejskiej pod uwagę brane są następujące w krajach uczestników zmiany demograficzne. W związku z tym, przy kolejnych wyborach konieczne jest uwzględnienie Brexitu. W praktyce oznacza to zmniejszenie liczby posłów w Parlamencie Europejskim z 751 do 705 posłów.

Warto pamiętać także o tym, że istnieje minimalna i maksymalna liczba posłów przypadających na państwo członkowskie. Ta pierwsza to 6, a druga 96 osób. Przykładowo dla Polski w Parlamencie Europejskim zostały przygotowane 52 miejsca.

Kiedy odbędą się kolejne wybory do Parlamentu Europejskiego?

Wybory do Parlamentu Europejskiego odbywają się w poszczególnych krajach członkowskich raz na 5 lat. Ordynacja wyborcza z 1976 r. wskazuje, że powinien to być pierwszy, pełny tydzień czerwca, w okresie od czwartku do niedzieli, aczkolwiek Rada Unii Europejskiej (czyli ministrowie rządów państwa należących do UE) może, po konsultacji z Parlamentem Europejskim, ustalić także inny (wcześniejszy lub nieco późniejszy) termin.

Istnieją jednak pewne terminy graniczne. Wybory nie mogą być zatem zorganizowane wcześniej niż 2 miesiące przed terminem przewidzianym w ordynacji lub też później niż miesiąc po tym terminie. W związku z tym, że ostatnie głosowanie miało miejsce w 2019 r., kolejne odbędzie się z największym prawdopodobieństwem na początku czerwca 2024 r.

Na kogo głosujemy podczas wyborów prezydenckich?

Wybory prezydenckie w Polsce to głosowanie lub głosowania, podczas których wybierany jest Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, a więc najwyższy przedstawiciel władz, będący organem władzy wykonawczej, czuwający nad przestrzeganiem przepisów Konstytucji RP i zwierzchnik Sił Zbrojnych. Odbywają się one raz na 5 lat, po zarządzeniu marszałka Sejmu. Mogą być one jednak zorganizowane wcześniej z przyczyn szczególnych, np. ze względu na rezygnację z urzędu lub śmierć prezydenta.

Kandydat na Prezydenta RP musi spełniać następujące warunki:

  • Być obywatelem polski
  • Ukończyć 35 lat
  • Nie być pozbawionym praw wyborczych
  • Zebrać co najmniej 100 tysięcy podpisów poparcia

Przez takie ograniczenie, zwykle do wyborów prezydenckich w Polsce przystępuje około kilkunastu osób.

Głosowanie w wyborach prezydenckich podzielone jest na I lub II tury. Prezydentem zostaje ten kandydat, który osiągnie co najmniej połowę ważnych oddanych głosów. Gdyby żaden z kandydatów nie uzyskał wymaganego wyniku, po dwóch tygodniach głosowania odbywa się II tura, w której uczestniczą dwie osoby z najwyższymi wynikami z poprzedniej tury. Do zwycięstwa wystarczy wówczas osiągnięcie przez pretendenta większej liczby głosów niż drugi kandydat.

Istotne jest to, że każda osoba wybrana na urząd prezydenta może go sprawować maksymalnie przez 2 kadencje, tj. 10 lat.

Kiedy odbędą się najbliższe wybory prezydenckie?

Ostatnie wybory prezydenckie w Polsce odbyły się w 2020 r., kiedy to prezydentem na drugą kadencję został Andrzej Duda. Oznacza to, że kolejny prezydent zostanie wybrany w 2025 r. na kadencję, która jest przewidziana do 2030 r.

CZĘSTO ZADAWANE PYTANIA

Kiedy odbywają się wybory prezydenckie w Polsce?

Wybory prezydenckie w Polsce odbywają się raz na 5 lat, po zarządzeniu marszałka Sejmu. Mogą być one jednak zorganizowane wcześniej z przyczyn szczególnych, np. ze względu na rezygnację z urzędu lub śmierć prezydenta.

Jakie są daty wyborów samorządowych w Polsce?

Ustawa zmieniająca termin wyborów samorządowych została już podpisana 22 listopada 2022 r. przez prezydenta Andrzeja Dudę. Wybory samorządowe odbędą się między 31 marca a 23 kwietnia 2024 r.

Czy wybory samorządowe w Polsce odbywają się w ramach ordynacji większościowej?

W gminach do 20 tys. mieszkańców wybory samorządowe odbywają się w ramach ordynacji większościowej.

Jakie są terminy wyborów do rad gmin, powiatów i sejmików wojewódzkich w Polsce?

Wybory do rad gmin, powiatów i sejmików wojewódzkich w Polsce odbywają się raz na 5 lat, w tym samym terminie co wybory samorządowe.

Jakie są zasady głosowania w wyborach do rad dzielnic i osiedli w Polsce?

W wyborach do rad dzielnic i osiedli w Polsce głosowanie odbywa się na podstawie ordynacji większościowej. Każdy wyborca ma jeden głos, który oddaje na jednego kandydata.

Czy obywatele UE mogą głosować w wyborach samorządowych w Polsce?

Obywatele UE mogą oddawać swoje głosy na kandydatów podczas wyborów do Rady Gminy, jeśli ją na stałe zamieszkują. Mogą także głosować w wyborach do Parlamentu Europejskiego, jeśli stale zamieszkują terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Czy wybory samorządowe w Polsce odbywają się w ramach jednego dnia wyborczego?

Wybory samorządowe w Polsce odbyły się 21 października 2018 r. i odbyły się w ramach jednego dnia wyborczego. Jednakże, zgodnie z Tekstem 2, ustawa zmieniająca termin wyborów samorządowych została już podpisana 22 listopada 2022 r. przez prezydenta Andrzeja Dudę i wybory samorządowe odbędą się między 31 marca a 23 kwietnia 2024 r. Nie wiadomo jeszcze, czy wybory te odbędą się w ramach jednego dnia wyborczego.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Krokusy w Tatrach. W tym roku bardzo szybko

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na i.pl Portal i.pl