Poważna i bulwersująca katastrofa ekologiczna na Odrze jest faktem. W Cigacicach potwierdzili to przedstawiciele rządu

• 26 i 27 lipca spółka Wody Polskie otrzymała pierwsze informacje o pierwszych śniętych rybach.
• Wody Polskie wyliczają, że pracownicy razem z wolontariuszami wyciągnęli z rzeki co najmniej 10 ton martwych ryb.
• 11 sierpnia podczas konferencji prasowej w Cigacicach przyznano, że doszło do katastrofy ekologicznej na Odrze.
• Postępowanie w sprawie ustalenia sprawcy wszczęła prokuratura.
• 150 żołnierzy Wojsk Obrony Terytorialnej zostało oddelegowanych w województwie lubuskim do usuwania martwych ryb z Odry.
• W gotowości do pomocy pozostaje wojsko operacyjne.

To wnioski z konferencji prasowej z udziałem przedstawicieli rządu i instytucji rządowych zorganizowanej na brzegu Odry w Cigacicach. Spotkanie z dziennikarzami polegało na wystąpieniach. Pytanie o to, dlaczego nie uruchomiono alertu RCB z apelem do mieszkańców, aby nie wchodzić do wody, pozostało bez odpowiedzi. O burzach, które nie występują, komunikaty odbierają wszyscy w regionie. Nie wiadomo też, dlaczego wcześniej nie było międzywojewódzkich sztabów kryzysowych, aby ostrzec mieszkańców przed płynącą falą śmierci na Odrze?

Grzegorz Witkowski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury przyznał, że mieszkańcy województw, przez które przebiega Odra, są ofiarami jakiegoś bandyty.

- Nie po to wydajemy miliony złotych na zarybianie, zabezpieczenie ekologiczne polskich rzek, aby ktoś, czy samorząd, czy przedsiębiorstwo państwowe lub prywatne mogło bezkarnie zatruwać polskie rzeki – stwierdził i dodał, że odpowiedzialność ponoszą ci, którzy to zrobili.

Wiceminister zapowiedział, że w ciągu tygodnia zostaną udostępnione wyniki badań i będzie wiadomo, jaka substancja lub jaki pierwiastek jest przyczyną skażenia. Wprawdzie nie wiadomo, kto jest winny, ale zdaniem wiceministra mogą to być samorządy.

– Nie chcę mówić o winnych, bo jeszcze tego nie wiemy, ale ilość śniętych ryb, ilość zanieczyszczonej wody to nie jest normalna sytuacja, która zdarza się co roku – powiedział wiceminister i przywołał katastrofy ekologiczne w Czajce i Gdańsku, podkreślając, że nikt nie został wtedy pociągnięty do odpowiedzialności, bo prosili o to prezydenci Gdańska i Warszawy.

– Rozzuchwaliliśmy wszystkie samorządy – mówił dalej wiceminister. – Od Gliwic przez Opole Kędzierzyn Koźle, Wrocław mamy sytuacje taką, że samorządy i duże przedsiębiorstwa mogą bezkarnie nie wiadomo na jakiej podstawie wprowadzić nielegalne ścieki do Odry.

Wiceminister nie wskazał, jakie inne ścieki niż komunalne, mogłyby pozostawać w gestii samorządów.

Czytaj też:

• Woda do picia w Zielonej Górze. Przez katastrofę ekologiczną na Odrze mieszkańcy obawiają się zagrożenia ujęcia wody pitnej dla miasta

Magda Gosk, zastępca Głównego Inspektora Ochrony Środowiska powiedziała, że zanieczyszczenia mogą mieć pochodzenie przemysłowe. Zastępca GIOŚ poinformowała, że codziennie wody Odry monitorowane są z wody i powietrza. Obloty dronem mają wskazać potencjalne źródła zanieczyszczeń, pokazać stan rzeki i dynamikę przemieszczania się śniętych ryb.

– Inspektorzy analizują potencjalne źródła zanieczyszczenia, które mogą być pochodzenia przemysłowego – relacjonowała Magda Gosk. – Analizujemy, które z substancji chemicznych mogły wywołać taki skutek, a przypominam, że odnotowujemy w wodach rzeki Odry nietypowe na tę porę roku wysokie natlenienie wody, co wskazuje na substancję utleniającą i w tym kierunku prowadzimy dalsze postępowanie, które ma ustalić, jaka to substancja i przede wszystkim, kto i gdzie wpuścił tę substancję do Odry.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska i Klimatu Jacek Ozdoba zapewnił, że informacja o tym, że badania, czy czynności nie zostały podjęte jest nieprawdziwa. Ale nie wskazał dat podjęcia tych działań.

– Mamy do czynienia najprawdopodobniej z popełnieniem przestępstwa, które polega na wprowadzeniu do wody substancji, która wywołuje śmierć ryb i innych organizmów powiedział wiceminister. – To jest w tej chwili weryfikowane. W momencie, kiedy pojawiła się informacja, zaraz inspekcja ochrony środowiska pobrała próbki. Początkowo te próbki wykazały, że są podwyższone parametry chemiczne. Codziennie weryfikowano stan chemiczny i biologiczny, badano próbki pod każdym kątem, aby wskazać, jaka jest tego przyczyna.

Wiceminister zaznaczył, że próbki w postaci ryb, które padły, zostały wysłane do specjalistycznego laboratorium w Puławach i po ich ocenie, będzie można stwierdzić, co było przyczyną śmierci ryb. Od uczestniczących w konferencji mieszkańców można było usłyszeć, że dzieje się to o dwa tygodnie za późno.

Czytaj też:

• Katastrofa ekologiczna w Odrze. Wyławianych jest coraz więcej martwych ryb. Co dalej?

– Sytuacja jest bardzo poważna i wszyscy powinniśmy się skupić na tym, aby ją rozwiązać. Doszło do bardzo poważnej katastrofy ekologicznej – powiedział Przemysław Daca, prezes Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie.
Prezes przyznał, że katastrofa zaczęła się pomiędzy 26 a 27 lipca w okolicach Oławy w postaci fali trucizny.
– Prawdopodobnie mamy do czynienia z trucizną. Doszła tutaj i jeszcze co najmniej poniżej ujęcia rzeki Warty – mówił prezes Daca.

Przemysław Daca poinformował, że pracownicy Wód Polskich i wolontariusze wybrali, co najmniej 10 ton martwych ryb.

– To pokazuje, że mamy do czynienia z gigantyczną i bulwersującą katastrofą ekologiczną. Z pierwszych wyliczeń dotyczących szkód środowiskowych, przede wszystkim na rybach, możemy powiedzieć o stratach co najmniej kilkunastu milionów złotych – powiedział prezes Daca. Do tego dochodzą koszty zarybiania rzek.

Przemysław Daca, zwracając się do uczestniczących w konferencji mieszkańców przyznał, że podziela ich wzburzenie. – Staramy się rzeki zarybiać, zarybia też Polski Związek Wędkarski, a teraz ktoś, kto myśli, że jest bezkarny, doprowadził do gigantycznej katastrofy. Jestem zbulwersowany i również, tak jak państwo, oczekuję, że zostanie znaleziony truciciel i przykładnie ukarany, bo dopóki tak się nie stanie, takie rzeczy będą się powtarzać.
Prezes Wód Polskich przypomniał, że sprawa została zgłoszona do prokuratury, która wszczęła postępowanie.

– Liczę, a wręcz się domagam, że będzie jak najszybciej znaleziony truciciel – powiedział.

Czytaj też:

• Żołnierze pomogą w usuwaniu zanieczyszczeń po zatruciu Odry

Wicepremier Mariusz Błaszczak Minister Obrony Narodowej zdecydował o użyciu wojska w ramach swoich kompetencji i ustawy o zarządzaniu kryzysowym. Do dyspozycji wojewody lubuskiego oddelegowanych zostało 150 żołnierzy Wojsk Obrony Terytorialnej.

– Jeśli będzie taka konieczność również żołnierze operacyjni będą do dyspozycji, jeśli chodzi o pomoc dla lokalnej społeczności. To jest moja bezpośrednia deklaracja. Działamy – podkreślił Wojciech Skurkiewicz, sekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej.

Kiedy kończyła się konferencja, nad Odrą w Cigacicach zbierało się kilkadziesiąt osób, które z własnej woli przyszło, aby wyciągać martwe ryby z rzeki.