Wizytówka
Niektóre aminokwasy są wytwarzane w organizmie człowieka, inne - czerpane z pożywienia. Te pierwsze to tzw. aminokwasy endogenne: m.in. alanina, asparagina, kwas asparaginowy, cysteina, glutamina, glicyna, prolina, seryna, tauryna, tyrozyna. Aminokwasy dostarczane z zewnątrz - egzogenne - to m.in. histydyna, izoleucyna, leucyna, lizyna, metionina, fenyloalanina, treonina, walina. Źródłem aminokwasów jest oczywiście białko, a więc np. mięso i nabiał.
Właściwości
Aminokwasy są potrzebne organizmowi do prawidłowego funkcjonowania. Biorą udział w produkcji ważnych dla zdrowia substancji: hormonów (np. insuliny, tyroksyny i adrenaliny), płynów ustrojowych, enzymów oraz neuroprzekaźników przenoszących w mózgu impulsy elektryczne.
Niektóre z nich wpływają nawet na nastrój, odgrywając istotną rolę w procesach układu nerwowego, łagodzą też skutki palenia papierosów i picia alkoholu. Pomagają również w regeneracji uszkodzonych komórek, mięśni, skóry oraz narządów wewnętrznych, a także włosów i paznokci.
Podczas intensywnego wysiłku fizycznego aminokwasy zamieniają się w materiał budulcowy mięśni oraz źródło energii, dlatego są przyjmowane przez osoby uprawiające sport.
Ze względu na te właściwości, aminokwasy są wykorzystywane w leczeniu osób cierpiących na utratę
masy mięśniowej (np. u osób starszych lub obłożnie chorych i unieruchomionych). Mięśnie, które nie wykonują żadnej pracy, przestają bowiem produkować nowe białka. Aby temu zapobiec, chorym suplementuje się aminokwasy. Niedobór aminokwasów spowodowany jest zazwyczaj niewłaściwym sposobem odżywiania się, np. jedzeniem potraw ubogich w białko, dietą wegetariańską, ale może być też skutkiem choroby.
Brak aminokwasów, np. cysteiny, objawia się obniżoną odpornością i słabszym spalaniem tłuszczów, a więc otyłością. Niedobory można uzupełniać odpowiednimi produktami spożywczymi lub preparatami.
Stosowanie
Aminokwasy zalecane są osobom cierpiącym na choroby układu nerwowego oraz chorym na serce, także na nadciśnienie. Nad uzupełnieniem niedoborów powinny zastanowić się osoby niepełnosprawne ruchowo, ale również sportowcy, którzy chcą zwiększyć masę mięśni.
Dawkowanie
Aminokwasy najlepiej przyjmować przed posiłkiem. Dawki zależą od choroby i określa je lekarz.
Najskuteczniejsze są preparaty zawierające mieszankę aminokwasów. Niebezpieczne jest bowiem zażywanie pojedynczych aminokwasów dłużej niż przez miesiąc - zostają wówczas zachwiane proporcje między nimi.
Kobiety w ciąży i karmiące piersią, chorzy na cukrzycę i nadciśnienie oraz choroby wątroby i nerek nie powinni przyjmować preparatów zawierających aminokwasy.
CZYTAJ TEŻ:
Mleko lepiej nawadnia dzieci niż woda
Piramida zdrowego żywienia
Osteoporoza - złodziej kości nie tylko u kobiet po menopauzie
